Etnonacionalizam, antirodni narativ, vjerski ekstremizam i antisrpski narativ na Kosovu su međusobno povezani i bilježe porast, te doprinose podjelama u društvu - rečeno je na regionalnoj konferenciji u Prištini 29. januara, koja je organizovana u okviru projekta "Borba protiv ekstremizma na Kosovu: trendovi, izazovi i kontramjere".
Ovaj projekat je finansirala Ambasada Holandije, a realizovala nevladina organizacija Sbunker, koja promoviše demokratske vrijednosti na Kosovu i u regionu. Cilj projekta je da pruži opštu sliku ekstremizma na Kosovu i preporuke za njegovo suzbijanje.
Adeljina Hasani, istraživačica i autorka ovog izvještaja je navela da je etnonacionalizam na Kosovu posljedica neriješenih pitanja iz 90-ih godina i ratnih dešavanja, te da tu dominira i politički diskurs uslijed nedostatka rješavanja tranzicione pravde.
- Desničarski ekstremizam i narativi se šire na Kosovu. Etnonacionalizam je uglavnom zastupljen između etničkih Albanaca i Srba na Kosovu i to je razumljivo ako se uzme u obzir zaostavština iz 90-ih godina. Ipak, etnonacionalizam produbljuje podjelu između Srba i Albanaca i ometa proces pomirenja- rekla je ona.
Podaci za istraživanje "Borba protiv ekstremizma na Kosovu" prikupljani su uglavnom kroz javne diskusije u nekoliko opština na Kosovu, te su korišćene razne lokalne i međunarodne studije koje se bave ekstremizmom. Međutim, fokus grupa nije održana u opštinama na sjeveru Kosova gdje živi većinsko srpsko stanovništvo zbog, kako je rečeno, političke situacije.
U opštinama na sjeveru Kosova posljednjih godina tenzije se ne spuštaj, a uslijed nastojanja Vlade Kosova da utvrdi vlast u tom dijelu gdje većinsko stanovništvo čini srpska zajednica koja odbija da se integriše.
Govoreći o trendu etnonacionalizma među albanskom zajednicom na Kosovu, Hasani je navela da je on uglavnom zastupljen u narativu na društvenim mrežama i javnom diskursu, te da postoji "stigmatizacija srpske zajednice".
Ona je istakla da je Kosovo multietnička zemlja ali da se suočava sa “preprekama” da postane inkluzivno društvo jer vlasti pokazuju nedosljednost u korišćenju kosovskih simbola, kao što je zastava.
- Korišćenje zastave Albanije u mnogim institucijama dovodi do nesigurnosti ne samo srpske zajednice, nego i drugih manjinskih zajednica na Kosovu- rekla je pored ostalog.
Hasani je podvukla i da je etnonacionalizam među srpskom zajednicom uglavnom zastupljen u opštinama na sjeveru Kosova, te da je on jednim dijelom posljedica dezinformacija koje dolaze iz Rusije a koje se šire putem medija iz Srbije.
- Imamo narative u kojima se kaže da se žele protjerati Srbi sa sjevera Kosova, što povećava strah kod srpske zajednice- rekla je ona.
Inače, i zvaničnici Srbije, kao i visoki funkcioneri Srpske liste koja ima podršku Beograda, često akcije Vlade Kosova oko utvrđivanja vlasti na sjeveru Kosova opisuju kao "progon Srba od strane režima premijera Kosova Aljbina Kurtija".
U studiji "Borba protiv ekstremizma na Kosovu: trendovi, izazovi i kontramjere", identifikovan je i antorodni narativ koji je uglavnom usmjeren protiv LGBT populacije i abortusa.
- Jedna grupa koja zastupa takav narativ pokušava da zaštiti tradicionalnu porodicu. Oni LGBT zajednicu vide kao prijetnju jer smatraju da uništava porodične vrijednosti, da porodicu čini otac, majka i dijete- objasnila je istraživačica Adeljina Hasani.
Podvukla je da su takav narativ zastupali i pojedini poslanici u Skupštini Kosova.
- Antirodni narativ je zastupljen i na društvenim mrežama, upućen je prema aktivistkinjama za ženska prava- dodala je.
Kada je riječ o vjerskom ekstremizmu, Hasani je istakla da je ta pojava na Kosovu svoj vrhunac doživjela 2014. godine ali da je ipak i dalje prisutan u društvu.
- Bezbjednosne institucije su bile veoma stroge prema vjerskom radikalizmu i on je sada izražen uglavnom u porodičnim krugovima. Ono što vidim kao prijetnju je da vjerski ektremizam može da utiče na razvoj demokratskih vrijednosti i cijelog društva. Oni koji promovišu vjerski ekstremizam žele demokratiju da prikažu kao korumpirani, propali sistem, a da sebe promovišu kao alternative- rekla je.
Hasani je zaključila da će razumijevanje ovih trendova pomoći da se dođe do dugoročnih rješenja kako bi se oni suzbili.
U studiji "Borba protiv ekstremizma na Kosovu: trendovi, izazovi i kontramjere" dato je i niz preporuka institucijama kada je riječ o porastu te pojave, među kojima je razvijanje društveno kulturnih programa za mlade, pronalaženje načina da se smanji "online ekstremizam" poput govora mržnje, te adresiranje problema tranzicione pravde i istorijskih narativa.
Kao dio ovog projekta, pokrenut je veb sajt koji uključuje praktične paket alate, dizajnirane za nastavnike, edukatore, lokalne lidere i vođe zajednica a koji bi trebali da im pomognu u prevenciji ekstremizma u ranim fazama.
<h2>Ekstremizam u zemljama regiona</h2>
Na regionalnoj panel diskusiji u okviru ove konferencije pod nazivom "Ekstremna desnica na Zapadnom Balkanu: regionalni uticaj i transnacionalne veze" stručnjaci su zaključili da desničarske grupe djeluju širom zemalja regiona, te da sve više mladih ima ekstremne stavove i prihvata desničarsku ideologiju.
Jasmina Lazović iz Hartefakt fondacije u Srbiji, koja se bavi kritičkim preispitivanjem kulturne i socijalne stvarnosti, je poručila da u Srbiji postoji najmanje deset desničarskih grupa koje šire ekstremne stavove.
- Ove grupe se sada koriste u trenutku kada to odgovara vlastima. One ne moraju ni da urade ništa nasilno, njihovo prisustvo u javnim prostorima je problematično. Ometa se svaki pokušaj civilnog društva da govori o tranzicionoj pravdi ili pomirenju- rekla je ona.
Podvukla je da su neke od tih desničarskih grupa registrovane i kao političke organizacije, te kao primjer navela stranku Zavetnici i Dveri.
Predsjednica stranke Zavetnici Milica Đurđević Stamenkovski učestvuje i u radu Vlade Srbije iako ta partija nije prešla cenzus na posljednjim parlamentarnim izborima. Zavetnici su formirani 2012. godine, nakon što je dio članstva napustio ultranacionalističku Srpsku radikalnu stranku, čiji je predsjednik u to vrijeme bio Vojislav Šešelj, osuđen za ratne zločine pred Haškim tribunalom.
Mirza Buljubašić, predavač na fakultetu za kriminalistiku i studije bezbjednosti na Univerzitetu u Sarajevu, ukazao je da postoje mnoge desničarske grupe koje se predstavljaju kao "humanitarne organizacije" a da zapravo šire ekstremističke stavove.
Kako je naveo, ove grupe uglavnom djeluju preko društvenih mreža za širenje neonacističkih stavova ili simbola.
Kao primjer je naveo Pokret Levijatan, čiji se članovi predstavljaju kao borci za zaštitu životinja. Međutim, oni su više puta bili privođeni zbog prijetnji, zastupanja antimigrantskih, antiromskih i anti-LGBT stavova.
- Prisutno je i širenje mržnje preko igrica na internetu. Vidio sam da neke igrice, koje su besplatne na internetu, pokušavaju da izmijene istoriju, ratove 90-ih godina ali i druge ratove. Omladina ima direktan pristup tim igricama, možete da odaberete da budete nacista ili da budete neka srpska jedinica u Srebrenici gdje je izvršen genocid- napomenuo je Buljubašić.
Nejra Veljan iz Atlantske inicijative u Bosni i Hercegovini, čiji je cilj donošenje odluka na temelju informiranog mišljenja i činjenica, a ne na temelju predrasuda i jednostranih interpretacija, je ukazala da postoje i ekstremni rodni narativi koji targetiraju muškarce na osnovu nacionalističkih tema.
Takvi pokreti, kako je navela, pored ostalog pozivaju da se vrati patrijarhalna porodica i rodna uloga žena, odnosno majčinstva.

