Prijedlogom izmjena i dopuna Zakona o socijalnoj i dječijoj zaštiti Demokratska partija socijalista (DPS) traži osnivanje ustanova za podršku osobama iz spektra autizma.
To je na pres konferenciji saopštila poslanica DPS-a Zoja Bojanić-Lalović.
- Znate da je, prema procjenama međunarodnih organizacija, jedno od stotinu djece na spektra autizma - navela je Bojanić-Lalović ističući da je ova situacija u Crnoj Gori u porastu.
Prema njenim riječima, u podgoričkom Dnevnom centru 16 polaznika od 20 je na spektru autizma.
- U nekim drugim dnevnim centrima taj procenat je do 80 odsto. Sve to traži da se država sistemski uključi u rješavanje ovog pitanja jer postojeći dnevni centri u pojedinim opštinama nijesu doboljno opremljeni ni kadrovski ni infrastrukturno - naglasila je Bojanić-Lalović ukazujući i na to da u većini opština ovi centri uopšte ne postoje.
Kako je istakla, pravo korišćenja usluga dnevnog centra imaju djeca sa razvojnim smetnjama uzrasta do 27 godina.
- Struktura korisnika ovih ustanova je zahtjevna, a postojeći kapaciteti su nedovoljni za smještaj zainteresovanih. U istom prostoru borave djeca od devet do 22 godine. Takav je slučaj u Podgorici - kazala je poslanica DPS-a cijeneći da sve to ukazuje da dosadašnji način funkcionisanja ovih ustanova ne može efikasno zadovoljiti potrebe korisnika.
Ukazujući da djeca imaju različite kognitivne, fizičke, emiconalne i socijalne potrebe u odnosu na odrasle, Bojanić-Lalović je poručila da bi program i aktivnosti u dnevnom centru trebalo da budu prilagođene specifičnom uzrastu kako bi bili efikasni.
- Iz navedenog proizilazi da ovakav način funkionisanja dnevnih centara ne uvažava specifičnosti djece i odraslih iz spektra autizma, te da postoje brojne razlike u razvojnim potrebama, ciljevima programa i bezbjednosnim standardima u radu sa ovom populacijom - navela je ona dodajući da je zato važno unaprijediti zakonski okvir koji uređuje ovu materiju.
DPS je, kaže, ubijeđen da će ih ovo pitanje ujediniti.
- I da će većina prevazići dnevnu politiku, pozitivno reagovati i prevazići ustaljeni odnos da ne valja sve ono što dolazi od DPS-a. Nadamo se da ćemo probuditi empatiju i svijest da ovoj ranjivoj kategoriji treba podrška - zaključila je Bojanić-Lalović.

Anja Ivanović

original

viewImage

baseImage

610x380

500x500

400x240

400x203

1084x550

thumbnail

DPS traži osnivanje ustanova za podršku osobama sa spektra autizma: Dnevni centri u nekim opštinama nijesu dovoljno opremljeni, u većini ni ne postoje

Jedini dnevni centar za osobe sa demencijom je Dnevni boravak u Nikšiću koji već pet godina pruža usluge korisnicima oboljelim od te bolesti, sa minimalnom podrškom Ministarstva socijalnog staranja, brige o porodici i demografije, što dovodi u pitanje opstanak ove ustanove u Crnoj Gori - rekla je gostujući u jutarnjem programu Budilnik, na Televiziji E, direktorica nevladine organizacije "Futura" Alma Orahovac.&nbsp;
Prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije, više od 55 miliona ljudi na svijetu živi sa demencijom, a svake godine se javlja oko 10 miliona novih slučajeva. &nbsp;NVO "Futura" se u desetogodišnjem iskustvu, kaže Orahovac, oslanja na svjetske i evropske podatke o Alchajmerovoj bolesti, pa je ta brojka u Crnoj Gori 8.000 oboljelih od te bolesti.
- To je 8.000 oboljelih od demencije, kao i 8.000 porodica koje se suočavaju sa tim problemom i zaista ih treba svrstati u jednu ranjivu kategoriju i prioritetnu oblast. Nemanje registra i neuvođenje strategija onemogućava da osobe sa demencijom budu vidljive u društvu. Treba da budu prepoznate kako u zdravstvenom, tako i socijalnom sistemu, pa nailazimo na problem manje podrške i njegovateljima, ali i osobama sa demencijom - rekla je Orahovac.
Podsjeća da u Crnoj Gori postoji samo Dnevni boravak za osobe sa demencijom NVO "Futura" i licenca za Dom starih "Grabovac" u Risnu, ali je upitno koliko je ta usluga u tom domu zaživjela.&nbsp;
- Radeći sve ove godine u našem Dnevnom boravku nijesam sigurna koliko će bilo koji centar moći da zaživi. Naš plan i cilj je bio od samog početka našeg rada da se ne samo u Nikšiću, nego i u drugim gradovima otvore centri za osobe sa demencijom koji bi pomogli prvenstveno osobi sa demencijom, a samim tim i njihovim članovima porodice. Naš centar funkcioniše nekih pet godina i mi smo zbog nekih radova i adaptacija koje smo imali na objektu dva dana izostali sa pružanjem usluga, a korisnici nijesu bili u našem dnevnom boravku i mogu vam reći da su istog dana članovi porodica nas pozvali, zabrinuti šta se dešava sa servisom i da li će se to nastaviti i predstavili koliko im to znači - istakla je Orahovac.
Smatra da način na koji Ministarstvo socijalnog staranja, brige o porodici i demografije tretira problem demencije onemogućava da se održi bilo kakav servis za pružanje pomoći oboljelim osobama.&nbsp;
- Mi smo poslali zahtjev i nama kao licenciranim pružaocima usluga sredstva dodijeljena nijesu dovoljna da pokriju osnovne troškove, a mi kao NVO pružaoc usluga imamo iste uslove po licenci kao i ustanove koje je osnovala država. Situacija nije na zavidnom nivou i postoji samo naš Dnevni boravak, a ako se nešto ne promijeni, ne naprave neke reforme i novim zakonima kada je u pitanju socijalna i dječija zaštita, mi ćemo nažalost umjesto čestitke za 1. oktobar Dana starih morati da najavimo da će taj Dnevni boravak da se zatvori - zaključila je Orahovac.
<div class="embed-block"><div><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 56.25%;"><iframe src="https://cdn.iframe.ly/api/iframe?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3DbHtzJRsdoeQ&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen scrolling="no" allow="accelerometer *; clipboard-write *; encrypted-media *; gyroscope *; picture-in-picture *; web-share *;"></iframe></div></div></div>

