Na havajskom vulkanu Kilauea zabilježeno je izbacivanje lave i povećana aktivnost, što, prema podacima Američkog geološkog zavoda (USGS), ukazuje na početak nove eruptivne faze.
- Nastavljeno nadimanje tla, svjetlucanje i prskanje lave iz otvora, kao i podrhtavanje, ukazuju na to da je vjerovatna još jedna epizoda izbacivanja lave. Pojava prskanja na sjevernom otvoru sinoć pokazuje da se magma podigla visoko u otvoru - navodi se u saopštenju USGS-a.
Smješten u zatvorenom dijelu Nacionalnog parka, Kilauea je jedan od najaktivnijih vulkana na svijetu i povremeno eruptira od 23. decembra 2024. godine, prema podacima Geološkog zavoda Sjedinjenih Država (USGS).
Snimci snimljeni 22. novembra sa planine Kilauea prikazuju lavu koja teče niz vulkan dok u vazduh izbacuje pepeo i dim.
Prognoze USGS-a ukazuju na to da će se 37. epizoda erupcije vjerovatno dogoditi do 26. novembra.
<div class="embed-block"><div style="max-width: 550px;"><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 100%;"><iframe src="https://cdn.iframe.ly/api/iframe?app=1&url=https%3A%2F%2Fx.com%2Ftrtworld%2Fstatus%2F1992833915648958931%3Fref_src%3Dtwsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1992833915648958931%7Ctwgr%5Ec896866d671e55ff93a77d91b7c723930db5025b%7Ctwcon%5Es1_&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen></iframe></div></div></div>

Portal ETV

original

viewImage

baseImage

thumbnail

Eruptirao vulkan na Havajima

Eruptirao je Kilauea, jedan od najaktivnijih vulkana na svijetu, koji se nalazi na Havajima.
Erupcija je počela u ponedjeljak u 2:20 sati po lokalnom vremenu, a vulkanska aktivnost se nastavila tokom dana.
Istaknuto je da su fontane lave dostizale 80 metara.
<div class="embed-block"><div style="max-width: 550px;"><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 100%;"><iframe src="//cdn.iframe.ly/api/iframe?app=1&amp;url=https%3A%2F%2Fx.com%2FUSGSVolcanoes%2Fstatus%2F1871207801449812225%3Fref_src%3Dtwsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1871207801449812225%7Ctwgr%5E503b237368125b6b89c4b99f4de527327468dfc9%7Ctwcon%5Es1_&amp;key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen></iframe></div></div></div>
 
Navodi se da nije bilo neposredne prijetnje ljudskim životima ili infrastrukturi, ali su stope emisije vulkanskih gasova bile vrlo visoke.
Zvaničnici su saopštili da je zatvoreno područje nacionalnog parka.
Vulkanski smog koji sadrži sumpor-dioksid mogao bi da predstavlja prijetnju onima koji imaju respiratorne probleme.
Područje Kilauea gdje se dogodila erupcija zatvoreno je za javnost od 2007. godine.

400x240

400x203

VIDEO: Eruptirao vulkan na Havajima, fontane lave dostizale 80 metara

Indonezija će trajno preseliti hiljade stanovnika iz okoline vulkana koji je eruptirao proteklih dana, usmrtivši devet osoba, rekli su zvaničnici u srijedu, piše AFP.
Vlasti su podigle nivo uzbune na vulkanu Levotobi Laki-Laki na najviši nivo nakon nekoliko erupcija od nedjelje uveče, rekavši lokalnim stanovnicima i turistima da izbjegavaju krater u radijusu od sedam kilometara.
Više od 2.600 porodica koje žive u području oko vulkana na popularnom turističkom ostrvu Flores savjetovano je da se trajno presele, navodi agencija za ublažavanje katastrofa (BNPB) u saopštenju.
- Planina se ne može pomjeriti. Moramo se pomaknuti. Moramo isprazniti radijus od sedam kilometara - rekao je šef agencije Suharjanto.
Šef za katastrofe rekao je da će Vlada pomoći mještanima da se presele u novo područje ili da izgrade kuće na zemljištu koje već posjeduju.
Odluka je "jedan od dugoročnih koraka ublažavanja" u iščekivanju budućih erupcija, rekao je portparol BNPB-a Abdul Muhari.
Levotobi Laki-Laki eruptirao je tri puta tokom noći u ponedjeljak, bacajući pepeo dva kilometra u nebo, prije nego što je ponovo eruptirao u utorak.
Indonezija, ogromna arhipelaška država, doživljava česte erupcije zbog svog položaja na pacifičkom "vatrenom prstenu", području intenzivne vulkanske i seizmičke aktivnosti.