Portal ETV

original

viewImage

baseImage

610x380

500x500

400x240

400x203

thumbnail

Studija pokazala porast etnonacionalizma i antirodnog narativa na Kosovu

Gotovo dvije trećine građana (62,5 odsto) smatra da je etnonacionalizam problem u Crnoj Gori, od toga ga 23,1 odsto smatra ozbiljnim problemom, 39,4 odsto njih smatra da je etnonacionalizam uglavnom problem, dok 30,9 odsto ispitanika smatra da etnonacionalizam uglavnom nije problem, svega 6,6 odstvo građana etnonacionalnizam uopšte ne doživljava kao problem, pokazalo je istraživanje koje je za CDT sproveo Institut Damar u periodu od 7. do 18. novembra 2024. na 1.000 ispitanika.
- Ovaj dio istraživanja bavi se percepcijama građana o prisutnosti etnonacionalizma i ulozi ključnih društvenih aktera u upravljanju etničkim tenzijama. Analizom stavova ispitanika o radu državnih institucija, političkih partija, medija, obrazovnog sistema i drugih aktera, istraživanje nastoji sagledati kako građani vide izazove i moguće korake za smanjenje etničkih podjela- pojasnili su iz ove NVO.
Kako iz CDT-a dalje navode, istraživanje je pokazalo i da 46,3 odsto građana smatra da se etničke grupe u Crnoj Gori sve više međusobno distanciraju i smatraju jedne druge prijetnjom, dok 53,7 odsto ocjenjuje suprotno.
- Značajan broj građana (42,7 odsto) smatra da su etničke podjele u društvu u posljednje četiri godine postale veći problem nego ranije, trećina (32,8 odsto) smatra da je ovaj problem ostao isti kao ranije, dok 17,1 odsto navodi da su etničke podjele manje izražene nego prije četiri godine. Preostalih 7,4 odsto je odgovorilo da ne zna- naveli su iz CDT-a.
Prema mišljenju ispitanika, političke partije snose najveću odgovornost za produbljivanje etničkih podjela u Crnoj Gori, što smatra 42,9 odsto njih. Slijede mediji (17,5 odsto) i Vlada Crne Gore (16,1 odsto), dok manji procenat ispitanika krivicu pripisuje vjerskim zajednicama (8,4 odsto). Velika većina građana, njih 70,5 odsto, smatra da je u bliskoj budućnosti moguće smanjiti etničke podjele, njih 12,8 smatra da to nije moguće, dok 16,7 odsto ispitanika nema stav o ovom pitanju. Rezultati pokazuju da građani prepoznaju Vladu (22,8 odsto) i obrazovni sistem (22,8 odsto) kao ključne aktere u suzbijanju etničkih podjela u Crnoj Gori, dok su političke partije (22,5 odsto) takođe značajno zastupljene u ovoj ulozi, navodi se u rezulatatima istraživanja CDT-a.
Kako rezultati istraživanja pokazuju, kao najefikasniju mjeru za smanjenje etničkih podjela u Crnoj Gori najveći broj građana, njih 26,6 odsto, vidi kazne za govor mržnje i nasilje. Slijede razvijanje dijaloga između etničkih zajednica (17,8 odsto) i promocija multikulturalizma u medijima (15 odsto). Reforma obrazovnog sistema je četvrta po važnosti (13,9 odsto).
- Rezultati ovog istraživanja pokazuju da većina ispitanika/ca smatra da Vlada Crne Gore ne čini dovoljno u borbi protiv širenja etnonacionalizma i nacionalističkih ideologija u društvu, pri čemu 36,6 odsto vjeruje da Vlada preduzima djelimične mjere koje nijesu dovoljne, dok 29,8 odsto smatra da Vlada uopšte ne preduzima adekvatne korake. Samo 20,5 odsto ispitanika vjeruje da Vlada aktivno preduzima mjere, dok 13,1 odsto nije sigurno ili nema stav o ovom pitanju, zaključuju iz CDT-a.