Portal ETV

Orahovac: Ako se ovako nastavi, umjesto čestitke za Dan starih moraćemo najaviti da se Dnevni centar za osobe sa demencijom zatvara

Već pune tri godine vode se žučne rasprave o radu EPCG Solar Gradnje d.o.o. Nikšić (Solargradnja) kćerke kompanije Elektroprivrede Crne Gore AD Nikšić (Elektroprivreda). Kompanija Solargradnja je registrovana sa pretežnom djelatnošću 4321- postavljanje električnih instalacija, usko specijalizovana za projektovanje, ugradnju i održavanje fotonaponskih sistema. Krajem oktobra ove godine se navršilo četrdeset mjeseci od početka realizacije projekata izgradnje solarnih elektrana na krovovima objekata domaćinstava i fizičkih i pravnih lica u Crnoj Gori što je bio povod za brojne analize poslovanja ove firme. U ime i za račun budućih prozjumera, uz administrativno tehničku pomoć i posredovanje EPCG, male solarne elektrane instalira Solargradnja u okviru projekta Solari 3000+/500+ ukupne snage 30 megavata i projekta Solari 5000+ ukupne snage 70 megavata. Vrijednost ukupne investicije je oko 100 miliona Eura. Projekte podržava subvencijama u iznosu 20% predračunske vrijednosti u korist prozjumera “EKO FOND” za svaki završeni i u skladu sa propisima priključeni objekat na distributivni ili prenosni sistem. Uz to postoji jedan broj lokacija, na kojima je započeta realizacija drugih solarnih projekata gdje je izvođač radova ova sa kompanijom EPCG Željezara Nikšić. Do kraja oktobra ove godine nijedan objekat iz ove grupacije nije završen. Prema podacima EPCG i Ministastva energetike i rudarstva, završen je sa velikom zakašnjenjem prvi projekat 30 megavata i 50% drugog projekta ukupno oko 65 megavata. LOŠI POSLOVNI REZULTATI Resorna ministarstva u svim Vladama, Državna revizorska institucija, šira javnost, pojedinci analitičari, pa i oni koji to nijesu, ukazivali su na velike propuste u radu preduzeća i kašnjenja u realizaciji izgradnje solarnih elektrana prije svega zbog niske produktivnosti. Enormno zapošljavanje, sada je već jasno, imalo je za posljedicu žalosnu činjenicu da iskorišćenje radnog potencjala jedva doseže 20%. ANALIZE IZ PRETHODNOG PERIODA Podaci o realizaciji projekata Solari 3000+/500+ i Solari 5000+ koje je saopštio ministar energetike i rudarstva u Skupštini Crne Gore 11.11.2025. godine odgovarajući na pitanja poslanika (Tabela 1) u dovoljnoj su mjeri podudarni sa podacima koje je saopštio predsjednik Odbora direktora Elektroprivrede ujedno i predsjednik Skupštine Solargradnje u promo tekstu 26.oktobra na osnovu kojih sam uradio prethodnu analizu i sa istom upoznao javnost.  <figure><img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251212081228_190817dd06a988e2fff4decc8fc51c0211fabefd94fca2beb4934a84a001e191.jpg" data-media-id="editor_0" data-image-id="20251212081228_190817dd06a988e2fff4decc8fc51c0211fabefd94fca2beb4934a84a001e191" data-rendition-name="original" width="629" height="103" loading="lazy" alt="Solar gradnja"></figure>  Prije svega treba da znamo da je Solargradnja od početka realizacije Solari projekata imala dovoljan broj radnika, što joj je omogućavalo da prvi projekat 30 megavata završi za četri mjeseca (period jun – oktobar 2022), a drugi od 70 megavata za devet mjeseci, (period novembar 2022.-jul 2023. godine). Naravno, uz poštovanje kriterijuma Studije izvodljivosti koje je Elektroprivreda prihvatila kao osnov za ostvarenje ekonomske isplativosti projekata ove vrste (vidi tačku 4 Studije – Benefit za EPCG i Crnu Goru iz ugla zaposlenosti str.41 i 42).  <figure><img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251212081228_a5ad2657d3389e57edf20089c879cbb0d1971d99677b0579d1939ccb9091bd53.jpg" data-media-id="editor_1" data-image-id="20251212081228_a5ad2657d3389e57edf20089c879cbb0d1971d99677b0579d1939ccb9091bd53" data-rendition-name="original" width="631" height="48" loading="lazy" alt="Solar gradnja"></figure>  Uslijedilo je međutim veliko kašnjenje u realizaciji projekata tako da je projekat Solari 3000+/500+ 30 megavata završen u decembru 2023., nastavljen je od januara 2024. projekat Solari 5000+ a izgrađeno sa oktobrom 2025. godine 33,906 megavata ili za 40 mjeseci samo 48,4% od projektovanih 70 megavata. U čitavom periodu Elektroprivreda i Solargradnja nijesu preduzimale bilo kakve mjere kadrovskog prilagođavanja stvarnim potrebama posla a svih 450 radnika prosječno, nastavili su da rade sa punim bruto primanjima. Zaključio sam: - 88 prosječno zaposlenih moglo je, uz dozvoljeno prekoračenje potrebnog vremena za 20 % (praznici i meteo uslovi) potrebnog vremena za instaliranje 1 kW solarnih elektrana na krovovima objekata, da za 40 mjeseci izgradi solarne elektrane ukupnog kapaciteta 63,906 megavata, ili  <figure><img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251212081228_e55cdb54ac4890df9b51bb232727952b1a65480b19bd3718cd1e01efbf10e079.jpg" data-media-id="editor_2" data-image-id="20251212081228_e55cdb54ac4890df9b51bb232727952b1a65480b19bd3718cd1e01efbf10e079" data-rendition-name="original" width="639" height="183" loading="lazy" alt="Solar gradnja"></figure>  - faktor iskorišćenja kadrovskog kapaciteta u periodu od 40 mjeseci je ostvaren na nivou 88/450=19,6%, - prema tome u ovom poslu 362 radnika prosječno nijesu imali radni angažman. U Tabeli T-4 su prikazana bruto primanja zaposlenih u Eurima.  <figure><img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251212081228_93c901b774b09ddfb369bd2475bafaad6ec7272e45e4ad8e330fbde12f6719ff.jpg" data-media-id="editor_3" data-image-id="20251212081228_93c901b774b09ddfb369bd2475bafaad6ec7272e45e4ad8e330fbde12f6719ff" data-rendition-name="original" width="629" height="79" loading="lazy" alt="Solar gradnja"></figure>  1. Ostvaren je u Solar gradnji nepotrebno veći trošak bruto plata i ostalih ličnih primanja zbog neiskorišćenja kadrovskog potencijala a nepreduzimanja mjera sanacije stanja: a) 450-88 =362 (neangažovanih radnika u periodu 40 mjeseci), b) 362 (neangažovanih radnika u periodu)*1291 Eura (mjesečna bruto primanja po radniku)*40 (mjeseci) =18.693.680,00 EURA 2. Odstupanje od vremena izgradnje propisanog za realizaciju oba projekta pojedinačno i produženje vremena izgradnje drugog projekta, zbog kašnjenja u realizaciji prvog projekata, a nepreduzimanja potrebnih mjera za sanaciju stanja, imalo je sljedeće posljedice: - Ukupno manju proizvodnju električne energije iz solarnih elektrana kupaca proizvođača za 270 milliona kWh i to: - 2022. godine za 20, 2023. godine za 100, 2024. godine za 90 i 2025. godine za 60 miliona kWh. Negativan efekat ovoga se posebno osjetio u 2024. i 2025. godini višemjesečnog remonta TE Pljevlja. Ukupno manje proizvedena električna energija od oko 270 milion kilovatčasova mogla se prodati domaćim kupcima po cijeni od 45 Eura/ MWh u slučaju deficita u Crnoj Gori i tako pokriti trošak otkupa od kupaca proizvođača u iznosu od oko 12 miliona Eura, ili prodati po većoj cijeni u izvoznim aranžmanima. Ovo je treća analiza po redu koja je urađena na osnovu ključnih ulaznih podataka koje su dali iz Elektroprivrede, Solagradnje i resornog ministarstva, a čiji su rezultati praktično identični. Svi drugi podaci koje sam koristio prošli su kontrolu nadležnih organa i institucija. Analiize prate proračuni uglavnom urađeni u EXCEL formatu, za čiju tačnost odgovaram lično! Postoji nepodudarnost podataka o stepenu realizacije projekata kod EKO FONDA i uključenih energetskih kompanija i državnih organa koja se mora proučiti i eliminisati. O tome iduće nedjelje.

