Vujović odbila zahtjev da Amfilohije dobije spomenik u Beranama

Ministarstvo kulture i medija nije odborilo podizanje spomenika nekadašnjem mitropolitu Srpske pravoslavne crkve (SPC) Amfilohiju Radoviću u Beranama.

To je saopšteno iz Eparhije budimljansko-nikšićke SPC.

Rješenje kojom je odbijena njihova inicijativa potpisala je resorna ministarka Tamara Vujović.

- Umjesto spomenika mitropolitu Amfilohiju dobili smo monumentalnu figuru birokratske malicioznosti po kojoj će biti upamćeni donosioci ovog rješenja. Rješenje nezakonito jer ne sadrži dovoljne razloge, a dati razlozi su proizvoljni i kontradiktorni, nažalost, jednim dijelom i maliciozni - naveli su u saopštenju.

Kažu da je nesporno da je zakonski rok od najmanje 20 godina od dana kada je lice umrlo propisan kao objektivni uslov potvrde statusa istaknute ličnosti.

- Međutim, Zakon u članu 9, stav 3 dozvoljava izuzetak i propisuje da se i prije proteka navedenog objektivnog roka može utvrditi status istaknute ličnosti uz prethodnu saglasnost Vlade. Uvažavajući postulat pravne tradicije i prakse prema kome se izuzeci u pravu usko tumače, ipak je u konkretnom slučaju potpuno izostala savjesna i brižljiva ocjena razloga navedenih u predlogu i njegovoj dopuni, zbog čega se ne može utvrditi na kojim argumentima je fundirano mišljenje Komisije, odnosno, na osnovu kojih činjenica i dokaza je Ministarstvo prihvatilo dato mišljenje i zauzelo a contrario stanovište datim razlozima - naveli su u sapštenju.

Nejasno im je, kažu, na temelju koje zakonske ili podzakonske norme se opravdanost primjene člana 9, stav 3 Zakona u smislu prethodne saglasnosti Vlade izvodi iz "mišljenja stručne i naučne javnosti".

Smatraju da to ukazuje na sasvim proizvoljno i arbitrarno tumačenje pravnih normi od strane Ministarstva.

- Naime, nijedan zakonski ili podzakonski propis ne predviđa da se status izuzetne ličnosti u smislu člana 9, stav 3 Zakona potvrđuje isključivo na osnovu mišljenja stručne i naučne javnosti. Napominjemo da se gotovo svakodnevno, ne samo kod nas nego i širom svijeta, stručno, naučno, društveno i politički, preispituje i osporava status mnogih istaknutih ličnosti. To je logična posljedica slobode naučnog istraživanja, kulturnog pluralizma i demokratskog uređenja, pa je prema tome životno i pravno apsurdno insistirati na jednoznačnoj i konsesualnoj „stručnoj i naučnoj“ verifikaciji statusa istaknute ličnosti bez obzira na protok vremena od dana smrti nekog lica. Dodatno, nije uopšte pojašnjeno ko predstavlja stručnu i naučnu javnost čije je mišljenje relevantno za predmetnu saglasnost Vlade - naveli su oni.

Dodaju kako je odbijanje, uz citiranje člana 10, "pravno skandalozno, a implicitno i zlonamjerno".

- Da li Ministarstvo insinuira da bi se ličnost i životno djelo blaženopočivšeg mitropolita Amfilohija moglo supsumirati pod neko od prohibitivnih određenja navedenog člana? Navodeći ovaj član u obrazloženju Rješenja, „naše“ Ministarstvo nam poručuje da, ne samo da nećete sada podići spomenik mitropolitu Amfilohiju, nego nećete ni za sto godina, jer Mitropolitov lik i djelo članom 10 ovog Zakona Ministarstvo svrstava u „lice koje je bilo saradnik okupatora, njegovog saveznika ili pomagača, lice koje je zastupalo fašističke, šovinističke ili nacističke ideje i ideologije, lice koje je osuđeno za krivično djelo protiv čovječnosti ili drugih dobara zaštićenih međunarodnim pravom ili je proglašeno ratnim zločincem, lice koje je u istoriji Crne Gore ili u istoriji čovjerčanstva imalo negativnu ulogu - naglašavaju u SPC.

Ističu i da "u nevjerici i sa krajnjom indignacijom odbacuju rezon Ministarstva da se u slučaju mitropolita Amfilohija radi o licu koje je na udaru navedenog člana 10".

- Takođe, nemoguće je dokučiti racionalni smisao obrazloženja u dijelu pozivanja na crkvene kanone koji se ni logički, ni činjenično ni pravno ne može dovesti u vezu sa predmetnim zahtjevom. U zahtjevu i dopuni iscrpno su prikazana kulturna, društvena, naučna i prosvjetna dostignuća blaženopočivšeg mitropolita Amfilohija, kao i njegove posebne zasluge za opštinu Berane - zaključili su u saopštenju.