1250x600

1084x550

Istraživanje CDT-a: Skoro dvije trećine građana vidi etnonacionalizam kao problem, Vlada ne čini dovoljno da ga suzbije

Nevladine organizacije iz oblasti kulture i obrazovanja sa srpskim predznakom važan su kanal širenja srpskog i ruskog uticaja u Crnoj Gori. Skrivajući se iza manipulativnog narativa o ugroženosti srpstva, kao i zaštite srpske vjere, kulture i jezika, one u kontinuitetu šire etnonacionalističke i etnofiletističke ideologije u Crnoj Gori - ocijenili su iz Digitalnog forenzičkog centra.&nbsp; - Njihov angažman zasnovan je na promociiji srpskog unitarizma koji se manifestuje promovisanjem ideje srpskog sveta. Djelovanje je zasnovano na suprotstavljanju građanskog uređenja crnogorskog društva, a posebno na negaciji crnogorskog identiteta i državnosti. Stoga finansiranje tih NVO predstavlja problem - kazali su iz Digitalnog forenzičkog centra ističući da su na to ukazali u u studiji &nbsp;"Neraskidive veze ili geopolitička strategija – uticaj Srbije u Crnoj Gori". <h2>Finansiranje za popisnu kampanju</h2> Vlada Republike Srbije, odnosno Uprava za saradnju sa dijasporom i Srbima u regionu, koja funkcioniše u okviru Ministarstva spoljnih poslova, godinama finansira određene NVO u Crnoj Gori.&nbsp; Direktor Uprave je, kako preciziraju, Arno Gujon, koji je od političkog djelovanja u ekstremnom desničarskom Bloku identitaraca u Francuskoj evoluirao do političkog angažmana u Vladi Srbije.&nbsp; - Da Uprava za saradnju sa dijasporom i Srbima u regionu značajno finansijski pomaže organizacije u Crnoj Gori potvrdio je i sam Gujon. On je na sjednici Odbora za dijasporu u Narodnoj Skupštini Republike Srbije u decembru 2022. godine saopštio da će srpskim organizacijama iz Crne Gore u 2023. godini biti dodijeljeno tri puta više novca nego u prethodnoj. Sjednici su prisustvovali i predsjednici crnogorskih opština i skupština opština iz redova koalicije Za budućnost Crne Gore - ističu u DFC-u.&nbsp; Prema podacima sa sajta Uprave za saradnju sa dijasporom i Srbima u regionu, tokom 2022. godine organizacijama sa srpskim predznakom u Crnoj Gori dodijeljeno je 3.830.000 dinara, dok je 2023. godine za projekte koji svojim kvalitetom doprinose očuvanju i jačanju veza matične države i Srba iz Crne Gore opredijeljeno 9.630.000 dinara. - Novac se dodjeljuje organizacijama i projektima kojima se navodno promoviše kultura, obrazovanje i tradicija, a zapravo se javnosti nastoji nametnuti da je srpstvo, srpski jezik, kultura i tradicija dominantna u Crnoj Gori. Uporedo sa tim se negira suverenost Crne Gore, posebnost crnogorskog identiteta, jezika, tradicije i kulture, urušava sekularni i građanski karakter države i ugrožava evroatlantski put Crne Gore. Novac Vlade Srbije dobijaju organizacije bliske Srpskoj pravoslavnoj crkvi i prosrpskim i proruskim političkim strukturama u Crnoj Gori - kazali su iz DFC-a.&nbsp; On se, kako dodaju, usmjerava za finansiranje brojnih tribina, javnih nastupa, aktivnosti na društvenim mrežama i u medijima s ciljem pružanja podrške ekstremnim nacionalističkim i desničarskim političkim opcijama.&nbsp; - DFC je detaljno ukazao na propagandno djelovanje nevladinih organizacija kojima su dodijeljena sredstva iz budžeta Srbije tokom kampanje za popis stanovništva u Crnoj Gori održanog krajem 2023. godine. Tako je neregistrovani prosrpski i proruski portal IN4S dobio 2023. godine od pomenute Uprave 400.000 dinara za projekat pod nazivom Antisrpstvo u Crnoj Gori. Srpsko narodno vijeće Crne Gore, čiji je osnivač i predsjednik Momčilo Vuksanović, je za projekat koji podrazumijeva izdavačku djelatnost pod nazivom U susret popisu stanovništva u Crnoj Gori, u junu 2023. godine dobilo 300.000 dinara. Vuksanović je u januaru 2024. godine, na tribini pod nazivom Položaj srpskog naroda u zemljama regiona, održanoj u okviru Svetosavskih svečanosti u Čačku, saopštio da očekuju da će rezultati popisa pokazati značajno uvećanje broja građana Crne Gore koji se izjašnjavaju kao Srbi i koji govore srpski jezik - ističu u DFC-u.&nbsp; U istom vremenskom periodu Srpski nacionalni savjet Crne Gore, koji je osnovan na inicijativu Srpskog narodnog vijeća, a čiji osnivač i predsjednik je takođe Momčilo Vuksanović, dobio je 300.000 dinara za projekat Akademske tribine.&nbsp; - Događaji su organizovani u Srpskoj kući u Podgorici i Pljevljima a obrađivane su teme: Ili Njegoš ili Tito, Perspektive srpskog naroda u Crnoj Gori, Crnogorska identitetska zagonetka, Crna Gora i priznanje lažne države Kosovo. Učesnici su bili promoteri srpske nacionalne misli Marko Carević, Novica Đurić, Budimir Dubak, Milo Lompar, Dejan Mirović, Dragoslav Bokan, Srđa Trifković i drugi - precizirano je iz DFC-a.&nbsp; <h2>Finansiranje u 2024. godini</h2> Prema Odluci o raspodjeli sredstava za finansiranje projekata za podršku aktivnostima iz člana 36 stav 1 Zakona o manjinskim pravima i slobodama za 2024. godinu, crnogorski Fond za zaštitu i ostvarivanje manjinskih prava opredijelio je značajna sredstva u iznosu od 189.150 eura nevladinim organizacijama sa srpskim predznakom.