610x380

500x500

Indonezija će preseliti hiljade ljudi oko vulkana nakon erupcije

Vulkan Ebeko, koji se nalazi na sjevernokurilskom ostrvu Paramušir, jutros je izbacio stub pepela na visinu od 2,5 kilometara nadmorske visine, saopšteno je iz Glavne uprave ruskog Ministarstva za vanredne situacije za region Sahalin.
Prema saopštenju, oblak pepela se prostirao na udaljenosti većoj od pet kilometara u sjeveroistočnom pravcu od vulkana, prenosi Interfaks Rusija.
Takođe je navedeno da u gradu Severo-Kurilsk, jedinom naseljenom području na Sjevernim Kurilskim ostrvima, nije primijećeno da se miris sumpor-vodonika osjetio i da nema poziva i pritužbi stanovništva.
U blizini vulkana nema međunarodnih vazdušnih puteva, a u području vulkana nema registrovanih turističkih grupa, precizirano je u saopštenju.
Vulkan Ebeko (visina 1.156 metara) je složeni stratovulkan sa nekoliko kratera koji se nalaze na sedam kilometara od Sjevero-Kurilska na grebenu Vernadskog.
Vulkan redovno izbacuje pepeo od oktobra 2016. godine.

Eruptirao vulkan Ebeko: Stub pepela visok 2,5 kilometara

Pokret Evropa sad u Nikšiću u potpunosti se uklopio u politiku bivšeg DF-a i praktično preuzeo ulogu političke marionete koju su u prethodnom mandatu imale Demokrate. Razlika je samo u imenu, ne u ponašanju, niti u političkim odlukama, kazao je za Pobjedu Boris Muratović, predsjednik Kluba odbornika DPS-a u Nikšiću.
Muratović je istakao i da danas u Nikšiću imamo neskriven nepotizam i partijsko zapošljavanje, te da se ono i ne pokušava opravdati jer, kako je rekao, vlast u tome ne vidi nikakav problem, već se to tretira kao normalna praksa i nagrada za političku lojalnost.
U nikšićkoj opštini je od dva formirano pet sekretarijata. Znatno više nego ranije, što znači i više zaposlenih. Kako komentarišete proširivanje opštinske administracije? Kako to utiče na budžet grada i efikasnost lokalne uprave?
Muratović: Samo po sebi, dijeljenje sekretarijata ne mora biti loše ako mu je cilj racionalizacija posla i veća efikasnost. Da je to bila stvarna namjera, niko razuman ne bi imao primjedbi. Međutim, u slučaju Nikšića očigledno je da proširivanje administracije nije vođeno potrebama grada, već legalizacijom rodbinskog i partijskog zapošljavanja.
Ne možete očekivati efikasnu lokalnu upravu ako na čelo sekretarijata dolaze ljudi sa sumnjivim diplomama, neadekvatnim zvanjima, višestruko polaganim stručnim ispitima i bez ozbiljnog profesionalnog iskustva. To nije kadar koji može da isporuči rezultate. Rezultat je jasan - glomaznija administracija, veći pritisak na budžet i slabija usluga za građane Nikšića.
Vidite li nepotizam i partijsko zapošljavanje u Nikšiću? Kako biste uporedili praksu zapošljavanja sada i dok je DPS vodio grad?
Muratović: Nažalost, danas u Nikšiću imamo neskriven nepotizam i partijsko zapošljavanje i ono se više ni ne pokušava opravdati. Aktuelna vlast u tome ne vidi nikakav problem, naprotiv, to se tretira kao normalna praksa i nagrada za političku lojalnost.
Kada je DPS bio na čelu lokalne vlasti, odgovorne funkcije su, po pravilu, bile rezervisane za dokazane stručnjake sa jasnim profesionalnim referencama. Nesporno je da je bilo određenih kadrovskih grešaka i da tadašnji funkcioneri nijesu uvijek bili dostupni građanima onoliko koliko su morali biti. Cijenu takvog odnosa smo platili na izborima i danas smo opozicija.
Ali, posebno je licemjerno što su danas do odgovornih pozicija došli ljudi koji su nekada bili puki poslušnici prethodnih donosilaca odluka i koji, zbog ograničenih profesionalnih kapaciteta, ranije nijesu mogli napredovati. Preko noći su promijenili politički dres, najčešće prelaskom u PES, i dobili funkcije koje realno ne zaslužuju. Nijesu unaprijedili znanje ni sposobnosti, pa smo kao rezultat toga dobili vlast koja se ne bavi razvojem Nikšića, već raspodjelom političkog kolača, a na štetu građana Nikšića.