Solar Gradnji novi stari minus

Dugoročna alternativa &nbsp;za poboljšanje materijalnog stanja zaposlenih i penzionera jeste diversifikacija ekonomije, povećanje produktivnosti crnogorske ekonomije jer se jedino na taj način može povećati količina novca &nbsp;koju je moguće isplatiti zaposlenima i penzionerima i to je jedino održivo rješenje - rekao je gostujući u jutarnjem programu Budilnik, na Televiziji E, ekonomski analitičar Mirza Mulešković.
Prems najavi ministra ekonomskog razvoja Nika Đeljošaja novim zakonskim rješenjem bi svaki zaposleni i penzioner na kraju godine mogao dobiti dodatak u visini pola prosječne plate ili penzije, oslobođen poreza ili doprinosa. Takav bonus bi imao za cilj poboljšanje socijalne sigurnosti i kupovne moći građana.&nbsp;
Gledano iz socijalnog ugla, kaže Mulešković, prijedlog ministra Đeljošaja jeste dobar i može da unaprijedi kvalitet života radnika.&nbsp;
- Sa druge strane moramo da posmatramo i iz fiskalnog ugla koliko će to zapravo da košta i da li trenutno privreda i država mogu da isfinansiraju sve te obaveze. Nametnuti obavezu da se isplati još pola zarade svim zaposlenim, kako za privatni sektor, tako i za državu je po mom mišljenju u ovom trenutku neodrživo jer su to dosta veliki troškovi. Znamo kako privreda, tako i država imaju problem sa tom troškovnom stranom budžeta- rekao je Mulešković.
Naglašava da nema prihoda iz kojih bi se moglo realizovati takvo rješenje, jer i po izvještajima međunarodnih organizacija, podsjeća on, jasno se vidi da crnogorska ekonomija mora raditi na smanjivanju troškova javne uprave.
- Ako bismo gledali privredne subjekte preko 20.000 preduzeća u Crnoj Gori je blokirano, imate veliki broj malih privrednih subjekata koji ne posluju sa velikim plusem pa samim tim ovi troškovi bi dodatno opteretili njihovo poslovanje. Prije svega ovoga je trebalo uraditi jasne projekcije kako će se to odraziti na budžet, komunicirati sa socijalnim partnerima i svima onima na koje će da se odnosi ovakvo zakonsko rješenje pa tek onda pričati o mogućnosti uvođenja ovakvih davanja- istakao je Mulešković.
Podsjeća da je u prethodnom periodu došlo do velikog skoka cijena upravo zbog administrativnog povećanja zarada, što bi se desilo i sa dodatkom koji predlaže ministar Đeljošaj.
- Od 2022.godine imamo konstantan rast cijena što ukazuje da koliko god je rasla zarada da je inflacija bila ili na tom nivou, ili malo manja, pa ako bi pogledali od 2019.godine Crna Gora je bila 51 posto prosjeka EU što se tiče životnog standarda, a mi smo 2024.godine na 54 posto, a imali smo rast zarada u više navrata pa samim tim svi ti efekti su bili kratkoročni. Jer upravo &nbsp;zbog toga što nijesmo radili na diversifikaciji ekonomije, povećanju produktivnosti došlo je do rasta cijena jer smo imali preveliki pritisak na tržište- zaključio je Mulešković.

Mulešković: Nametnuti obavezu da se isplati još pola zarade svim zaposlenima je neodrživo

Tužioci u Nikšiću su nasilje u porodici kvalifikovali kao prekršaj, iako su, kako je ocijenio Operativni tim Vlade, postojali jasni elementi krivičnog djela. Oni su uočili i propuste u radu centara za socijalni rad, policije i sudova.
U izvještaju koji je objavila Vlada Crne Gore, navodi se da je Operativni tim u periodu od 1. aprila do 1. oktobra 2025. kontinuirano pratio i analizirao institucionalno postupanje u slučajevima nasilja nad ženama i nasilja u porodici, uz fokus na unaprjeđenju efikasnosti i odgovornosti sistema zaštite.
Precizira se da je razmatrano 16 slučajeva koji uključuju različite oblike porodičnog nasilja i nasilja nad ženama.
Izvještaj opisuje da je Tim bio u komunikaciji sa policijom, centrima za socijalni rad, tužilaštvima, sudovima i ministarstvima, kako bi pribavio informacije, inicirao nadzore i pratio realizaciju preporuka.
Navode da je po prvi put korišćena nadležnost Komisije za nadzor u socijalnoj i dječjoj zaštiti, i iniciran postupak ispitivanja postupanja u predmetu A.P.
- Operativni tim inicirao je održavanje sastanka sa ministrom socijalnog staranja, brige o porodici i demografije, s ciljem jačanja saradnje između Operativnog tima i Ministarstva, sistemskog sagledavanja problema u funkcionisanju centara za socijalni rad i drugih institucija u slučajevima nasilja, kao i razmjene podataka i zajedničkog planiranja mjera za unapređenje institucionalnog odgovora. Do dana podnošenja izvještaja, sastanak nije realizovan jer ministarstvo nije odgovorilo na zahtjev tima- istaknuto je u dokumentu.
Kada su u pitanju centri za socijalni rad, Operativni tim primjećuje propuste.
- Primijećen je formalistički i reaktivan pristup, umjesto postupanja u skladu sa zakonom propisanim nadležnostima. Pojedini centri i dalje ne postupaju u duhu Istanbulske konvencije i nacionalnog Protokola o postupanju u slučajevima nasilja nad ženama i nasilja u porodici, te žrtve dovode u situacije retraumatizacije i reviktimizacije- navodi se u dokumentu.
Ovo se ogleda u praksama poput zajedničkih razgovora sa žrtvama i učiniocima nasilja, što izaziva dodatni stres i opasnost za žrtve.
Navode i da u CSR Podgorica, roditelji bivaju tretirani kao ravnopravne strane čak i onda kada su postojali dokazi o nasilju.
Najvažniji nalaz odnosi se na tužilaštva.
- Pojedini tužioci (u konkretnom ODT u Nikšiću) djela nasilja u kojima su postojali jasni elementi krivičnog djela kvalifikovali kao prekršaje. Neki slučajevi nasilja bez osnova su procesuirani kroz prekršajni postupak, zbog činjenice da je cijenjen jedan konkretni incident nasilja, a ne širi kontekst nasilja, njegov kontinuitet i istorija koji su ukazivali na mogućnost ponavljanja nasilja i visok rizik po žrtvu i dijete- naveli su u dokumentu.
Sudovi su uočeni kao spori te je konstatovano da su prva ročišta u pojedinim predmetima održavana i nekoliko mjeseci nakon podnošenja prijave.
Takvo kašnjenje umanjuje zaštitni efekat zakonom propisanih mjera i može ugroziti djecu u situacijama roditeljskog kontakta sa nasilnim roditeljem.
Operativni tim zaključuje da je potrebno jačanje odgovornosti institucija, povećanje efikasnosti zaštite žrtava, unapređenje međusektorske koordinacije i komunikacije, te sistemsko praćenje primjene zaštitnih mjera i preporuka u svim institucijama uključenim u zaštitu žrtava nasilja.
Tim naglašava važnost stalnog nadzora, edukacije i unapređenja institucionalnih procedura da bi zaštita žrtava bila pravovremena, cjelovita i efikasna.