&nbsp; - To su: Društvo srpskih domaćina Crne Gore, Srpsko kulturno društvo Vuk, Srpski informativno-kulturni klub Sveti Sava, NVO Kulturna scena, S-Mediji, Srpsko narodno vijeće Crne Gore, NVO Bisernica, Srpska književna zadruga i Konferencija srpskih nacionalnih organizacija iz zemalja regiona. Zanimljivo je da su pomenute organizacije povezane sa istim osobama, predstavnicima srpske zajednice u Crnoj Gori. Iako organizacije djeluju kao odvojeni subjekti, njima u stvarnosti upravljaju ili ih kontrolišu iste osobe, čime se umnožava pristup resursima bez suštinske razlike u ciljevima i projektima koje realizuju - naglasili su u DFC-u.&nbsp; Sve ove organizacije, kako dodaju, djeluju u okviru Srpske kuće.&nbsp; - Grupa ljudi koji su osnivači pomenutih organizacija su Momčilo Vuksanović, Tatijana Raspopović, Ivana Kruščić, Đorđe Grujić, Ljubomir Peković, Božidar Leovac i Predrag Milačić. Značajnu podršku pomenutim organizacijama pruža i Srpska pravoslavna crkva i njeno sveštenstvo u Crnoj Gori. O tome svjedoče i pohvale mitropolita Joanikija za rad i zasluge Vijeća narodnih skupština i Srpskog nacionalnog savjeta. On je 26. novembra 2024. godine kazao da su ljudi sabrani oko Savjeta ustali u odbranu svetinja kada bješe nastala pošast da se pet, šest ljudi, izmanipulisanih od raznih službi, okupe u namjeri da predaju crkve i manastire raspopima, koji su se pojavili po Crnoj Gori. Joanikije se posebno zahvalio Momčilu Vuksanoviću koji je imao, kako navodi, važnu ulogu u odbrani srpskog jezika i ćirilice - podsjećaju u DFC-u.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20241129081144_577d436ecd8ca4102872dee81756373ee96f4df60f7c110f5a32398c43f8b5d5.png" data-media-id="editor_0" data-image-id="20241129081144_577d436ecd8ca4102872dee81756373ee96f4df60f7c110f5a32398c43f8b5d5" data-rendition-name="original" width="1024" height="760" loading="lazy" alt="Istraživanje"> </figure>  Istovremeno, te organizacije su 2024. godine aplicirale kod Uprave za saradnju sa dijasporom i Srbima u regionu, gdje su im dodijeljena novčana sredstva u iznosu od 2.600.000 dinara za projekte sa sličnom tematikom.&nbsp; - Gorepomenuti pojedinci su preko istih organizacija prijavili projekte za izdavačku djelatnost, akademske tribine, srpske elektronske novine i zajedničke aktivnosti srpskog naroda u regionu. Srpski informativno-kulturni klub Sveti Sava je od Uprave dobio novčana sredstva u iznosu od 200.000 dinara za projekat Dani srpskog sabora – Nacionalni praznici. U okviru te manifestacije će 1. decembra 2024. godine biti organizovana Svečana akademija povodom 106 godina Velike podgoričke skupštine srpskog naroda u Crnoj Gori i Dana ujedinjenja Crne Gore i Srbije - navode iz DFC-a.&nbsp; To ukazuje na to, kako dodaju, da Vlada Srbije finansira proksi aktere u Crnoj Gori koji organizuju događaje na kojima se slave odluke Podgoričke skupštine 1918. godine koja predstavlja simbol nestajanja Crne Gore kao države i njeno bezuslovno prisajedinjenje Srbiji.&nbsp; - Uprava za saradnju sa dijasporom i Srbima u regionu je na osnovu odluke o sufinansiranju projekata koji svojim kvalitetom doprinose očuvanju i jačanju veza matične države i Srba u regionu organizacijama iz Crne Gore za 2024. godinu ukupno dodijelila 9.420.000 dinara. To ukazuje da Vlada Srbije opredjeljuje značajna sredstva za aktere i organizacije iz Crne Gore koji svoje djelovanje usklađuju sa interesima režima u Srbiji i pokušavaju uticati na percepciju građana o važnim društveno-političkim temama. Projekti za koje su organizacije dobile novčanu pomoć iz Srbije usmjereni su na negaciju istorije, kulture, tradicije i nacionalnog identiteta Crne Gore. To predstavlja strategiju djelovanja i indirektnog miješanja režima u Beogradu u unutrašnje političke i društvene prilike u Crnoj Gori - ocijenili su iz DFC-a.&nbsp; Smatraju da je evidentno da finansiranje nevladinih organizacija sa srpskim predznakom u Crnoj Gori, kako od strane crnogorskih tako i srpskih institucija, upućuje na koordinisanu strategiju promovisanja narativa koji podržavaju srpski nacionalizam, unitarizam i ideju srpskog sveta.&nbsp; - Takve organizacije, formalno nezavisne, funkcionišu preko međusobno povezane mreže istih aktera, čime umnožavaju pristup sredstvima i ostvaruju politički motivisane ciljeve. Analizirana praksa finansiranja ne samo da narušava principe transparentnosti, već ima i šire geopolitičke implikacije, jer predstavlja instrument širenja uticaja režima u Beogradu i posredno Rusije na društveno-političke prilike u Crnoj Gori. Stoga je nužno preispitati kriterijume dodjele sredstava, pojačati kontrolu realizacije projekata i osigurati da oni zaista doprinose očuvanju multikulturalnog i građanskog društva u Crnoj Gori - zaključili su u DFC-u.

