Na današnjoj konferenciji za medije u organizaciji JU “Dječji savez” Podgorica, najavljeno je jubilarno 45. izdanje Internacionalnog festivala dječje pjesme „Naša radost“, koje će biti održano krajem novembra.
Riječ je o jednoj od najdugovječnijih i najznačajnijih manifestacija posvećenih dječjoj muzici na prostoru Crne Gore, koja već više od četiri decenije njeguje dječju kreativnost, izražajnost i umjetnički razvoj.
Ove godine, festival obilježava veliki jubilej, a pripreme su već ušle u završnu fazu. Vršiteljka dužnosti direktorice Dječjeg saveza Duška Šljivančanin istakla je da interesovanje za učešće nikada nije jenjavalo, te da je selekciona komisija imala zadatak da među više od 60 pristiglih prijava izabere one koje će ući u finalni festivalski program.
Nakon temeljne selekcije, stručni žiri odabrao je 18 kompozicija koje će publika imati priliku da čuje na velikoj sceni u Podgorici, uz još dvije rezervne.&nbsp;
Članovi žirija, renomirani umjetnici i muzički stručnjaci – kompozitorka Marina Adamov Stojadinović (predsjednica), urednica muzičke redakcije RTCG Branka Banović, violinista Vili Ferdinandi, profesor solfeđa Ivan Tomas, književnik i dječiji pisac Goran Radojičić, te studentkinja Muzičke akademije i bivša učesnica festivala Iva Vujošević – saglasili su se da je ovogodišnja selekcija bila izuzetno izazovna zbog visokog kvaliteta i raznovrsnosti pristiglih radova.
- Pjesme koje su ušle u ovogodišnju selekciju govore o prijateljstvu, prirodi, porodici, snovima i svakodnevnim dječjim temama, ali kroz veoma autentičan muzički izraz. Žiri je ocjenjivao originalnost, tekstualnu i muzičku vrijednost, te prilagođenost uzrastu izvođača - objasnila je umjetnička direktorica festivala Ana Klepić.
Na konferenciji su, otvaranjem šifrovanih koverti, javno predstavljeni autori odabranih kompozicija, što je izazvalo oduševljenje prisutnih novinara i muzičkih entuzijasta.&nbsp;
Organizacioni tim festivala uputio je danas zahvalnost svim autorima i saradnicima koji su talentom i trudom doprinijeli očuvanju tradicije ove muzičke manifestacije, kao i medijima na kontinuiranoj podršci.
Internacionalni festival „Naša radost“ ostaje važna kulturna platforma koja otkriva i afirmiše nove talente, inspiriše najmlađe da stvaraju i izražavaju se kroz muziku, te promoviše vrijednosti djetinjstva, prijateljstva i umjetnosti. Organizatori poručuju – vidimo se krajem novembra na jubilarnom slavlju dječje pjesme!
U nastavku pogledajte spisak 18 odabranih pjesama i njihovih autora:
Odabrane kompozicije:
„San“– Slobodan Mijović
„Oda šumi“– Vesna Veljković / Sandra Skrbić
„Pravi put“– Lado Leš / Sandra Skrbić
„Moja baka“– Lara Ščekić
„Odžačar za sreću“– Svetlana Ceca Milić / Tode Nikoletić
„Nije svejedno“– Nataša Latković
„Srce slavuja“– Daniel Alibabić / Natalija Pavićević
„Akvareli u aprilu“– Mirsad Serhatlić / Biljana Đurđević
„Vila koja čuva snove“– Marko Prentić / Aleksandra Filipović
„Pjesma nade“– Dejan Božović / Natalija Pavićević
„Šašava pjesma“– Mirsad Serhatlić / Sanja Perić
„Hajde budi dijete“– Leontina Vukomanović Pat / Tode Nikoletić
„Muško“– Dražen Miljanović
„Domaći“– Marija Božović
„Babica“– Dragana Šćepanović
„Moja tetka stjuardesa“– Veselin Frenki Bogićević / Saša Božović
„Noć“– Ninoslava Zlatković / Isidora Lukić
„Kruna“– Dijana Roganović Bogićević / Andreja Milović
Rezervne kompozicije:
„E moj brko“– Katarina, Ksenija i Pavle Bogićević / Davor Dragojević
„Krila“– Mihajlo Miha Radonjić / Jelena Božović

Portal ETV

original

viewImage

baseImage

610x380

500x500

400x240

400x203

thumbnail

“Naša radost” slavi jubilej: Izabrane numere za 45. izdanje internacionalnog festivala dječje pjesme

Podgorica će 6. i 7. juna biti centar rokenrola, kada će na Stadionu malih sportova biti održan muzički festival "Rockstrikcija". Tokom dva dana nastupiće devet sjajnih bendova, najavljuju organizatori.
U petak, prvog dana Rockstrikcije nastupiće Neno Belan i Fiumens, Rotko Stjuart, KoiKoi, Jonathan, dok će u subotu 7. juna nastupiti Gradske Bitange, Zabranjeno Pušenje, Rambo Amadeus, Vizelj, Ego.
Janko Popović, u ime organizatora, kazao je da im je cilj da vrate malo urbaniju kulturu u Podgoricu, prenosi Media Biro.
Nina Pajović iz Turističke organizacije Podgorica kazala je da je ovo veoma značajan festival, te da se trude da zadovolje ukuse svih generacija.
Antonije Pušić je zahvalio organizatoru na pozivu, podsjećajući da u Podgorici nije svirao dugo. Poručio je da svaki grad treba da ima makar jedan veliki festival.
- Svaki grad mora da ima veliki festival, jer se tu okuplja i staro i mlado. To je atraktivno sa stanovišta mijenjanja senzibiliteta i sa aspekta turizma. Društvo je zatrovano potrošačkim mentalitetom. U Norveškoj Ministarstvo zdralja stimulira sviranje jer je istraživanje pokazalo da su ljudi koji sviraju instrumente u manjem riziku od psihosomatskih bolesti - naveo je on.
Pušić je ukazao da je sviranje poslednjih 20 godina otišlo u drugi plan, ali da se polako vraća.
- Naš region ima još pristupačne cijene ulaznica. Dobro je što crnogorski mladi bendovi imaju šansu da se predstave na ovakvim festivalima - kazao je Pušić.
Ulaznice za festival dostupne su online putem gigstix.me i na Tobaccopress kioscima širom Crne Gore, a cijena je 20 eura za jedan dan, odnosno 35 eura za oba dana festivala.
Ulaz na Rockstrikciju slobodan je za sve mlađe od 12 godina, uz obavezno prisustvo roditelja ili staratelja.
Rockstrikciju su podržali: Ministarstvo kulture i medija, Glavni grad Podgorica, Turisička organizacija Podgorica Sekretarijat za kulturu Podgorica, Adriaticbank Tuborgmne, PAM CG ...
Deveto izdanje Rockstrikciji u Podgorici, rokenrol ugođaj za sve generacije poklapa se sa obilježavanjem 40 godina karijere Nena Belana, Sejo Saxon slavi rođendan,a album prvijenac najavljuje Rotko Stjuart.
Nakon duže pauze u Podgoricu dolazi Rambo Amadeus, dok je jedan od najtraženijih bendova nove generacije, KoiKoi, konačno u Crnoj Gori. Podgorička publika imala je priliku da sluša Ego i na prošlogodišnjem podgoričkom pazaru.
Muzički festival “Rockstrikcija” održava u Podgorici od 2022. godine, ugostio je preko 70 bendova iz Crne Gore, Srbije, Hrvatske, Sjeverne Makedonije, Bosne i Hercegovine. Cilj ovog muzičkog festivala je promocije crnogorske autorske rock scene u zemlji i region i kao podrška razvoju mladih i novih rock'n'roll bendova, kako domaćih tako i regionalnih izvođača autorske muzike.