Propusti tužilaštva u Nikšiću: Porodično nasilje završilo kao običan prekršaj

Ujedinjeno Kraljevstvo ubrzano razvija planove za pripremu zemlje za mogući rat, saopštio je ministar oružanih snaga Al Karns. Upozorio je na „sjenku rata“ nad Evropom i naveo da je neprijateljska obavještajna aktivnost protiv UK u posljednjih godinu dana porasla za više od 50 odsto.
Karns je naglasio da u velikom sukobu ključnu ulogu imaju civili, poručivši da „vojske odgovaraju na krize, ali društva i ekonomije dobijaju ratove“. Njegova izjava dolazi dan nakon upozorenja generalnog sekretara NATO-a Marka Rutea da se Evropa mora pripremiti za mogući sukob s Rusijom razmjera sličnih onima iz svjetskih ratova.
Britanija je potvrdila rast špijunaže, hakovanja i fizičkih prijetnji prema oružanim snagama i Ministarstvu odbrane, za šta se sumnjiče Rusija, Kina, Iran i Sjeverna Koreja. Kao odgovor, osniva se nova odbrambena protuobavještajna jedinica i reorganizuje vojna obavještajna struktura u okviru nove Vojne obavještajne službe (Military Intelligence).
Karns je tokom posjete bazi RAF Wyton istakao da se intenzivno radi na informisanju javnosti o ulozi svakog građanina u slučaju krize ili rata.&nbsp;
- Moramo znati kako mobilisati naciju i zaštititi svaki pedalj teritorije- rekao je, dodajući da se ti planovi ubrzano razvijaju.
Ujedinjeno Kraljevstvo je nekada imalo razrađen sistem prelaska iz mira u ratno stanje, tzv. Vladinu ratnu knjigu, koja je ukinuta nakon Hladnog rata. Karnsove izjave nagovještavaju mogućnost njenog savremenog oživljavanja.
Ministar je zaključio da je ključno realno predstaviti bezbjednosne prijetnje javnosti, ne radi zastrašivanja, već radi razumijevanja zašto su odbrana i društvena uključenost od presudnog značaja.