DFC: NVO iz oblasti kulture i obrazovanja sa srpskim predznakom promoteri etnonacionalizma

Nedjeljno izdanje emisije „Vikend popodne“ na Televiziji E donosi niz inspirativnih i aktuelnih tema iz oblasti obrazovanja, nauke, ekologije i gastronomije.
U emisiji će gostovati najbolji crnogorski student, koji će podijeliti iskustva studiranja u Zapadnoj Evropi, govoriti o izazovima i prilikama, te uputiti savjete mladima koji žele da krenu sličnim putem.
Gledaoci će imati priliku da saznaju više i o lansiranju prvog crnogorskog satelita, događaju koji se predstavlja kao istorijski iskorak za domaću nauku i tehnologiju.
Emisija donosi i pregled aktivnosti koje je tokom godine realizovao Centar za istraživanje i zaštitu ptica, uz osvrt na njihov poseban događaj posvećen krupnim zvijerima u Crnoj Gori.
Za kraj, u dobroj atmosferi, biće pripremljeni i ukusni recepti sa Sandrom Manojlović.
„Vikend popodne“ pratite kao i svakog vikenda od 17 sati na Televiziji E.
<div class="embed-block"><div><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 56.25%;"><iframe src="https://cdn.iframe.ly/api/iframe?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3DD-kZdU4rRqI&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen scrolling="no" allow="accelerometer *; clipboard-write *; encrypted-media *; gyroscope *; picture-in-picture *; web-share *;"></iframe></div></div></div>
&nbsp;

„Vikend popodne“ na Televiziji E: Inspirativne priče, nauka i kuvanje

Predlog kulinarskog dua Televizije E ovog vikenda je - kuglice sa kokosom.&nbsp;
Sastojci:
- 100 ml vode
- 5 kašika šećera (100 g)
- 300 g keksa
- 1 kašika kakao praha (10 g)
- 2 kašike margarina (80 g)
- 2 kašike kakao kreme (80 g)
- 10 kašika kokosa za valjanje (50 g)
Priprema:
Vodu i šećer prokuvati dok se šećer ne otopi.&nbsp;
Time preliti sve sastojke i umijesiti kompaktnu smjesu.
Oblikovati kuglice i uvaljati ih u kokos.&nbsp;
Uživati.&nbsp;
<div class="embed-block"><div><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 56.25%;"><iframe src="https://cdn.iframe.ly/api/iframe?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3DD-kZdU4rRqI&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen scrolling="no" allow="accelerometer *; clipboard-write *; encrypted-media *; gyroscope *; picture-in-picture *; web-share *;"></iframe></div></div></div>

Sandra Luka kuvaju za vas: Kuglice sa kokosom

Gošća 69. izdanja serijala „Ne pričam ti o tome“ bila je Sonja Pervova – Solfira (djevojački Vojvodić), svestrana crnogorska umjetnica čiji stvaralački izraz spaja muziku, ples i scenski performans.
Solfira je završila Muzičku akademiju, odsjek flauta, a nakon kratkog rada u obrazovnim ustanovama odlučila se za put samostalnog umjetnika. Profesionalno usavršavanje nastavila je na Dalekom istoku, gdje je pohađala višemjesečne kurseve joge i transcendentalne meditacije, nakon čega je radila kao instruktor joge.
Ipak, centralno mjesto u njenom radu zauzimaju muzika i ples. Solfira je pjevačica, kompozitorka i tekstopisac benda koji nosi njeno ime, a njen muzički izraz kreće se između alternative, skandinavskog roka, popa, istočnjačkih i ambijentalnih zvukova. Jedina je umjetnica u Crnoj Gori koja izvodi fire-show, odnosno ples sa vatrenim rekvizitima, dok je njen autorski Extravaganza Show spoj trbušnog plesa, plesa sa zmijama, plesa sa vatrom i rokenrol koncerta, koji tokom ljetnje sezone izvodi širom crnogorskog primorja, najčešće u hotelskim kompleksima.
Sa performansom plesa sa vatrom nastupala je i na koncertima klasične muzike, među kojima se izdvajaju otvaranje „Barskog ljetopisa“ 2024. godine na koncertu soprana Tamare Rađenović, kao i koncert u okviru programa „bARS“ 2024, na kojem su nastupili mr Leonora Bajramoski (violina) i mr Jakup Mehmedović (harmonika).
Zajedno sa suprugom Danilom pojavila se i kao glumica u više muzičkih spotova, a posebnu pažnju privukao je spot „Opasan ples unplugged“ grupe Van Gogh, snimljen u potpunosti pod vodom, tehnikom ronjenja na dah.
Emisiju „Ne pričam ti o tome“ uređuje i vodi Željko Milović, a novo izdanje gledaoci mogu pratiti u nedjelju od 21 sat.
<div class="embed-block"><div><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 56.25%;"><iframe src="https://cdn.iframe.ly/api/iframe?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3DadhnpjsII10&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen scrolling="no" allow="accelerometer *; clipboard-write *; encrypted-media *; gyroscope *; picture-in-picture *; web-share *;"></iframe></div></div></div>