1250x600

1084x550

Festival Rockstrikcija 6. i 7. juna u Podgorici

Drugi Senior fest Kotor otvoren je danas u Starom gradu, u organizaciji JU Doma starih “Grabovac”, uz podršku Opštine Kotor, Turističke organizacije Kotor i drugih sponzora.
Osim korisnika doma “Grabovac”, učešće na Senior festu uzeli su i korisnici domova starih Bijelo Polje, Pljevlja, Nikšić i Podgorica, te JU Zavod Komanski most, kao i gosti iz Srbije - korisnici Gerontološog centra Kragujevca i Gerontološkog centra Zrenjanin.
Direktor Doma starih “Grabovac”, Srđan Dragomanović, poručio je korisnicima da se sve radi za njih, njihove osmjehe i trenutke koji su im “svakim danom sve vrijedniji”.
- Posebno pozdravljam Gerontološki centar Kragujevac i Zrenjanin koji su prevalili toliki put, a za trud bih pohvalio naš Komanski most zbog kategorije korisnika sa kojom rade - kazao je on.
Dragomanović je istakao finansijsku podršku Opštine Kotor u organizaciji festivala, koja takođe pruža podršku u uslugama pomoći u kući i Dnevnom boravku za starije osobe i lica sa invaliditetom.
- Nažalost treća usluga, koja se odnosi na dnevni boravac za lica sa demencijom, nije zaživela, iako je Opština sa nama sklopila ugovor, kupili smo mini bus, iako je usluga potpuno besplatna, iako dolazimo kod budućih korisnika na kućnu adresu - kazao je Dragomanović.
Predsjednik Opštine Kotor Vladimir Jokić istakao da je u razgovoru sa ministrom Damirom Gutićem dogovoreno da će Kotor do narednog Senior festa dobiti dnevni boravak za starije sugrađane i u Starom gradu.
- Kako bi pokazali primjerom da nam nije na prvom mjestu komercijalizacija i zarada, već upravo kvalitet života naših sugrađana. Mislim da je neka vrsta poetske pravde što se Senior fest održava upravo u Starom gradu. Dolazeći ovamo mi je palo na pamet da ste upravo vi pojedinačno svojim radom, trudom i novcem pomogli obnovu ovog grada nakon što je pretrpio ozbiljna oštećenja u zemljotresu 1979. Godine - kazao je Jokić.
Ministar socijalnog staranja, brige o porodici i demografije Damir Gutić istakao je da zdravo i dostojanstveno staranje predstavlja zajednički interes svih nas, a naša obaveza je da podržimo potencijal starijih da vode ispunjen, kvalitetan život, i da u skladu sa svojim mogućnostima, aktivno doprinose zajednici.
- Danas se Crna Gora suočava sa tzv. trećom tranzicijom u kojoj se demografski izazovi ne odnose samo na smanjenje nataliteta, već i na fenomen starenja stanovništva. Ova promjena podrazumijeva ozbiljne izazove. Da bismo bolje iskoristili potencijale starijih osoba potrebno je promijeniti pristup njihovom doprinosu i omogućiti aktivno učešće u zajednici - ocijenio je Gutić.
On je saopštio da će u narednom periodu biti posvećen daljem razvoju usluga podrške koje omogućavaju starijima da što duže ostanu u svojim zajednicama, uz adekvatnu podršku.
Program su vodili Duško Davidović i Žika Jakšić, a otvaranju su, između ostalih, prisustvovali sekretarka Sekretarijata za kulturu, sport i društvene djelatnosti Tatjana Kriještorac i direktor TO Kotor Jovan Ristić. Tu su bile ekipne i pojedinačne discipline, plesovi, vježbe sa fizioterapeutima i brojni drugi prateći sadržaji.
Svečano zatvaranje Senior festa Kotor, uz dodjelu nagrada takmičarima, koncert Kic Pop hora i Nede Ukraden, održaće se sjutra, početkom u 18 sati.

Otvoren Senior fest u Kotoru

Teško je razumjeti govor mržnje kojem su od juče izloženi Kotor i njegovi građani. Karnevali su spaljivani vjekovima, u novijoj prošlosti ih je, zavisno od toga ko je bio na vlasti, bilo sa svih političkih strana, ali niti jednom prilikom nije bilo ovoliko uvreda i otvorene mržnje zbog tog čina - ocijenili su u Opštinskom odboru Demokratske partije socijalista (DPS).
<div class="embed-block"><div><div style="left: 0; width: 100%; height: 140px; position: relative;"><iframe src="//cdn.iframe.ly/api/iframe?app=1&url=https%3A%2F%2Fetv.me%2Fdrustvo%2Fmandic-neka-moja-spaljena-lutka-sa-karnevala-bude-buktinja-koja-ce-osvjetljavati-nas-evropski-put&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen></iframe></div></div></div>
Apsurdno je, podvlače, tek to što jedan od ključnih državnih funkcionera predlaže neku svoju “alternativu” spaljivanju karnevala: niti pozvan da to čini, niti bi trebalo da pokušava da oblikuje Kotor i Boku po svojim standardima.
- Neki su suviše sebi dali za pravo, ukoliko im se ne dopada ono što je autentičnost Kotora - to je samo njihov problem. To što preko svojih medija, društvenih mreža i ostrašćenih botova, nakon Cetinja, žele satanizovati i Kotor, zaludna je rabota. Jer, naspram svih različitosti, pa i političkih, sve Kotoranke i Kotorani su potpuno ujedinjeni povodom očuvanja običaja koji datiraju daleko u prošlost i po kojima je naša sredina, uostalom, i prepoznatljiva i posebna - naveli su u kotorskom DPS-u.
Umišljenim, kako su kazali, veličinama poručuju da ih ne uče kako treba da organizuju živote.
- A posebno da nas ne uče kako karneval treba da izgleda. Jer, evo već je peta godina kako pratimo njihov karneval - najlošiji koji je Crna Gora ikad vidjela. A što se tiče buktinja i evropskih integracija - za početak bismo autoru ovih “metafora” poručili da pokuša da pređe jedinu granicu koju danas imamo sa Evropskom unijom. Onu na Debelom Brijegu. Kad u tome uspije, neka nas obavijesti - naveli su u kotorskom DPS-u.
A svim ostalim autorima kletvi sa društvenih mreža poručuju i da su živi i zdravi i da neće nigdje odavde.

OO DPS: Ne učite Kotorane kako karneval treba da izgleda i suzbijte govor mržnje kojim pokušavate satanizovati naš grad

Nevladina organizacija "Delić koji nedostaje" raspisala je konkurs za prijem novih kompozicija u kategoriji pop, zabavne i mediteranske muzike za RMF "Biser Jadrana" - Tivat 2025. Kompozicije koje se šalju na konkurs, ne smiju biti ranije izvođene, niti objavljene. Rok za prijavljivanje kompozicija je do 14. maja. Selekciona komisija festivala, sve podnosioce prijava informisaće da li je njihova kompozicija prihvaćena, najkasnije do 10. juna. - Podnosioci prijava su dužni, da aranžirane kompozicije organizatoru pošalju do 1. jula 2025. godine. Post produkciju svih primljenih kompozicija (snimanje nastupa i pripremu materijala za kasnija emitovanja, ili korišćenje u bilo koje dogovorene svrhe) realizuje organizator festivala koji podnosiocima prijava odabranih kompozicija garantuje učešće u večeri festivala, direktan tv prenos i predstavljanje u medijima prije u toku i nakon festivala - saopštili su organizatori festivala.  <figure><img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20250215110240_ec9a4e5a90ce6fe106791e54015e9e5d03c66087538c207cbd2f6631f480be17.png" data-media-id="editor_0" data-image-id="20250215110240_ec9a4e5a90ce6fe106791e54015e9e5d03c66087538c207cbd2f6631f480be17" data-rendition-name="original" width="856" height="892" loading="lazy" alt="Biser Jadrana"></figure>  Za najbolje kompozicije, organizator će obezbijediti vrijedne nagrade i festivalska priznanja u ukupnom iznosu od 12.000 eura. Ove godine, festival se održava dvije večeri - 18. i 19. jula. Prve festivalske večeri održaće se “Domaće veče”, kada će nastupati isključivo pjevači iz Crne Gore, njih 20. Najboljih osam takmičara po ocjeni stručnog žirija, učestvovaće i naredne noći kada se održava “Regionalno veče”, uz kolege sa ex-yu prostora (BIH, Srbije, Hrvatske, Makedonije i Slovenije), ukupno njih 20. Detaljnije o uslovima konkursa i festivalu na OVOM LINKU.

Poziv crnogorskim izvođačima da prijave kompozicije za "Biser Jadrana"

Festival "Pekićeva srebrna ruka", jedna od najznačajnijih kulturnih inicijativa koja će se realizovati tokom 2025. u Podgorici, biće otvoren u utorak 4. februara, na dan kada se veliki pisac Borislav Pekić 1930. godine rodio u Podgorici - najavljeno je iz Sekretarijata za kulturu Glavnog grada.&nbsp;
Program će, kako je precizirano, biti upriličen u 18 sati u Kuslevovoj kući.&nbsp;
- Manifestaciju organizuju Sekretarijat za kulturu Glavnog grada Podgorica i Srebrna ruka, književno društvo za proučavanje i promociju djela Borislava Pekića, u čast velikog pisca i intelektualca rođenog u Podgorici. Na otvaranju Festivala čiji će vrhunac biti 2030. godine, na stogodišnjicu rođenja velikog pisca, prisutnima će se ispred organizatora obratiti sekretarka Sekretarijata za kulturu Snežana Tomanović i prof. dr Aleksandar Jerkov, nakon čega će uslijediti predavanje univerzitetskog profesora, književnog kritičara i teoretičara, jednog od inicijatora ove manifestacije Aleksandra Jerkova, o tome kakav je savremeni klasik Borislav Pekić - navodi se u saopštenju.
Festival "Pekićeva srebrna ruka" realizovaće se tokom cijele godine, uz bogat i raznovrstan kulturni program koji će se oslanjati na Pekićevo stvaralaštvo, o čemu će više riječi biti na otvaranju manifestacije.&nbsp;
- Program Festivala biće nastavljen u srijedu 5. februara u 18 sati u knjižari "Kosmos" u Master kvartu, gdje će biti predstavljena knjiga "Pre vremena čuda - Savremeni pisci na Pekićevom tragu" koju je priredio Vule Žurić. O knjizi će govoriti mr Ksenija Rakočević i prof. dr Aleksandar Jerkov. Tokom programa biće prikazano nekoliko odlomaka iz Pekićevih drama - najavljeno je iz Sekretarijata za kulturu Glavnog grada.