Velika Britanija se priprema za mogući rat

Poslednjih godina – konkretno, od početka ruske genocidne agresije na Ukrajinu - Srbija ne samo da stagnira u eurointegracijama, Srbija se brzinom svetlosti udaljava od Evrope i od civilizacije. Stiče se utisak da je rapidan pad dostignutih standarda u svim oblastima ključnim za pridruživanje, a da u nekim oblastima još nije ni maklo sa početnih, iovako niskih, pozicija.
Neki analitičari to objašnjavaju jednostavnom činjenicom: evropski standardi su dijametralno suprotni od trenutno važećih srbijanskih standarda vladanja i “privređivanja”, u kojima dominiraju nasilje, arbitrarnost, netransparentnost i korupcija. Zvanična Srbija, pride, inadžijski uporno odbija da se usaglasi sa spoljnom politikom zajednice čiji član – bar zvanično – želi da postane, posebno kada je odnos prema agresorskoj Rusiji u pitanju.&nbsp;
Štaviše, odnos prema Moskvi je ponizan, snishodljiv, u nekim segmentima – poput ovog sa aktuelnom krizom oko sankcija NIS-u – i robovski. Dok se političari lukavo, ali ni za kog ubedljivo, zaklanjaju iza “bratstva” ili “principijelnosti”, Crkva Srbije se javno i otvoreno ponaša kao da nije autokefalna, već tek podružnica “majke crkve” u Rusiji. A to, s obzirom na uticaj koji Crkva ima na politički i opštedruštveni segment u Srbiji, nije nimalo bezazleno.
Iako nikad zvanično nije osporena proklamovana politika eurointegracija, javna je tajna da su neki istaknuti članovi srbijanskog režima ako ne na platnom, ono bar na “ljubavnom” spisku Kremlja. Formalno radi balansa sa proevropskim snagama, zbog čuvena “četiri stuba spoljne politike”, u svakoj srbijanskoj vladi nalazi se bar po nekoliko ortodoksnih rusofila, koji se otvoreno i bez stida prikazuju lojalnijim Moskvi nego svojoj državi.&nbsp;
Rezultat svega toga je da je Srbija, koja je po evropskim agendama trebalo da bude motor ukupnog pridruživanja Zapadnog Balkana, sada na začelju “liste čekanja” koja podrazumeva i još nekoliko istočnoevropskih država. Da ostavimo po strani razmatranje da li je iz evropske vizure uopšte bilo realno očekivanje da Srbija bude “lokomotiva” – sada je ta zabluda u Briselu shvaćena, prihvaćena i agenda izmenjena.&nbsp;
Srbija se danas u Briselu dominantno vidi kao slepi poslušnik Moskve, a srpske evropske ambicije tek kao ambicije prema evropskim pretpristupnim fondovima. Izlišno je i pomenuti da je to dobro za druge aspirante – posebno za Crnu Goru i Albaniju, čiji se proevropski trud najzad prihvata, a još više se prihvata njihov geopolitički položaj i značaj za sprečavanje širenja ruskog uticaja. Izlišno je reći i koliko je to loše za samu Srbiju, koju sada Zapad percepira ne samo kao ključnu figuru raspada jugoslovenske federacije, već i kao slepog izvršioca patoloških potreba i osvajačkih ambicija Kremlja, za izazivanje nestabilnosti u Evropi.
U takvom odnosu snaga, predsednik Srbije lansirao je ideju o “grupnom” ulasku svih zemalja Zapadnog Balkana u EU.
Već neko vreme, Srbija prema Briselu vodi kampanju udvaranja i ubeđivanja. Udvaranje je nedavno “ispalo” iz igre zbog nekontrolisanih otrovnih izjava Aleksandra Vučića o evropskim predstavnicima, dok ubeđivanje traje po istom sistemu po kome se ubeđuje narod u Srbiji: nije istina ono šta vi vidite, već ono šta mi kažemo.
A uprkos izostanku usklađivanja sa spoljnom politikom Unije – pre svega, u domenu sankcija Rusiji – i davanju srpskih ”papira” građanima RF koji drugačije ne bi mogli da uđu u zemlje Unije, srpski predstavnici danonoćno ponavljaju da je Srbija uradila sve, da želi u EU, da nije fer što Evropa ne želi Srbiju ili je stavlja pred svršen čin… Nasuprot tome su još neke činjenice: REM, ideja o gašenju Tužilaštva za organizovani criminal, lokalni izbori – a to su stvari preko kojih Evropa više ne prelazi, ma kakvi da su bili razlozi zbog kojih je to činila ranije.&nbsp;
Teško je i zamisliti da bi bilo ko u Uniji, makar i pod utiskom skromne nadoknade koja bi mu iz Beograda legla na račun, mogao sada da se “upeca” na takav predlog. Jer, to bi ispravnu ideju Evrope – da one po kriterijumima najbliže članstvu “isforsira”, kako bi “povukli” ostale kandidate, a Rusiju izbacili iz igre – svelo na nagrađivanje najgorih i zastoj u eurointegracijama za sve, dok oni s najmanje pomaka ne ispune uslove.&nbsp;
S obzirom da kod nekih i ne postoji posebna želja da ispune uslove, a kod drugih je mnogo otvorenih pitanja same državne organizacije odnosno nerešenih odnosa sa susedima koji su u EU – jasno je da bi teorijsko usvajanje Vučićeve ideje zakovalo celi Zapadni Balkan kao sivu zonu van EU i dalo dodatni motiv i energiju Rusiji da tu učvršćuje svoje pozicije. A to je direktno suprotno interesima EU.
Očigledno je i najnaivnijima, stoga, da ovaj Vučićev “kremljo mortale” nije plod istinske želje da ceo ovaj prostor uđe u organizaciju kojoj geografski svakako pripada, a morao bi da pripada i vrednosno i civilizacijski. Ne. "Predlog" je u stvari namera da se i oni koji su uprkos velikom trudu današnje Rusije i svim velikosrpskim podmetanjima blizu EU - ukoče. Jer, hegemonija "Srpskog sveta" je bolest identična hegemoniji "Ruskog mira": ne donosi nikome ništa dobro, napredno i kvalitetno, samo zarazi i uništi i one koji požele ili pokušaju da se izvuku.