„Ne pričam ti o tome“: Sonja Pervova – Solfira, autentična umjetnica između muzike, plesa i performansa

Službenici granične policije jutros su na graničnom prelazu Šćepan Polje, na izlazu iz Crne Gore, oduzeli putničko vozilo za kojim je raspisana međunarodna potjernica Interpola Njemačke, saopšteno je iz Uprave policije.
Kako se navodi, policijski službenici su na graničnom prelazu kontrolisali D.J. (35), crnogorskog državljanina, operativno interesantno lice blisko jednoj organizovanoj kriminalnoj grupi, koji je upravljao vozilom marke Audi SQ8, njemačkih registarskih oznaka.
Tokom provjera, policija je posumnjala da se vozilo potražuje od strane njemačkih nadležnih organa, nakon čega su o događaju obaviješteni službenici NCB Interpol Podgorica. Dodatnim provjerama potvrđeno je da je za predmetnim vozilom raspisana međunarodna potjernica Interpola Njemačke.
Vozilo je privremeno oduzeto i predato na dalje postupanje službenicima Stanice policije Plužine, dok se nastavlja saradnja sa međunarodnim partnerima u ovom predmetu.

Na Šćepan Polju oduzeto vozilo koje potražuje Njemačka

Glavnoj policijskoj inspektorki u Odjeljenju za unutrašnju kontrolu rada policije Nataši Asanović uručeno je rješenje o otkazu zbog navodnog neopravdanog izostanka sa posla duže od pet radnih dana, iako se radi o periodu kada je na snazi bilo rješenje o njenoj suspenziji, odnosno privremenom udaljenju sa posla. Međutim, u krivičnoj prijavi podnijetoj 11. decembra protiv ministra, šefa Unutrašnje kontrole i drugih lica u MUP-u, Asanović ukazuje na niz, kako tvrdi, nezakonitosti koje su pratile ovaj postupak, posebno apostrofirajući to što je optužena za neopravdan izostanak s posla u danima kada je na snazi bila odluka o njenoj suspenziji, odnosno udaljenju sa posla. - Na samom dnu rješenja, iznad potpisa okrivljenog ministra, od strane prvostepenog organa ili postupajućeg službenog lica, kao ministar unutrašnjih poslova naveden je Danilo Šćepanović, a ne Danilo Šaranović, kako mu je valjda još prezime, što je bruka vijeka, da u svom rješenju ne mogu potrefiti makar prezime svog ministra. Samo po tom osnovu i razlogu, osporeno prvostepeno rješenje je neispravno i potpuno ništavno - &nbsp;ocijenjeno je u krivičnoj prijavi, u koju je "Dan" imao uvid.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251213101248_4d55a6d3f9af9f75325adc4a411e4bb8a8c3ff13c9147aaca951040a91fb3fb9.jpg" data-media-id="editor_0" data-image-id="20251213101248_4d55a6d3f9af9f75325adc4a411e4bb8a8c3ff13c9147aaca951040a91fb3fb9" data-rendition-name="original" width="1200" height="834" loading="lazy" alt="rješenje"> <figcaption>Foto: DanDan</figcaption> </figure>  U prijavi se navodi da je svima poznato da za 30 godina rada Asanović nije zloupotrijebila ni cent, "ali joj se svete jer je skrenula pažnju na zloupotrebe u MUP-u po pitanju zloupotrebe službenih kola, zloupotrebe komisija koje se plaćaju...". Prema tvrdnjama iz krivične prijave, rješenjem koje je Šaranović donio 9. maja ove godine Asanović su oduzeti službena značka, legitimacija, oružje i ključevi od kancelarije, što joj nikada nije vraćeno, niti je pozvana da joj se vrate sredstva za rad ili da dođe na posao. U prijavi je ukazano da Asanović, zbog prirode posla, mogla da radi samo sa službenom legitimacijom i značkom. - To rješenje potvrđeno je rješenjem Komisije za žalbe 3. jula i ono je i dalje na snazi u momentu donošenja predloga o prestanku radnog odnosa i do dana podnošenja prijave - piše u prijavi. Na raspravu pozvana dva dana kasnije U krivičnoj prijavi je ukazano da se o prestanku radnog odnosa ne može odlučivati po skraćenom postupku, kako je to navedeno u prvostepenom rješenju, uz pitanje zašto su u tom slučaju zakazivali usmenu raspravu i "zakasnjelim pozivom pozivali žalilju da učestvuje u postupku". U prijavi se navodi da je Asanović 22. oktobra dobila poziv za usmenu raspravu, a da je u njemu navedeno da je rasprava zakazana za 20. oktobar, odnosno dva dana prije nego što joj je poziv uručen. Tužiocima su u prijavi ukazali i da je MUP ignorisao sva njihova obraćanja (zahtjev za razmatranje i prepisivanje spisa, ponovno uručenje poziva i ostavljanje roka od osam dana u cilju pripreme za raspravu, zahtjev za slobodan pristup informacijama).