Otvaranje festivala "Pekićeva srebrna ruka" sjutra u Kuslevovoj kući

Treći dan Crnogorskog festivala filma o ljudskim pravima UBRZAJ 2024 prolazi u znaku otvaranja kotorskog izdanja u Kinu “Boka”, premijerama u Podgorici uz panel diskusiju, kao i gostovanjima reditelja Aleksandra Reljića i Željka Stanetića.
Treći festivalski dan u Podgorici počinje u 17 sati Crnogorskoj kinoteci premijerom filma "Džojmejkers", autorke Jelene Radenović, koja istražuje muzičko majstorstvo romskih trubača u Srbiji i otkriva da se iza dinamičnih melodija krije težak život i borba za opstanak. Milan Nikolić, nastavlja važnu misiju učitelja Maksuta Maksutovića, koji se trudi da nauči romsku djecu da ispravno sviraju i sačuvaju zdravlje. &nbsp;Susret američke profesorke Nade Miljković sa Milanom pruža nam autentičan i emotivan uvid u njihov život.
Program se nastavlja u 18 sati sa filmom "Dnevnici crne kutije", novinarke i filmske producentkinje Shiori Itô, koja kroz autografski dokumentarac predstavlja istragu o vlastitom seksualnom napadu, s ciljem da dovede poznatog počinitelja pred pravdu. Njena potraga prerasta u značajan pravni slučaj, otkrivajući zastarjele pravosudne i društvene okvire u Japanu.&nbsp;
Nakon projekcije filma, slijedi i panel diskusija na temu "Žene u medijima: borba za glas i sliku?", tokom kojeg ćemo razgovarati o seksističkom i senzacionalističkom govoru u medijima, kao i o važnosti podrške ženama u javnom prostoru.&nbsp;
Na panelu će govoriti novinarka i programska koordinatorka Instituta za medije Crne Gore, Vesna Rajković Nenadić, novinarka Ivana Boljević, i profesorica Crnogorskog jezika i književnosti u SMŠ Golubovci Svetlana Jovetić Korpivica.
Treći dan festivala u Podgorici zaokružuje film "Kiks", čija projekcija počinje u 20:30 sati, a iza kojeg stoji mađarski intermedijalni umjetnik i autor filma Dávid Mikulán. Film predstavlja dvanaestogodišnje putovanje koje prati Šonjijevu avanturu od nestašnog dječaka sa ulica Budimpešte do razočaranog mladića. Inspirisan neobičnim prijateljstvom sa filmskim stvaraocima Davidom i Balintom, film bilježi Šonjijev životni put obilježen porodičnim problemima, nevoljama u školi i teretom surogat očinstva u odnosu na novorođenu sestru. Dok se Šonji suočava sa izazovima adolescencije, filmski stvaraoci se od aktivnih učesnika pretvaraju u posmatrače njegovih životnih nemira koji kulminiraju tragičnim preokretom koji ga primorava da se suoči sa odgovornostima odraslog doba.
Danas se otvara i kotorsko izdanje Festivala UBRZAJ u 18h30 u Kinu “Boka” projekcijom filma “Novosadsko sjećanje” reditelja Aleksadra Reljića, koji daje osvrt na pogrom iz 1942. godine, poznat kao Novosadska racija i napore onih koji se bore protiv zaborava i protiv revizionista. &nbsp;Prvo veče Festivala UBRZAJ u Kotoru će završiti projekcijom kratkometražnog igranog filma “Milena” , reditelja i scenariste Željka Stanetića, sa početkom u 20 sati, koji nas vodi u izbjegličko iskustvo onih koji su 1995. godine morali napustiti svoj dom u Hrvatskoj, ali i obrte koje im je to donijelo u životima. Gosti Festivala UBRZAJ 2024 u Kotoru biće i reditelji Aleksandar Reljić i Željko Stanetić koji će i obratiti publici.
Drugi i poslednji dan Festivala UBRZAJ 2024 u Beranama počinje projekcijom filma "Džojmejkers" u Centru za kulturu u 17 sati, dok će veče zatvoriti film "Dnevnici crne kutije" u 20 sati, a dio ovogodišnjeg izdanje u Beranama je i projekcija filma Veliki život u Gimnaziji “Panto Mališić”. Češka autorka, Kristina Dufková donosi priču o vršnjačkom nasilju u školi, koji kao završnicu nosi brojne poučne poruke.
Ulaz na sve projekcije je besplatan, a više informacija je dostupno <a href=" https://ubrzaj.me/">na sajtu Festivala UBRZAJ</a>.
Ovogodišnje izdanje finansijski su podržali Delegacija EU u Crnoj Gori, Ministarstvo javne uprave i opština Kotor, a podršku su pružili i KIC „Budo Tomović“, Crnogorska kinoteka, JU KC „Nikola Đurković“ i Centar za kulturu Berane. Partneri UBRZAJ Festivala su BELDOCS, Sarajevo Film Festival i Human Rights Film Network.
Takođe, promocija društveno odgovornog pristupa vidljiva je i u biznis sektoru, kroz sponzorstva hotela Cue, PG taxi, Compania De Vinos Montenegro i Metropolisa. Medijski pokrovitelji Festivala UBRZAJ su televizija i portal RTCG, televizija Nova M, Gradska TV, Gradski radio i portal gradski.me, Prva TV, E TV, Radio i portal Antena M, dnevni list Pobjeda, portal CdM, portal Analitika, Radio Kotor, Radio Berane, Radio Tivat, Radio Titograd, kao i radio stanice Elmag, El, Mag i Arena.

Nove premijere na UBRZAJ 2024 i otvaranje kotorskog izdanja festivala

U KIC-u „Budo Tomović“ u Podgorici večeras u 19.30 sati počinje jubilarno petnaesto izdanje Crnogorskog festivala filma o ljudskim pravima UBRZAJ 2024, u organizaciji Centra za građansko obrazovanje (CGO).
Festival će zvanično otvoriti predsjednik Crne Gore Jakov Milatović, šef delegacije Evropske unije (EU) u Crnoj Gori Johan Satler i izvršna direktorka CGO Daliborka Uljarević.
Tom prilikom biće uručene i godišnje nagrade CGO-a i Festivala UBRZAJ za afirmaciju ljudskih prava i građanskog aktivizma u kategoriji organizacija i pojedinaca.
- Festival UBRZAJ 2024 otvara crnogorska premijera filma <a href="https://ubrzaj.me/novosadsko-sjecanje/" target="_blank">Novosadsko sjećanje</a>, autora Aleksandra Reljića, koji je i gost Festivala UBRZAJ, a publici će se obratiti nakon projekcije. &nbsp;Reljićev film donosi priču o Teodoru Kovaču (99), Ivanu Ivanji (93) i Marti Flato (81) koji su preživjeli su pogrom iz 1942. godine, poznat kao Novosadska racija, kada su mađarski fašisti ubili preko hiljadu Novosađana i njihova tijela bacilli pod led Dunava. Profesorka sociologije Marija Vasić, bori se protiv zaborava i predaje učenicima o Novosadskoj raciji, dok lokalne vlasti podižu kontroverzni spomenik nevinim žrtvama, a na tom spisku se nalaze imena i ratnih zločinaca koji su učestvovali u Novosadskoj raciji - kazali su u CGO.
Festival UBRZAJ 2024 se održava od 10. do 14. decembra 2023. u Podgorici, u KIC „Budo Tomović“ i Crnogorskoj kinoteci, a prateća izdanja u Centru za kulturu Berane od 11. do 12. decembra i u Kinu „Boka“ u Kotoru od 12. do 13. decembra 2024. godine.&nbsp;
- Ovogodišnje izdanje finansijski su podržali Delegacija EU u Crnoj Gori, Ministarstvo javne uprave i opština Kotor, a podršku su pružili i KIC „Budo Tomović“, Crnogorska kinoteka, JU KC „Nikola Đurković“ i Centar za kulturu Berane. Partneri UBRZAJ i ove godine su BELDOCS, Sarajevo Film Festival i Mreža festivala ljudskih prava sa sjedištem u Amsterdamu. Dodatno, posvećenost društvenoj odgovornosti se i ove godine reflektovala u poslovnom sektoru kroz sponzorstva od hotela Cue, PG taxi, Compania De Vinos Montenegro i Metropolisa - kazali su u CGO.
Uz Festival UBRZAJ su i medijski pokrovitelji - &nbsp;televizija i portal RTCG, televizija Nova M, Gradska TV, Gradski radio i portal gradski.me, Prva TV, E TV, Radio i portal Antena M, dnevni list Pobjeda, portal CdM, portal Analitika, Radio Kotor, Radio Berane, Radio Tivat, Radio Titograd, kao i radio stanice Elmag, El, Mag i Arena.&nbsp;
Ulaz na sve projekcije je besplatan, a program i dodatne informacije su dostupni na sajtu <a href="http://www.ubrzaj.me/" target="_blank">ubrzaj.me</a>.