Vučićev “kremljo mortale”

Poslanik Demokratske narodne partije (DNP) Milan Knežević je, tokom današnje skupštinske rasprave o Prijedlogu zakona o saradnji Crne Gore sa dijasporom, otvorio pitanje statusa građana Crne Gore koji žive u Srbiji, navodeći primjer sopstvenog sina.
On je pitao ministra dijaspore Mirsada Azemovića da li je njegov sin dijaspora u Crnoj Gori jer je rođen u Beogradu.
- Moje dijete je rođeno u Beogradu. Oba roditelja su mu crnogorski državljani, ali samo zato što je rođeno u Beogradu, ne može da dobije crnogorsku ličnu kartu i crnogorska dokumenta. I kad pitam za svoga sina, pitam za desetine i desetine hiljada građana Crne Gore, koji trenutno žive u Srbiji i koji imaju isti status kao moj sin. Potrebno mi je da znam je li moj sin dijaspora u Crnoj Gori, iz ugla Ministarstva dijaspore, odnosno iz ugla naših zakona. I jesu li ovi ljudi koji žive u Srbiji dijaspora?Jesu li oni Kurdi, jesu li oni neko pleme koje luta Evropom i Azijom, tražeći mjesto za život, ili su građani Crne Gore kojih se Crna Gora odrekla iz prostog razloga što se dominantno i nacionalno izjašnjavaju kao Srbi - pitao je Knežević.
Ne samo što nemaju pravo glasa, nego, isitče Knežević, nemaju pravo na dvojno državljanstvo, dodajući da nije bilo sluha ni za model plave karte.
- Šta su oni nama u Srbiji? Toliko ih ima da ja mogu iz punih usta da kažem da je Beograd glavni grad Crne Gore. I gledam ovih dana utrkivanje, ko će prije da odgovori ili ko će prije da pljune po Aleksandru Vučiću. Nema potrebe da branim Aleksandra Vučića ovdje, ali bih volio da se tako reagovalo kada je ovdje hrvatski ministar Gordan Grlić Radman tražio brod Jadran, kada je tražio 17 miliona odštete za logor Morinj, gdje niko nije stradao, kada je tražio da priznamo da smo bili agresori u građanskom ratu ili kada su ovdje skandirali "Ubij, zakolji da Srbin ne postoji". Tada je trebalo pokazati petlju i reći Grlić Radmanu ovo što se sada govori Srbiji i što se govori Vučiću - naglasio je Knežević.
Reagovao je poslanik Demokratske partije socijalista (DPS) Oskar Huter koji je podsjetio Kneževića da je Ustavom Crne Gore propisano da je glavni grad Crne Gore Podgorica, a da je predsjednik Crne Gore Jakov Milatović, a ne Aleksandar Vučić.
- A Botun je u Crnoj Gori - poručio je Huter.

Knežević: Iz punih usta mogu da kažem da je Beograd glavni grad Crne Gore; Huter: Podgorica je glavni grad, a predsjednik nije Vučić već Milatović