Zabranili joj da dolazi na posao, pa je otpustili zbog izostanka sa posla

Predsjednik Opštine Pljevlja Dario Vraneš dobio je juče na dar rever značku sa crnogorskom državnom zastavom od šefa Odborničkog kluba u pljevaljskom parlamentu Marka Tošića u znak podrške što je ovaj na svečanoj večeri Udruženja Pljevljaka u Sarajevu uživao, kako se to vidi na snimku koji je nedavno objavio Portal ETV, uz pjesmu „Niđe nebo nije plavo kao iznad Crne Gore“. - Svi smo ispratili Vašu nedavnu posjetu Sarajevu, a svima je posebno privuklo pažnju to kako ste iz sveg srca pjevali – „niđe nebo nije plavo kao iznad Crne Gore“. Tako da, kada je gospodin (Andrija) Mandić postao i Crnogorac i suverenista i evropejac, nekako se očekuje da ćete i Vi krenuti tim njegovim putem. Zato sam ja odlučio da Vam poklonim ovu rever zastavu Crne Gore, jer u prethodnom periodu ste po potrebi isticali zastave brojnih država i mislim da je, konačno došlo vrijeme da i ovu našu najljepšu crnogorsku zastavu istaknete. Što se kaže – uzdravlje je nosili – kazao je Tošić u pljevaljskom parlamentu.  <figure><img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251212231232_0d770b9ccba6cd61d544f34c06a1ffe708457a8cc3a4c1f01bf793ade032d026.jpg" data-media-id="editor_0" data-image-id="20251212231232_0d770b9ccba6cd61d544f34c06a1ffe708457a8cc3a4c1f01bf793ade032d026" data-rendition-name="original" width="2664" height="1200" loading="lazy" alt="Marko Tošić na dar Dariu Vranešu donio značku sa državnom zastavom Crne Gore"><figcaption>Marko Tošić na dar Dariu Vranešu donio značku sa državnom zastavom Crne Gore(Photo: Stop kadar)</figcaption></figure>  Vraneš je prihvatio Tošićev poklon, što su mnogi odbornici ispratili glasnim smijehom. - Kolega Tošiću u pravu ste, eto da se slažemo i Vi i ja u jednom – istina je da nebo nije nigdje plavo kao iznad Crne Gore i to jeste tako. Ne iznad Montenegra, nego iznad Crne Gore i to je razlika između vaše i naše politike – kazao je Vraneš. Da je prisusutvovao svečanoj večeri u Sarajevu Vraneš se pohvalio na društvenoj mreži Instagram 6. decembra, kada je objavio fotografiju i napisao da je poziv dobio od predsjednika Udruženja Alena Sulejmanovića. Nakon što je Portal ETV 8. decembra objavio informaciju, Sulejmanović koji nije odgovorio na naše pitanje o motivima poziva Vranešu da bude gost Udruženja, oglasio se dva dana kasnije na društvenoj mreži Fejsbuk, s objašnjenjem da je poziv upućen Opštini „kao instituciji“, a ne lično Vranešu. - U potpunosti se ograđujem od svih ranijih izjava i stavova predsjednika Opštine Pljevlja, posebno onih koji vrijeđaju bilo koju zajednicu, narod kojem pripadam i koji su u suprotnosti sa svim mojim ubjeđenjima – saopštio je, pored ostalog Sulejmanović, uz konstataciju da Vranešov dolazak u Sarajevo smatra „mogućom najavom promjene njegovih političkih stavova i željom da konačno bude predsjednik i predstavnik svih građana Pljevalja, bez obzira na naciju i vjeru“.

Vraneš: Istina je da nebo nigdje nije plavo kao iznad Crne Gore

Crna Gora zatvoriće pet poglavlja na Međuvladinoj konferenciji 16. decembra, nakon intenzivne diplomatske misije premijera Milojka Spajića i njegovog tima, javio je dopisnik RTCG iz Brisela. Kako javlja TVCG, sve zemlje članice saglasne su da Crna Gora treba da zatvori planiranih pet poglavlja.
Crna Gora će zatvoriti poglavlja u pregovorima sa Evropskom unijom: poglavlje 3 (Pravo osnivanja preduzeća i sloboda pružanja usluga), poglavlje 4 (Slobodno kretanje kapitala) i poglavlje 6 (Pravo privrednih društava). Iako je Francuska na jučerašnjoj sjednici Radne grupe Savjeta EU – COELA blokirala zatvaranje poglavlja 11 (Poljoprivreda i ruralni razvoj) i 13 (Ribarstvo), kako javlja TVCG, zemlje članice ipak će dati zeleno svjetlo i za njih.
Premijer Spajić, kako je najavljeno, dolazi 16. decembra u Brisel, gdje će na konferenciji za medije nakon formalne ceremonije zatvaranja poglavlja govoriti sa predsjednicom Evropske komisije Ursulom fon der Lajen.

Dobre vijesti iz Brisela: Crna Gora ipak zatvara pet poglavlja do kraja godine?