Danas počinje 15. Crnogorski festival filma o ljudskim pravima „Ubrzaj“

Ovogodišnje 15. izdanje Bedem Festa koje je nedavno održano na Tvrđavi u Nikšiću privuklo je veliko interesovanje javnosti, te o njegovom uspjehu i dalje govore kako publika, tako i izvođači. Prema procjenama organizatora kapijama Tvrđave je u vrijeme festivala prodefilovalo između 7.000 i 8.000 ljudi.&nbsp;
- Prema podacima sa graničnih prelaza dosta ljudi je došlo iz regiona – iz Bosne i Srbije isključivo inspirisano Bedem festom, jer zaista koncerti Vanne, Marine Perazić, Neleta Karajlića i Voodoo Popeye-a su bili ekskluzivni nastupi jer te izvođače niste imali priliku da vidite i čujete bilo gdje drugo. Kao što smo i najavljivali pola godine prije nego što će se desiti 15. Bedem fest bili smo sigurni da radimo pravu stvar i da je ovo jedno novo festivalsko poglavlje u Crnoj Gori. Pokloniti tako dobre ekskluzivne koncerte tako velikog broja izvođača i sve to učiniti od srca, vratiti se na Tvrđavu, oživjeti stari grad Nikšić – toliko smo uradili sjajnih stvari. Bedem fest je ove godine opravdao sva očekivanja - naveo organizator festivala Petar Šundić.&nbsp;
Jedna od vrijednosti ovog festivala je i u tome što iznova skreće pažnju na sav potencijal Tvrđave i Stag grada u Nikšiću.
- Konačno smo pokazali da Tvrđava i Stari grad – Bedem u Nikšiću moraju da žive tokom godine i da je Bedem fest donio tu svjetlost i da je donio taj život i siguran sam da od sljedeće godine nećemo više biti domoroci i da će se pojaviti neki novi programi i sadržaji na Tvrđavi - istakao je Šundić.&nbsp;
Ovogodišnje izdanje festivala je bilo prilika da se osim velikih imena regionalne muzičke scene publici u Nikšiću prezentuju i neki novi i mladi muzičari.&nbsp;
- Mi smo ove godine uradili jednu sjajnu stvar sa Omladinskim resursnim centrom iz Tuzle, imali smo sjajnu saradnju kroz projekat We Can Do It Together sa Regionalnom kancelarijom za mlade i Omladinskim kulturnim fondom. Predstavili smo dva mlada benda – Deminutiv iz Banja Luke i Roba bez greške iz Podgorice. Uspostavili smo saradnju sa Serbia Creates, jednom platformom koja promoviše mlade bendove. Imali smo premijerne nastupe bendova Keni nije mrtav i Kruz Roudi, tu je bio i pobjednički sastav Bunt Rock festivala, Mali demon - naveo je organizator.&nbsp;
Osim promocije Tvrđave i mladih talenata, posebno treba istaći i zeleni koncept festivala koji promoviše očuvanje životne sredine.&nbsp;
- Nikšić je nekada bio grad piva, rock’n’roll-a i čelika, a danas dobija neko novo lice. Mi smo grad kandidat za Prijestonicu kulture 2030. godine. Trebamo iznalaziti nova rješenja održivosti našeg Nikšića, a upravo je za to poslužio naš zeleni koncept ove godine – to su novi modeli održivosti. Moramo prevazilaziti teške industrije koje su iza nas, a koje su imale užasno štetne ekološke posljedice po zdravlje, vazduh i čistoću. Sa Elektroprivredom Crne Gore ćemo tražiti neka nova rješenja kada je riječ o elektrifikaciji Tvrđave i nekim novim načinima da se snabdijevamo putem vjetra ili sunca kojeg toliko ima svake godine - naveo Šundić.&nbsp;
Zelenom konceptu ove godine doprinijela je i saradnja za Željezničkim prevozom Crne Gore te je posjetiocima bio omogućen besplatan željeznički prevoz iz Podgorice do Nikšića. Tako je voz promovisan kao zeleno i bezbjedno prevozno sredstvo.&nbsp;
Posebnu zahvalnost organizator je uputio i pripadnicima i pripadnicama Vojske Crne Gore i Ministarstvu odbrane Crne Gore, bez kojih, kako kaže, ne bi uspješno mogli pripremiti i realizovati 15. Bedem fest.&nbsp;
Tek što je završeno ovogodišnje izdanje, organizatori za 2025. već planiraju novo 16. izdanje Bedem Festa.&nbsp;
- Obećavam da će 16. izdanje prevazići 15, puni smo energije i želje. Festival Bedem Fest kao prvi među jednakima u Crnoj Gori je jednostavno taj magnet, ta neka energija koja privlači svojim dobrim primjerom. Mi smo entuzijasti, mi smo volonteri, mi smo između donosioca odluka i publike, mi smo spremni da radimo svoje stvari iz ljubavi i za opšte dobro. U tom pravcu ćemo i nastaviti. Zahvaljujem se svima koji su se popeli na Tvrđavu, pokazali su da su ispoštovali sve ono što smo željeli, a to je da dođu u velikom broju, a sa druge strane pozivamo i one partnere koji nisu bili sa nama da se pridruže u 16. izdanju da pokažemo da zajedno možemo raditi sjajne stvari -podvukao je Šundić.
&nbsp;

Šundić: Bedem fest okupio između 7.000 i 8.000 ljudi

U rejonu Čanja i Buljarice angažovan je kanader iz Republike Italije, upućen posredstvom Mehanizma Evropske unije za civilnu zaštitu, radi pomoći crnogorskom sistemu zaštite i spašavanja u gašenju požara.
U prilogu je video intervencije.
<div class="embed-block"><div><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 56.25%;"><iframe src="https://cdn.iframe.ly/api/iframe?url=https%3A%2F%2Fyoutu.be%2F0r94axsGjJo&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen scrolling="no" allow="accelerometer *; clipboard-write *; encrypted-media *; gyroscope *; picture-in-picture *; web-share *;"></iframe></div></div></div>

(VIDEO) Požar iznad Čanja i Buljarice gasi italijanski kanader

Operativni štab Koordinacionog tima za zaštitu i spašavanje biće u stalnom zasjedanju, a Crna Gora će iskoristiti sve raspoložive mehanizme za obezbjeđivanje pomoći u borbi protiv požara, zaključeno je na današnjoj sjednici ovog tijela u Podgorici, kojom je rukovodio premijer Milojko Spajić.
Ministar odbrane Dragan Krapović obavijestio je članove tima da je prilikom prevrtanja cisterne za vodu, angažovane na gašenju požara u rejonu Kuča, život izgubio pripadnik Vojske Crne Gore Dejan Božović, dok je drugi vojnik zadobio teške tjelesne povrede.
Premijer Spajić je izrazio saučešće porodici stradalog vojnika i naglasio da je gubitak ljudskog života nenadoknadiv. Naložio je stalno zasjedanje Operativnog štaba, koji će na svakih 12 sati izvještavati o stanju na terenu i mjerama koje se sprovode.
Ključni zaključci sjednice:
- Iskoristiti svu međunarodnu pomoć dostupnu kroz EU Mehanizam za civilnu zaštitu, NATO i bilateralne sporazume.
- Vlada će Ministarstvu odbrane i MUP-u obezbijediti dodatna sredstva za troškove logistike prilikom prihvata međunarodne pomoći (smještaj, gorivo, oprema).
- Komisija za procjenu šteta od elementarnih nepogoda utvrdiće visinu naknade štete prouzrokovane požarima.
- Opštine koje nisu pogođene požarima treba da upute ljudstvo i materijalne resurse na ispomoć ugroženim područjima.
- Ministarstvu pravde preporučuje se pooštravanje kaznene politike za počinioce krivičnih djela podmetanja požara i izazivanja opšte opasnosti, po ugledu na praksu pojedinih članica EU.
Prema podacima Direktorata za zaštitu i spašavanje, požari su trenutno aktivni u opštinama Podgorica, Bar, Budva, Nikšić, Šavnik i Bijelo Polje. Na području Podgorice gori na lokacijama Piper, Kakaricka gora, Smokovac, Rogami i Doljani.
Požari u Budvi i Baru – na lokacijama Kufin, Buljarica i Čanj – lokalizovani su, a očekuje se da će do kraja dana dejstvovanjem iz vazduha biti u potpunosti ugašeni.
Sva opožarena područja su pod kontrolom, a na terenu se dejstvuje svim raspoloživim sredstvima iz vazduha i sa kopna.