Nakon što je Portal ETV 8. decembra objavio informaciju da je predsjednik Opštine Pljevlja Dario Vraneš na poziv Udruženja Pljevljaka u Sarajevu bio gost na svečanoj večeri ove organizacije, a što je odbio da komentariše predsjednik te asocijacije Alen Sulejmanović, odnosno nije odgovorio na naše pitanje koji je bio motiv da uputi poziv Vranešu, juče se oglasio na društvenoj mreži Fejsbuk, s objašnjenjem da je poziv upućen Opštini „kao instituciji“, a ne lično Vranešu. <div class="embed-block"><div><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 67.5144%; padding-top: 120px;"><iframe src="https://cdn.iframe.ly/api/iframe?app=1&url=https%3A%2F%2Fetv.me%2Fpolitika%2Fvideo-dario-u-sarajevu&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen></iframe></div></div></div> Portal ETV objavio je informaciju nakon što nam se obratilo više Pljevljaka, ogorčeni Vranešovim prisustvom na svečanoj večeri, zbog njegove nacionalističke, šovinističke politike koju propagira, a dostavljen nam je i snimak sa tog druženja. - Udruženje Pljevljaka u Sarajevu postoji više od trideset godina i okuplja ljude rođene u Pljevljima koji danas žive u Sarajevu, kao i naše sugrađane koji su porijeklom iz Pljevalja. Naš cilj je isključivo njegovanje tradicije i međusobnih veza. Kao i svih ovih godina, Udruženje je uputilo službeni, protokolarni poziv Opštini Pljevlja kao instituciji, iz čijeg se budžeta rad Udruženja djelimično finansira, a što je ustaljena praksa duga tri decenije. Taj poziv nije ličan i ne zavisi od toga ko obavlja funkciju predsjednika opštine niti predsjednika Udruženja. Predsjednik Opštine Pljevlja je prisustvovao isključivo na osnovu institucionalnog poziva, a ne mog ličnog – objasnio je Sulejmanović na stranici Udruženja na društvenoj mreži Fejsbuk.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/2025121113120_1029f1ea80d1190e731bfbd3bc03aba5bd8e9cf84d8c5507c4afb4a777a07db9.jpg" data-media-id="editor_1" data-image-id="2025121113120_1029f1ea80d1190e731bfbd3bc03aba5bd8e9cf84d8c5507c4afb4a777a07db9" data-rendition-name="original" width="728" height="1599" loading="lazy" alt="Objava Alena Sulejmanovića"> <figcaption>Objava Alena Sulejmanovića(Photo: Fejsbuk - stop kadar)</figcaption> </figure>  Poručio je da Udruženje i on lično ne podržavaju „bilo čije uvrijedljive izjave ili postupke“.&nbsp; - U potpunosti se ograđujem od svih ranijih izjava i stavova predsjednika Opštine Pljevlja, posebno onih koji vrijeđaju bilo koju zajednicu, narod kojem pripadam i koji su u suprotnosti sa svim mojim ubjeđenjima. Takvi stavovi nikada nisu predstavljali mene, Udruženje niti vrijednosti koje njegujemo – saopštio je Sulejmanović. Dolazak predsjednika Opštine Pljevlja u Sarajevo i njegovo prisustvo na „Večeri Pljevljaka“, kako je napisao, smatra „mogućom najavom promjene njegovih političkih stavova i željom da konačno bude predsjednik i predstavnik svih građana Pljevalja, bez obzira na naciju i vjeru“. Da je prisusutvovao svečanoj večeri u Sarajevu na društvenoj mređi Instagram pohvalio se sam Vraneš objavom 6. decembra. Objavio je fotografiju i napisao da je u Sarajevu na poziv Sulejmanovića. A na snimku sa svečane večere, koji je Portalu ETV dostavio čitalac, vidi se Vraneš kako uživa u stihovima pjesme „Niđe nebo nije plavo kao iznad Crne Gore“. <div class="embed-block"><div style="max-width: 56vh;"><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 177.7778%;"><iframe src="https://cdn.iframe.ly/api/iframe?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fshorts%2Fi0FdfoDF7eM&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen scrolling="no" allow="accelerometer *; clipboard-write *; encrypted-media *; gyroscope *; picture-in-picture *; web-share *;"></iframe></div></div></div> Da je zvanicama bilo neobično prisustvo Vraneša, kako smo objavili, potvrđuje i komentar koji se čuje na snimku: „Dario u Sarajevu“. Vraneš je, podsjetili smo u tekstu 8. decembra, prije nešto duže od pet godina, preciznije 30. avgusta 2020. kada je bio zapošljen kao ljekar u Službi hitne pomoći u Pljevljima, automobilom sa prijateljima kroz Pljevlja pratio autobus koji je stigao iz Bosne i Hercegovine, koji su snimali mobilnim telefonom, a na snimku se čuje uzrujani glas: „Dolaze Turci“. - Evo me ispred autobusa sam, autobus iz Sarajeva pun Turaka doš'o, evo ga snimamo – čuje se, pored ostalog, na snimku, nakon odvratnih psovki, kao i komentar: „Svi su plaćeni, Muslimani“... Aktuelni predsjednik Opštine Pljevlja nikada nije negirao da je tog izbornog dana „lovio glasače“ po Pljevljima, odnosno kao aktivista koalicije „Za budućnost Crne Gore“, zastrašivao Pljevljake koji žive i rade u Bosni i Hercegovini, a imaju ovđe pravo glasa. Podsjetili smo da Vraneš predano radi na urušavanju multietničkog, multikulturnog, multinacionalnog karaktera ovoga grada. Promoviše zločinački četnički pokret koji je 1943. godine počinio jeziv masakr u Pljevljima, kada su klali i muslimanske bebe u kolijevkama.&nbsp; Opštinskim novcem, novcem građanki i građana Pljevalja nedavno je finansirao knjigu koja veliča četnički fašistički pokret „Vitezovi Karađorđeve zvijezde JVUO 1941 – 1945“...&nbsp; Od nedavno u kabinetu ima i minijaturu biste četničkog vođe, zločinca Draže Mihailovića. Na Instagramu je imao i objave praćene pjesmom „Sprem'te se, sprem'te četnici“, a u jednom televizijskom gostovanju kazao je da su Pljevlja grad „Srba pravoslavaca, Srba katolika i Srba muslimana“...

Sulejmanović: Vraneš nije pozvan lično, njegov dolazak moguća najava promjene političkih stavova

Demokratska partija socijalista (DPS) organizovala je u Herceg Novom skup za, kako su saopštili, slobodarsku, antifašističku, građansku, evropsku i modernu Crnu Goru.
Riječ je o trećem od četiri stranačka okupljanja koje je predsjednik najjače opozicione stranke Danijel Živković najavio sredinom septembra u državnom parlamentu, navodeći kako se „za građansku Crnu Goru neće boriti samo na institucionalan način“.
<div class="embed-block"><div style="max-width: 56vh;"><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 177.7778%;"><iframe src="https://cdn.iframe.ly/api/iframe?url=https%3A%2F%2Fyoutube.com%2Fshorts%2Fe-2HTB0TNCM%3Ffeature%3Dshare&amp;key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen scrolling="no" allow="accelerometer *; clipboard-write *; encrypted-media *; gyroscope *; picture-in-picture *; web-share *;"></iframe></div></div></div>