Predsjednik Opštine Pljevlja Dario Vraneš dostavio je Portalu ETV pozivno pismo predsjednika Udruženja Pljevljaka u Sarajevu Alena Sulejmanovića da prisustvuje tradicionalnoj svečanoj večeri ove organizacije u glavnom gradu Bosne i Hercegovine, demantujući Sulejmanovićeve tvrdnje na društvenoj mreži Fejsbuk da Vraneš nije bio lično pozvan već da je poziv upućen Opštini „kao instituciji“.&nbsp; - Ako ovo nije poziv za lično prisustvo, onda ne znam šta jeste. Gospodin Sulejmanović da ne zloupotrebljava Udruženje Pljevljaka u Sarajevu u političke svrhe. Uvijek ću štiti interese Pljevalja i Crne Gore i beskompromisno se boriti protiv zloupotreba izbornog procesa – saopštio je Vraneš u reagovanju dostavljenom našem portalu. Nakon što je Portal ETV 8. decembra objavio informaciju da je Vraneš na poziv Udruženja Pljevljaka u Sarajevu bio gost na svečanoj večeri ove organizacije, a što je odbio da komentariše predsjednik te asocijacije Sulejmanović, odnosno nije odgovorio na naše pitanje koji je bio motiv da uputi poziv Vranešu, dva dana kasnije na Fejsbuku je napisao da je poziv upućen Opštini „kao instituciji“, a ne lično Vranešu. - ... Kao i svih ovih godina, Udruženje je uputilo službeni, protokolarni poziv Opštini Pljevlja kao instituciji, iz čijeg se budžeta rad Udruženja djelimično finansira, a što je ustaljena praksa duga tri decenije. Taj poziv nije ličan i ne zavisi od toga ko obavlja funkciju predsjednika Opštine niti predsjednika Udruženja. Predsjednik Opštine Pljevlja je prisustvovao isključivo na osnovu institucionalnog poziva, a ne mog ličnog – objasnio je Sulejmanović na stranici Udruženja na društvenoj mreži Fejsbuk. Poručio je da Udruženje i on lično ne podržavaju „bilo čije uvrijedljive izjave ili postupke“.&nbsp; - U potpunosti se ograđujem od svih ranijih izjava i stavova predsjednika Opštine Pljevlja, posebno onih koji vrijeđaju bilo koju zajednicu, narod kojem pripadam i koji su u suprotnosti sa svim mojim ubjeđenjima. Takvi stavovi nikada nisu predstavljali mene, Udruženje niti vrijednosti koje njegujemo – saopštio je on. Dolazak predsjednika Opštine Pljevlja u Sarajevo i njegovo prisustvo na „Večeri Pljevljaka“, kako je napisao, smatra „mogućom najavom promjene njegovih političkih stavova i željom da konačno bude predsjednik i predstavnik svih građana Pljevalja, bez obzira na naciju i vjeru“. Pozivno pismo, međutim, kaže drugačije.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/2025121314120_fab58c5ef4a72744bd8d94f496483718e9d93b1219ffa058e3334c1dbec4c41a.jpg" data-media-id="editor_0" data-image-id="2025121314120_fab58c5ef4a72744bd8d94f496483718e9d93b1219ffa058e3334c1dbec4c41a" data-rendition-name="original" width="1114" height="1600" loading="lazy" alt="pismo"> <figcaption>Ilustracija – Pozivno pismo Udruženja Pljevljaka u Sarajevu</figcaption> </figure>  - Istovremeno očekujemo da „Dan Pljevalja u Sarajevu“ svojim prisustvom uveliča predsjendik Općine g. Vraneš Dario sa svojim saradnicima i da nam tom prilikom predstavi naša Pljevlja danas, kao i budući razvoj sa prijedlozima i sugestijama kako Pljevljaci iz dijaspore mogu pomoći u realizaciji planova razvoja našeg zavičaja – piše, pored ostalog, u pozivnom pismu koje je Portalu ETV na uvid dostavio Vraneš. A njegovo gostovanje na večeri u Sarajevu izazvalo je veliku pažnju, ne samo u Pljevljima, već i među iseljenicima koji su bili na večeri. Tako se na snimku koji je Portalu ETV dostavio čitalac čuje komentar: „Dario u Sarajevu“, a na kojem se vidi Vraneš kako uživa u stihovima pjesme „Niđe nebo nije plavo kao iznad Crne Gore“. Mnogi su, međutim, ogorčeni što je Vraneš pozvan, a zbog ksenofobnih ispada prema Bošnjacima/Muslimanima i veličanja fašističkog četničkog pokreta koji je na teritoriji Pljevalja tokom Drugog svjetskog rata počinio jezive zločine. Četnici Pavla Đurišića 1943. napravili su pokolj u tom kraju, kada su klali i bebe u kolijevkama.&nbsp; Vraneš u kabinetu drži minijaturu biste četničkog vođe zločinca Dragoljuba Draže Mihailovića. U izbornom danu 30. avgusta 2020. godine, tada zapošljen kao ljekar u Službi hitne pomoći u Pljevljima, automobilom je sa prijateljima kroz Pljevlja pratio autobus koji je stigao iz Bosne i Hercegovine, koji su snimali mobilnim telefonom, a na snimku se čuje uzrujani glas: „Dolaze Turci“. - Evo me ispred autobusa sam, autobus iz Sarajeva pun Turaka doš'o, evo ga snimamo – čuje se, pored ostalog, na snimku, nakon odvratnih psovki, kao i komentar: „Svi su plaćeni, Muslimani“... Nikada nije negirao da je tog izbornog dana „lovio glasače“ po Pljevljima, odnosno kao aktivista koalicije „Za budućnost Crne Gore“, zastrašivao Pljevljake koji žive i rade u Bosni i Hercegovini, a imaju ovđe pravo glasa. U jednom televizijskom gostovanju kazao je da su Pljevlja grad „Srba pravoslavaca, Srba katolika i Srba muslimana“... A njegovo gostovanje kod sarajevskih Pljevljaka inspirisalo je šefa Odborničkog kluba Demokratske partije socijalista Marka Tošića da juče, tokom sjednice Skupštine opštine, Vranešu daruje rever značku sa državnom zastavom Crne Gore. - Svi smo ispratili Vašu nedavnu posjetu Sarajevu, a svima je posebno privuklo pažnju to kako ste iz sveg srca pjevali – „niđe nebo nije plavo kao iznad Crne Gore“. Tako da, kada je gospodin (Andrija) Mandić postao i Crnogorac i suverenista i evropejac, nekako se očekuje da ćete i Vi krenuti tim njegovim putem. Zato sam ja odlučio da Vam poklonim ovu rever zastavu Crne Gore, jer u prethodnom periodu ste po potrebi isticali zastave brojnih država i mislim da je, konačno došlo vrijeme da i ovu našu najljepšu crnogorsku zastavu istaknete. Što se kaže – uzdravlje je nosili – kazao je Tošić u pljevaljskom parlamentu. Vraneš je prihvatio Tošićev poklon. - Kolega Tošiću u pravu ste, eto da se slažemo i Vi i ja u jednom – istina je da nebo nije nigdje plavo kao iznad Crne Gore i to jeste tako. Ne iznad Montenegra, nego iznad Crne Gore i to je razlika između vaše i naše politike – kazao je Vraneš.&nbsp; <div class="embed-block"><div style="max-width: 56vh;"><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 177.7778%;"><iframe src="https://cdn.iframe.ly/api/iframe?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fshorts%2Fi0FdfoDF7eM%3Ffeature%3Dshare&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen scrolling="no" allow="accelerometer *; clipboard-write *; encrypted-media *; gyroscope *; picture-in-picture *; web-share *;"></iframe></div></div></div> &nbsp;

Tag: etnonacionalizam