Koordinacioni tim za zaštitu i spašavanje: Operativni štab u stalnom zasjedanju

Usred vatrene stihije koja je zadesila Crnu Goru, ogromnu zahvalnost dugujemo pripadnicima službi spašavanja. Njihov trud i zalaganje su visoko cijenjeni i kao takvi će biti nagrađeni - poručio je premijer Milojko Spajić nakon sjednice Koordinacionog tima za zaštitu i spašavanje.
On je izrazio zahvalnost i Vojsci Crne Gore, istakavši da ona daje maksimalan doprinos na terenu. 
- Nažalost, u ovoj plemenitoj borbi za druge, život je izgubio vojnik Dejan Božović. U svoje i ime Vlade Crne Gore izražavam najdublje saučešće njegovoj porodici - kazao je Spajić, dodajući da će Savjetu za odbranu i bezbjednost predložiti da Božović bude posthumno odlikovan.
Premijer je najavio da će Vlada sačiniti registar štete, a nakon zvaničnih procjena pružiti pomoć građanima čija je imovina stradala u požarima.
U međuvremenu, Crna Gora je uputila hitan poziv za pomoć susjedima, EU i NATO saveznicima. 
- Na terenu je već pomoć iz Hrvatske i Srbije, a potvrđena je i podrška iz Austrije, Italije, Češke, Mađarske i drugih država van EU, poput Ujedinjenih Arapskih Emirata - naveo je Spajić.
On je istakao da će nadležni organi ispitati uzroke požara i da će, tamo gdje se utvrdi ljudski faktor, počinioci biti najstrože kažnjeni. 
- Idemo i korak dalje – izmjenom regulative i kaznenih odredbi jasno ćemo poručiti da u Crnoj Gori nema tolerancije za ovakva djela. Piromani će se suočiti sa drakonskim zatvorskim kaznama - poručio je premijer.
Spajić je zahvalio vatrogascima iz opština gdje nema aktivnih požara na pomoći kolegama u ugroženim područjima, te pozvao i ostale opštine da u što kraćem roku pošalju ljudstvo i mehanizaciju. „Zbog herojstva i patriotizma, svi vatrogasci biće i finansijski nagrađeni“, najavio je on.
Dodao je da su Ministarstvo odbrane i cijela Vlada stavili na raspolaganje sve državne resurse, dok je Ministarstvo finansija zaduženo da obezbijedi sredstva za odgovor na vanrednu situaciju.
- Koordinaciono tijelo zasijedaće svakih 12 sati i dobijati ažurne izvještaje sa terena - zaključio je predsjednik Vlade.

Spajić: Predložiću posthumno odlikovanje vojnika Božovića

Dežurnoj službi Odjeljenja bezbjednosti Bar prijavljeno je danas oko 11:30 časova da je u mjestu Zaljevo došlo do izbijanja požara kojim je zahvaćeno nisko rastinje. Odmah po prijemu prijave, na lice mjesta su upućeni pripadnici Službe zaštite i spašavanja koji su lokalizovali požar, saopšteno je iz Uprave policije.&nbsp;
- U vezi sa navedenim događajem, obaviješten je državni tužilac u Osnovnom državnom tužilaštvu u Baru, po čijem nalogu je izvršen uviđaj na licu mjesta - navode iz Uprave policije.&nbsp;
Na osnovu preduzetih brojnih kriminalističko-operativnih aktivnosti, policijski službenici su, kako je saopšteno, u kratkom roku identifikovali, a potom i pronašli kosovskog državljanina S.L. (38), koji je doveden u prostorije Odjeljenja bezbjednosti Bar radi prikupljanja obavještenja
- S.L. je, kako se sumnja, jutros oko 7 časova otišao u naselje Zaljevo gdje je na zemljanoj podlozi zapalio bakarne kablove čime je izazvao požar na niskom rastinju, koji se ubrzo otrgao kontroli, nakon čega je S.L. pobjegao sa lica mjesta - navode iz Uprave policije.&nbsp;
Dodaju da je po nalogu postupajućeg državnog tužioca, S.L. lišen slobode zbog sumnje da je izvršio krivično djelo izazivanje opšte opasnosti i on će, uz krivičnu prijavu, biti sproveden na dalju nadležnost tužilaštvu.
- Službenici Uprave policije nastavljaju sa preduzimanjem intenzivnih represivnih aktivnosti usmjerenih na identifikaciju i procesuiranje lica odgovornih za ugrožavanje opšte bezbjednosti - &nbsp;navode iz Uprave policije.&nbsp;

Bar: Uhapšen kosovski državljanin, osumnjičen za izazivanje požara

Otkrivanju spomenika ozloglašenom četničkom komandantu Pavlu Đurišiću prekjuče je prisustvovao i Vladimir Janković iz Beograda, član Zemunskog klana, saradnik Vojnobezbjednosne agencije Srbije i Bezbjednosno-informativne agencije, pišu Vijesti pozivajući se na izvore iz bezbjednosnog sektora.
Da je Janković prisustvovao događaju, vidi se i na fotografijama fotoreportera tog lista Borisa Pejovića, koji je u subotu u popodnevnim satima, nakon uklanjanja spomenika, maltretiran, dok je njegov kolega Stevo Vasiljević iz Pobjede fizički napadnut.
Janković je, kako pišu Vijesti pozivajući se na izvore iz bezbjednosnog sektora, porijeklom iz beranskog sela Dapsiće.
Ranjavan je u Budvi 2007. godine, u bašti restorana „Jadranska straža“. Tada su ubijeni ukrajinski državljanin Adalbert Šut i Vladimir Rakočević.
Navodno je Vladimir Janković bio i vođa (Team Leader) za obuku ozloglašene ruske plaćeničke grupe Vagner u Angoli.
Na svojoj Fejsbuk stranici objavio je veliki broj fotografija pravoslavnih crkava i manastira koje je obilazio po svijetu i Crnoj Gori, među kojima su i fotografije s pokojnim mitropolitom Amfilohijem, kao i njegovim nasljednikom Joanikijem, zatim sa tivatskim parohom Mijajlom Backovićem, sveštenikom Jovanom Plamencem kod crkve na Rumiji...
Jankovića, koji se prethodno prezivao Ćorac, je u objavi na Fejsbuku pomenuo i Slavko Perošević, jedan od vođa blokada puta koje je u Šavniku organizovala lokalna opozicija. Perošević se juče pohvalio da je poslije 84 godine postao „prvi četnički vojvoda koji je položio zakletvu“ u Crnoj Gori.
- Zakletvu sam položio pred mitropolitom Metodijem i sveštenstvom, kao i pred četničkim vojvodama Miletom Pavićevićem Čičom, Stankom Magudom, Gigom Božovićem, Slavkom Labovićem i Ćorcem... - napisao je Perošević koji je bio jedan od učesnika prosrpskog protesta u Nikšiću 13. jula 2022. godine, na kojem je došlo do nasilnih incidenata.

Saradnik BIA prisustvovao otkrivanju spomenika Đurišiću

Povampirene velikosrpske i četničke falange nemaju problem sa razumom i logikom. Razuma kod njih manjka od samog starta, jer da se javlja makar u česticama, ne bi danas novočetnici jednako voleli saradnike nacista (četnike, JVuO) i potomke dela onih koji su nacizmu stali nogom za vrat (Ruse, odnosno Putina).&nbsp;
Na logici tek padaju. Tvrde da su poštovaoci "prvog gerilskog antifašističkog pokreta u Evropi", misleći na formacije Draže Mihailovića. I dok su Mihailovićeve četničke formacije imale bar neke dve istorijski potvrđene bitke protiv nacista, pre nego što su postale njihova verna pomoćna vojska i koljači civila, današnji simpatizeri pokreta DM ne vide contradictio in adjecto čak ni u činjenici da sebe nazivaju antifašističkim pokretom, a podižu spomenik fašisti koga je odlikovao Adolf Hitler.
Ta bi zbrka u glavama pojedinaca bila lako rešiva na nivou Toponica ili Kovin u Srbiji, odnosno Dobrota u Crnoj Gori, da nosioci političke vlasti u ove dve države ne igraju "stiskavac" upravo s baštinicima tih retrogradnih ideja. Trljkajući se znojavim telima s dlakavim četništvom u ritmu "drma mi se na šubari cveće", političari u stvari plešu s najprimitivnijim i najzaostalijim, shodno tome i najkrvoločnijim, delom biračkog tela.&nbsp;
Tim trulim kompromisom trenutno obezbeđuju sebi glasove, ali istovremeno guraju obe države u živi pesak velikosrpskog šovinizma, iz koga se u ranijim, ne tako davnim prilikama, izlazilo teškom mukom i uz velike žrtve. I kako sada vidimo - samo privremeno.
No, pisali smo već o minornom intelektualnom i moralnom kapacitetu ljudi koji su se, u tranzicionom periodu i usled prirodnog nezadovoljstva nedovoljnim napretkom dvaju država pod demokratskim vlastima, dočepali političke vlasti. Njihov je učinak - u Srbiji od 2012, a u Crnoj Gori od 2020. - merljiv vekovima: države su civilizacijski i ekonomski vratili u XVIII, a građane mentalno i logički u XIII vek.
Danas ćemo se pozabaviti njihovim drugim trulim kompromisom, erotski vrućim plesom s organizacijom koja je poslednjih godina pedantno očistila svoje redove od svih progresivnih, slobodnomislećih i zdravorazumskih ljudi. Onom koja upravo ovih dana u Beogradu završava javni inkvizitorski obračun s poslednjom dvojicom teologa koji su se usudili da je kritikuju: s Vukašinom Milićevićem i Blagojem Pantelićem. Dakle, pozabavićemo se organizacijom koja sebe naziva "Srpska pravoslavna crkva", dočim je u međucrkvenoj komunikaciji to Crkva Srbije.
Iako je već od početka devedesetih SPC korisno poslužila balkanskom kasapinu Slobodanu Miloševiću u nastojanju da ratom i etničkim čišćenjem zadrži "sve Srbe u jednoj državi", ta je crkva tek od demokratskih promena 2000. godine postala zaista država u državi. Ne samo da ne plaća nikakav porez na svoju razgranatu privrednu delatnost, nego država pokriva doprinose sveštenika za penziono i zdravstveno osiguranje. Najzad, malo-malo Vlada opredeli neka sredstva za gradnju ili renoviranje hramova, izdaju se i obavezne doplatne poštanske markice, a stižu i bogate donacije iz inostranstva, najviše od ruske države i crkve.
<h2>ĆAR ZA VAJDU</h2>
Kako neki čitalac ovakvog pisanja uvek kaže ono čuveno "da, ali", da ga predupredimo: slične privilegije u Srbiji imaju i ostale verske zajednice. Ipak, slika davanja i uticaja biće potpuna tek kada kažemo da se po popisu 2022. u Srbiji čak 81,1 odsto građana izjasnilo kao pravoslavac, dok sve ostale verske zajednice i ateisti i agnostici zajedno čine preostalih 18,9 procenata.&nbsp;
Doduše, u praksi, većina deklarativnih vernika ne ponaša se kao vernik, pa crkve zvrje prazne. SPC zato od ideje da živi od parohijala, a ne od državnih davanja i oprosta troškova, beži kao đavo od krsta. I tu da bacimo dodatno svetlo podsećanjem na činjenicu da je u deset godina koje su prethodile tom popisu, u Srbiji izgrađeno oko hiljadu crkava, i samo 13 škola.
Dakle, davanjima pravoslavnoj crkvi, političari obezbeđuju njenu podršku, a s obzirom na razgranatost crkvenog sistema i veliki uticaj u narodu, to je možda i investicija s najbržim povratom u poslovnom okruženju. Iako je Ustavom crkva odvojena od države, normalizuje se neformalni političko-crkveni brak iz interesa, i tako sveštenstvo podržava galantnost trenutne vladajuće političke opcije, podržavajući njenu politiku.
U praksi, bar u Srbiji, popovi SPC postali su vrhovni autoritet za sve. Od abortusa do dogmatizovanog Kosova, od vaspitanja dece do nacionalnih pitanja koja su, od 2012. posebno, izgrađena na velikosrpskom šovinizmu i težnji za hegemonijom. Iako bi državne institucije morale da budu laičke, svaki državni organ ili opština imaju slavu, vojska se koristi u verskim ceremonijama, vreme se meri po verskom kalendaru, politički funkcioneri pokazuju svoju religioznost u svakoj situaciji, nema manifestacije kojoj vrh crkve nije gost, a redovno se ide kod patrijarha po duhovni savet.&nbsp;
U Crnoj Gori, opet, svedoci smo posebnog apsurda. Crkva koja zvanično ne priznaje postojanje čitavog jednog naroda (što sadrži i elemente krivičnog dela), koja teritoriju Crne Gore tretira kao teritoriju Srbije, aktivno učestvuje u političkom životu, "komanduje" političkim strankama i njihovim liderima, javno demonstrirajući prezir prema svakom obliku državne vlasti i državnim simbolima Crne Gore. Nema bolje ilustracije za to od odnosa Ljubiše Ostojića - Metodija prema podizanju spomenika ratnom zločincu i saradniku okupatora, kojom je prilikom intonirana i himna strane države, Srbije. Tim stavom, on nije samo bacio pod noge i hrišćanstvo i moral, on je bacio pod noge državu, i tu, u stvari, dolazimo do suštine problema.
Ne postoji, niti u modernom demokratskom društvu sme da postoji, verska ili bilo kakva druga organizacija, koja je "starija" od države. Ne po godini osnivanja, koja je nebitna, već po statusu. Ono šta je ključno je da je država po svojoj suštini zajednica svih njenih građana, dok je crkva - kao i svaka druga uža organizacija (udruženje, klub, savez...) - zajednica tek jednog dela stanovnika države. I u tom je smislu država "starija": zakoni države (moraju da) se primenjuju (i) na crkve i na vernike, crkveni "zakoni" važe samo interno, za one koji su "članovi" crkve i time njene "zakone" prihvataju.
Ne postoji, i ne sme da postoji, nekakav "temeljni ugovor" ili bilo kakav drugi akt ili dokument, koji pripadnicima jedne organizacije (verske, ili bilo koje druge), daje veća prava i manje obaveza nego ostalim građanima. Odnosno, ako tako šta postoji, Ustavni sud mora da reaguje i obezbedi jednakost svih pred Ustavom.
<h2>ISKAČE OSIGURAČ</h2>
Naravno, treba imati u vidu i činjenicu da su svojim ustavima i Srbija i Crna Gora definisane kao sekularne, odnosno, da je crkva odvojena od države. Otuda je u obe zemlje nedopustivo - a da je demokratske i parlamentarne svesti bilo bi i politički kažnjivo - svako koketiranje političara sa religijskom (ili najzad i bilo kojom drugom) organizacijom, kojim se jedan deo društva favorizuje. Jer, političar - posebno onaj na vlasti - obavlja funkciju od javnog interesa i predstavlja i zastupa jednako sve građane, a ne samo svoje simpatizere i ne samo vernike "svoje" crkve. Vera je, kao i kod svakog drugog građanina, njegova privatna, intimna stvar. I ona, u stvari, ostaje na vratima verskog hrama i privatnog doma.
Treba li, najzad, uopšte naglašavati da religijska pravila dotiču samo vernike i da ni u kom obliku i ni na koji način ne smeju da postanu uobičajena za celo društvo, a nekmoli opšteobavezna? Treba li pominjati da crkvi nije mesto u politici, ni u kom obliku ili formi?
Srbija i Crna Gora, na žalost, prečesto i previše se manifestuju kao prepolitička društva. Lično konjukturno i opšte moderno u ove dve države su izgleda uobičajeni motivi delovanja. Interes države i nacije je uvek u senci lukrativnog. Kako se svojevremeno pohrlilo u kom-partiju zarad vajde, sada se trči u religiju zbog ćara. Vera i versko se potežu u cilju jačanja nacionalizma i pravdanja nepočinstava koja se rade, ili tek planiraju.
Pravo verništvo i "snaga vere" u obe države bi se lako izmerili ukidanjem državnih sredstava verskim organizacijama (sem za verske objekte pod zaštitom države, kad važe posebna pravila) i uvođenjem parohijala. Što će reći: ako si član crkve, to članstvo moraš da platiš; koliko članova, toliki je i crkveni guber.&nbsp;
Do tog momenta je, međutim, još dalek put. Na njemu se crkva pruža onoliko koliko joj politika, vođena sopstvenim sebičnim ili na drugom mestu isplaniranim interesima, dopušta. Nekad uspe da "ukoči", svesna sopstvenih religijskih i moralnih normi, ali u poslednje vreme sve češće "iskače osigurač". A to onda nije samo unutarcrkveno pitanje, to je pitanje dalekosežnih i krupnih posledica.
Crkva mora da se vrati u pravni poredak i u okvire suštine sopstvenog postojanja. Ako to nije moguće, zabrana delovanja - bar tamo gde nije u matičnoj državi, plus ispitivanje poslovanja, odgovornost za narušavanje zakonom zaštićenih verskih objekata, pa čak i krivično gonjenje crkvenih velikodostojnika, uprkos odredbama nekakvih ugovora, uopšte nisu nerealna opcija.

Vrele igre pod mantijom

Pamflet istorijskog revizionizma, poluistina, prećutkivanja, propagandnog falsifikovanja, u formatu dokumentarnog filma o 13. julu, kojim se normalizuje velikosrpska mitologija, osvanuo je sredinom jula na Jutjub kanalu prosrpske Demokratske narodne partije (DNP), a premijerno je prikazan na Adria Televiziji.
Neskriveni i ključni cilj lažnih istorijskih konstrukcija u ovom uratku jesu otvorena delegitimizacija crnogorske borbe za obnovu državnosti, osporavanje autentičnosti antifašističkog ustanka iz 1941. godine, ali i da se zatomi istina o okupaciji Crne Gore 1918. godine Podgoričkom skupštinom i nametne narativ da su Crnogorci zapravo Srbi koji treba da se vrate sebi.
<h2>TAJNI PODACI O AUTORSTVU</h2>
Transparentnih podataka o režiji, produkciji i autorstvu nema, ali je mnogo toga jasno - a prije svega da je film u javnost plasiran u jeku sve intenzivnije revizije istorije u Crnoj Gori i dok politička vladajuća struja koristi svaki mogući alat - od institucionalne moći do medijske propagande - kako bi poništila crnogorski istorijski i identitetski kontinuitet.
Film od samog početka ne krije da ima političko-revizionističku agendu pošto naratorka u prvim minutima govori o tome da „Crna Gora ima dvije zastave, himne, dva imena, dva pravca ali i dvije istorije“ - tako otvoreno afirmišući „istoriju“ napisanu iz velikosrpskog ugla.
To nije samo ulazna tačka u pokušaj da se gledaoci ubijede da su „dvije istorije“ ravnopravne - da se ne radi o sukobu činjenica i političkoj propagandi, nego i priznanje da autori filma, ko god oni bili, ne prihvataju zvaničnu, međunarodno priznatu i utemeljenu istoriju Crne Gore.
<h2>KLJUČNA ZAMJENA TEZA</h2>
Tako se, pored ostalog, italijanska okupacija iz 1941. godine koristi kao zgodan izgovor da se prikriju mnogo dublji i trajniji ožiljci - poput onih iz 1918. kada je Crna Gora anektirana, a Karađorđevićima omogućeno da pod maskom „volje srpskog naroda“ sebi pripoje novu teritoriju - da bi Srbija, proširena Crnom Gorom i Makedonijom, tvorila kraljevinu tri naroda - Srba, Hrvata i Slovenaca.
Tada su srpski agenti poslati u Podgoricu, proglašeni „velikom narodnom skupštinom“ i, uz prismotru srpske žandarmerije, izglasali brisanje države Crne Gore - odnosno rezoluciju koju je srpska vlast napisala na Krfu, a kojom se okupacija Crne Gore prihvata proglašenjem pripojenja Srbiji.
U tom trenutku je postojala redovna crnogorska narodna skupština, i to po tadašnjem ustavu jedina koja je mogla raspolagati sudbinom ove države, ali desilo se što se desilo.
Uslijedio je Božićni ustanak, spaljivanje hiljada crnogorskih domova, progon komita, ubijanje onih koji su bili vjerni crnogorstvu i državnoj slobodi. Dvadesetak godina kasnije, a pošto je narod bio za to da zajednica bude organizovana tako da sve zemlje budu slobodne i ravnopravne - a što su srpski politčari odbijali, desio se Petrovdanski sabor na kojem su federalisti, na čelu sa Sekulom Drljevićem, uz Italijane proglasili nezavisnost.
No, ovako posloženih fakata u DNP-ovom i Adrijinom uratku nema. Oni, bez bilo kakvog detaljisanja, konstatuju da je u tom periodu Crna Gora bila dio Zetske banovine, što prati i dalje navođenje da je parola crnogorskih komunista bila „srpstvo, slovenstvo, sloboda“ ili, kako naratorka kaže: „tadašnje rukovodstvo crnogorskih komunista je sebe i te kako smatralo Srbima. Čak i oni koji su se nacionalno izjašnjavali kao Crnogorci nijesu na srpstvo gledali kao na nešto što je strano, nametnuto ili neprijateljsko“.
Sve to vodi do njihove suštine - tvrdnje da je „ustanak 13. jula 1941. bio borba za zajedničku jugoslovensku državu“, odnosno, po njihovom poimanju, za crnogorsko zajedništvo sa Srbijom, a da je deklaracija donijeta 12. jula bila težnja ka separatizmu koja je idućeg dana dobila odgovor.
Ovo je ključna zamjena teza jer je ustanak 13. jula, prije svega, bio antifašistička odbrana dostojanastva naroda koji nije zaboravio ni Podgoričku skupštinu, niti prihvatio ideju da mu se ponovo o sudbini odlučuje „odozgo“. Crna Gora se borila za slobodu - od fašizma i hegemonije, zato je jasno da se plasiranjem narativa o trinaestojulskom ustanku kroz prizmu „jugoslovenskog patriotizma“, a ne i crnogorskog otpora dugotrajnoj fašisitčkoj manipulaciji identitetom, pokušava zbrisati srpska prljava uloga okupatora, a samim tim i crnogorski subjektivitet u Trinaestojulskom ustanku.
<h2>POKUŠAJ DEMONIZACIJE SUPROTSTAVLJANJA SRPSKOJ HEGEMONIJI</h2>
Dodatno, karakterisanjem deklaracije koja je donijeta 12. jula „težnjom ka separatizmu“ između redova se opasno implicira da je svaki zahtjev za crnogorskom nezavisnošću sam po sebi fašistički, a ta teza im služi i za diskreditaciju savremenih crnogorskih državotvornih ideja.
Pored toga, Sekula Drljević, politički lider crnogorskih federalista i separatista koji je isprva svoje djelovanje bazirao na protivljenju srpskoj aneksiji Crne Gore 1918. godine, u filmu se poredi sa Antom Pavelićem - vođom ustaškog pokreta koji je predvodio genocidni režim NDH koji je odgovoran za smrt stotine hiljada ljudi - i to uz tvrdnju da je bio zamišljen kao crnogorski pandan ustaškom poglavniku, tj. da je Crna Gora 1941. trebalo da bude fašistički protektorat sličan NDH.
Kolaboracija Drljevića sa fašistima ostaje fakat - ali se on u ovom filmu demonizuje kao ustaški pandan - iako nikad nije imao oružane snage, niti sprovodio represiju nad bilo kakvim civilima - dok su, sa druge strane, mnogi četnički komandati, poput Pavla Đurišića i Draže Mihailovića, sarađivali sa Italijanima i nacistima - i to ništa manje - nego mnogo više.
Samim tim je jasno da je Drljević, koliko god bio sporan, tvorcima ovog filma poslužio isključivo da bi zalaganje za crnogorsku državnost prikazali kao oličenje fašizma - što im onda i omogućava pravdanje narativa u kojem je jedino čista opcija prosrpska - a sve drugo izdajničko. Zato njegovo poređenje sa Pavelićem služi samo kao alat za brisanje legitimiteta crnogorskih političkih pokreta koji su se suprotstavili srpskoj hegemoniji.
Svime time se pokušava zatvoriti prostor za bilo kakvu diskusiju o crnogorskoj državnosti - jer ako je svaka priča o nezavisnosti fašizam - onda je, valjda, jedina antifašistička opcija ostanak u velikosrpskoj dimenziji.
<h2>,,PRANJE“ ČETNIČKOG POKRETA&nbsp;</h2>
Iako su saradnja četničkog vođe Draže Mihailovića sa okupatorskim silama i masovni zločini nad civilima koji su se suprotstavljali kolaboraciji neupitni, nepobitni i jasni, u filmu se pokušalo ,,pranje” četničke biografije, predstavljajući kolaboraciju četnika Pavla Đurišića sa Italijanima kao - „reakciju na komunističke zločine“.
Tako naratorka kaže da su komunistički zločini „prouzrokovali odluku četnika da sklope ratni sporazum sa Italijanima - sa ciljem uništenja komunista“. Koji su to zločini komunista 1941. godine natjerali četnike na kolaboraciju sa fašistima Pircija Birolija - nije objašnjeno. Očito jer nije se mogla isfabrikovati ,,nova istorija”.&nbsp;
A kako to u propagandnim uratcima obično i biva, jedan narativ temelj je za drugi - pravdanje četnika brzo vodi i do rusofilije koja se silu na sramotu predstavlja kao oličenje crnogorskog mentaliteta.
- Važan faktor motivacije među borcima NOB-a, naročito Crnogorcima, bila je privrženost Moskvi koja je, sem iz ideoloških razloga, proisticala iz tradicionalnih i ratničkih spona prethodnih stoljeća. Još od 18. vijeka osnovni elementi crnogorske državnosti obrazovanja i duhovnosti uživali su jedinu podršku u Rusiji. Poznata krilatica „sa Lovćena kliče vila, oj Rusijo majko mila“ bila je dio mentaliteta mladih partizana. Ne treba da nas čudi što je samo u Crnoj Gori ustaljeni partizanski pozdrav „smrt fašizmu sloboda narodu“ dijelom zamijenjen sa „crvena armija je s nama pobjeda je naša“ - navodi naratorka, dramatično falsifikujući istoriju, sve radi predstavljanja Crnogoraca kao „pravoslavnog“ kulturnog i ideološkog svijeta koji prirodno gravitira ka Srbiji i Rusiji.&nbsp;
Time su u ovom filmu zanemareni i zbrisani svi temelji crnogorskog građanskog i sekularnog identiteta, a trenutno stanje u državi i neophodni otpor srpsko-ruskom uticaju između redova upakovani u izdaju sopstvenog karaktera.&nbsp;
<h2>„DRUGOSRBIJANCI“ I „MONTENEGRINI“</h2>
Ne čudi što je jedan od sagovornika u ovom uratku, pored predstavnika Istorijskog instituta i Milana Kneževića i srpski istoričar, profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu i jedan od ideologa velikosrpskog projekta, Čedomir Antić, koji docira o tome kako u Crnoj Gori „nema drugosrbijanaca“.
- Svi drugosrbijanci su postali montenegrini. To je vrlo zanimljivo i govori da je to jedinstvena zemlja. Bila je srpska, danas više nije. Toliko su netolerantni ti ljudi da ne priznaju srpstvo - govori Antić.
Nijesu anonimni autori ovog filma ni prvi ni jedini koji su pokušali lansirati tezu o tome da je crnogorski identitet tvorevina nekadašnjeg komunističkog vođe Milovana Đilasa.&nbsp;
- U jugoslovenskoj javnosti toga vremena nerijetko je bilo zastupljeno stanovište o Đilasu kao tvorcu crnogorske nacije - neki će reći jedne izrazito anti-srpske pojave i dezintegrativnog faktora u odnosu na srpski nacionalni korpus. Sa današnjeg aspekta, postavlja se pitanje da li je to baš tako. Đilasovo nacionalno opredjeljenje bilo je u većem dijelu života nesumnjivo srpsko. O tome govore njegova centralna literalna djela - navodi naratorka.
Na to se nadovezuje Antić koji ističe da „vidimo da je on drugosrbijanac“, te da je „to srpstvo kod njega jako relativno“.
- Zvaničan stav Komunističke partije Jugoslavije prema crnogorskoj naciji nije bio još uvijek jasno i u potpunosti definisan. Crnogorsku naciju je trebalo, po stavu Komunističke partije Jugoslavije, u perodu pred izbijanje rata tek definisati i naučno objasniti. Iz tog razloga je to pitanje ostavljeno za poslije rata. A onda je ponuđeno najviđenijem Crnogorcu među komunistima da ga definiše i na neki način postavi kao model za novu naciju u novoj državi. Ta ličnost bio je Milovan Đilas...Iskustvo ovog rata govori da crnogorski narod, ne samo što je ustao protiv okupatora, nego je pošao i protiv onih struja koje su htjele da ga odvoje od Srba - govori naratorka.
Suština svih ovih navoda je ista: ubijediti Crnogorce da su zapravo Srbi - a kako to uvjerljivije učiniti nego reći da je upravo „tvorac nacije“ u biti Srbin - koji se samo radi partijskih interesa zalagao za crnogorstvo.
<h2>REHABILITACIJA DEVEDESETIH</h2>
Tokom cijelog filma konstanta je nametanje narativa da su crnogorska nacija i državnost produkt manipulacija i zavjere protiv srpstva - uz osporavanje svakog procesa koji je vodio do emancipacije naše države.&nbsp;
Tako Antić riječima da je „dugoročno pobijedila „nidologija“ koja je imala veliku sreću i u jugoslovenskoj državi učinila sve da odvoji Srbiju od Crne Gore“ samo učvršćuje korijene ratnih devedesetih - čiji krici, kroz pritiske i pokušaje podrivanja suverenosti - što iznutra - to i spolja, i danas odjekuju Crnom Gorom.
Dokaz za to je i tvrdnja da je uplivom hrvatskog nacionalizma u vrh crnogorskog dijela KP u potpunosti je narušen „revolucionarni moral čiji su nosioci bili upravo srpski komunisti“.&nbsp;
I više je nego jasno da se radi o grubom pokušaju kriminalizacije crnogorske državnosti i to kroz rehabilitaciju velikosrpske hegemonije čija je suština uvijek bila, i danas jeste, teza da su svi drugi identiteti na ovim prostorima devijantni, nepostojeći – odnosno izdajnički.
<h2>VELIČANJE AB REVOLUCIJE</h2>
U nastavku filma autori su se dotakli Antibirokratske revolucije nazivajući je „savršenim primjerom sadejstva između crnogorstva i srpstva“ - kao da nije riječ o politički dirigovanom puču tadašnjeg režima Slobodana Miloševića kojim je u Crnoj Gori instalirano njemu odano rukovodstvo radi namjere da kontroliše Predsjedništvo SFRJ - a što se nije moglo bez podrške zvanične Crne Gore.
No, ni ovo nije ništa novo, niti čudi, kada se uzme u obzir da je upravo DNP bio jedan od nosioca nastavka kontrarevolucije - odnosno litija 2020. godine. Obje kontrarevolucije su osmišljene i koordinisane iz Beograda, a nacionalizam i navodna ugroženost crkve iskorišteni za vraćanje Crne Gore u velikosrpski kolosjek i ostvarenje njihovih interesa.&nbsp;
Obje su, u konačnom, imale razarajući efekat po crnogorsko društvo i demokratski razvoj.
<h2>VOZ I ŠINE</h2>
Završni dio filma kulminira otvorenim poricanjem i omalovažavanjem savremene državnosti Crne Gore i referendumske volje.
- Riječi i nedjela Štedimlije i Drljevića referendumski su nadglasale borbu naših predaka koji su živote dali boreći se protiv tekovina 12. jula. Iako je 13. jul i danas Dan državnosti Crne Gore - on je nažalost samo broj na zidnom kalendaru, odmah pored slavske ikone kod onih koji je još uvijek imaju. Nerijetko u narodnoj skupštini i u javnosti možemo da čujemo kako se mnogi pozivaju na narodno-oslobodilačku borbu, istrajavanje na himni koja predstavlja ništa drugo do plagijat ratnog zločinca Sekule Drljevića. Priča o precima koji su se borili za slobodu trebalo bi da nam daju danas zajednički put i pravac kojim treba da idemo - navodi naratorka u završnom dijelu.
Nastavlja dociranjem o odnosu crnogorstva i srpstva.&nbsp;
- U našoj državi se najbolje oslikava kroz metaforu kolosjeka: jedno bez drugog ne može da funkcioniše, odnosno voz ne može da nastavi dalje. Potreban je balans jer zabluda je da vlak može zamijeniti voz i da je povijest važnija od istorije. Moramo biti svjesni riječi naših predaka, ne smijemo doživjeti sudbinu Kajina i Avelja, jer braća su braća čak i kada se posvađaju jer ako se odreknemo prošlosti nećemo imati ni budućnost - govori naratorka.
Ova metafora ne znači nikakvo „pomirenje“ niti simboliše bratstvo - već podređenost. Voz predstavlja Crrnu Goru - koja, prema njihovom poimanju, ne može ići bez šina - odnosno Srbije.
Tako je napravljen puni krug: u samoj završnici je potvrđeno da je glavna vodilja ovog uratka upravo nastavak diskursa i velikodržavnih pretenzija koje su 1918, ali i devedesetih započele oružjem, a u 21. vijeku nastavljene sofisticiranijim sredstvima - prije svega institucionalnom revizijom istorije.

DNP i Adria TV revizionistički dokumentarni film o 13. julu iskoristili da još jednom nametnu narativ da su Crnogorci Srbi koji treba da se vrate sebi

Javnost s pravom pita: zašto lider GP URA Dritan Abazović nije u petak bio u Beranama? Gdje je nestao čovjek koji je, kao premijer 2022. godine, svojim potpisom na Temeljni ugovor predao dio državnog suvereniteta Crkvi Srbije? Zašto nije bio prisutan da svjedoči posljedicama tog, po mnogima, izdajničkog čina? Zašto nije bio rame uz rame sa onima koji su u objektu Crkve Srbije slavili lik ratnog zločinca i četničkog komandanta Pavla Đurišića? Zar nije prirodno da se pojavi tamo gdje se njegovo djelo slavi – i to s aplauzima? Jer upravo je on – Dritan Abazović – omogućio ovakve scene. Scene u kojima se u crkve unose kipovi zločinaca, a država Crna Gora ne smije ni da pisne bez “blagoslova” Crkve Srbije. Sve to stoji kao posljedica potpisanog Temeljnog ugovora – dokumenta koji je, u tajnosti, bez javne rasprave, bez parlamentarne procedure, dogovoren s Porfirijem i Srbijom i potpisan u Vili Gorica, 3. avgusta 2022. godine. Tako se ne potpisuje ugovor u ime jedne suverene države. Tako se sklapa pakt u korist druge. Čudi što nije Abazović iskoristio priliku da ga – kako je najavljivao velikosrpski ideolog Matija Bećković – srpska omladina nosi na rukama. Podsjetimo se: - Kad bi Dritan Abazović sjutra stigao u Beograd, nosila bi ga srpska omladina na rukama - izjavio je Bećković nakon izbora 2020. Gdje su sada ti “mladi nosioci”? Gdje su srpski aplauzi za “najbolju investiciju velikosrpske politike” u Crnoj Gori? Tu su bili, spremni, ali Abazovića nije bilo. A bilo je za očekivati da Abazović bude među onima koji su slavili – jer on je omogućio sve: i kip zločinca, i crkvenu moć, i državnu nemoć. Omogućio je da se crkveni hramovi koriste kao političke tvrđave, a oltari kao pozornice za reviziju istorije. Možda je trebalo da bude tamo – da ga dočekaju “prepodobni” vjernici, spremni da mu zapjevaju, uz himnu Srbije. Jer da nije bilo njegovog potpisa – ništa od ovoga ne bi bilo moguće. Da, Dritan Abazović je potpisao Temeljni ugovor sa Crkvom Srbije – u ime Crne Gore, a bez Crne Gore. Ignorišući pravna upozorenja, protivljenje stručnjaka, akademske zajednice, NVO sektora, političara… Potpisao je ono što nijedan premijer jedne suverene države sebi ne bi smio dozvoliti. Zato pitamo: ako nije imao problem da potpiše, zašto ima problem da se pojavi? Slavili bi ga. Imaju i razloga.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20250808090832_0948673d748876542c9af02a2e055b3b9a4997af5d6306faba16fdc81d811951.jpg" data-media-id="editor_0" data-image-id="20250808090832_0948673d748876542c9af02a2e055b3b9a4997af5d6306faba16fdc81d811951" data-rendition-name="original" width="1118" height="745" loading="lazy" alt="Metodije drži liturgiju Pavle Đurišić"> </figure>

Tag: festival