Čini se da je opozicija u Nikšiću tiha. Kao predsjednik Kluba odbornika DPS-a, jeste li saglasni da nedostaje politički „agresivniji“ odgovor opozicije na ono što smatrate lošim odlukama sadašnje vlasti?
Muratović: Nijesam saglasan sa ocjenom da je opozicija u Nikšiću tiha. Da smo tihi, do sada ne bismo podnijeli desetine krivičnih prijava, ne bismo na svakoj sjednici SO Nikšić argumentima razbijali loše odluke vlasti i njihovu nekompetentnost, niti bi javnost i novinari imali informacije o brojnim nepočinstvima koja se dešavaju u gradu.
Da smo zaista tihi, DPS ne bi na posljednjim lokalnim izborima samostalno osvojio gotovo 15.000 glasova, više od 35 odsto podrške i ne bi povećao broj odbornika na 16 od ukupno 41 u lokalnom parlamentu. To su činjenice, ne utisci.
Ako neko može da pronađe sličan primjer u Crnoj Gori – da opoziciona partija u jednoj opštini ojača dok je van vlasti – prihvatiću tu subjektivnu ocjenu. Do tada, tvrdnje o „tihoj opoziciji“ više govore o onima koji ih iznose nego o našem političkom djelovanju.
PES je nakon izbora dao podršku Marku Kovačeviću. Kako danas funkcioniše taj savez, uklapa li se PES potpuno u politiku bivšeg DF-a?
Muratović: Tu nema nikakvog iznenađenja. Obistinilo se sve ono na što smo upozoravali u predizbornoj kampanji – između PES-a i bivšeg DF-a nema suštinske razlike. Glas dat bilo kome od njih bio je i ostao glas za to da Marko Kovačević i dalje bude na čelu Nikšića.
PES se u Nikšiću u potpunosti uklopio u politiku DF-a i praktično preuzeo ulogu političke marionete koju su u prethodnom mandatu imale Demokrate. Razlika je samo u imenu, ne u ponašanju, niti u političkim odlukama.
Uostalom, dovoljno je pogledati koga PES podržava - Darija Vraneša u Pljevljima, Marka Kovačevića u Nikšiću i Andriju Mandića na državnom nivou. To mnogo jasnije govori o kakvoj se partiji radi nego sve deklarativne poruke koje pokušavaju da pošalju javnosti. Zato, danas više nema dileme, PES nije korektiv vlasti, već njen sastavni dio i pouzdan partner politike bivšeg DF-a kako na lokalnom, tako i na državnom nivou.
Postoji li, po Vašem mišljenju, nešto pozitivno što je uradila za građane sadašnja nikšićka vlast? Recimo, finansijske nadoknade za porodice sa troje i više djece, finansijska pomoć osnovcima... Da li je nešto od toga moglo biti realizovano ranije, dok je DPS vodio grad?
Muratović: Ima odluka koje možemo ocijeniti kao pozitivne, poput ovih koje ste naveli, jer to su mjere koje idu u korist građana i zato smo ih, bez obzira na sve rezerve, podržali i glasali za njih. Međutim, ne mogu da ne izrazim sumnju u namjeru, jer su te odluke donesene bukvalno pred izbore, očigledno u funkciji popravljanja izbornog rezultata partija koje su na vlasti.
Ono što govori u prilog našim sumnjama jeste brzina i nestručnost u njihovoj realizaciji – za pojedine odluke planirano je oko 100.000 eura godišnje, a na kraju je iz budžeta izdvojeno i do 16 puta više novca. To nije socijalna politika, to je neodgovorno upravljanje javnim novcem.
Da li je dio ovih mjera mogao biti realizovan i ranije, dok je DPS vodio grad? Vjerovatno jeste, ali budžet nije neograničen. Ipak, tada su realizovani brojni infrastrukturni i razvojni projekti zahvaljujući kojima je Nikšić uopšte mogao da konkuriše za titulu Evropske prijestonice kulture i istu dobije. Za razliku od toga, u posljednjih pet godina aktuelne vlasti nemamo nijedan ozbiljan kapitalni projekat u gradu.
I pored svega, DPS će i dalje biti konstruktivna opozicija. Već na sljedećoj sjednici, prilikom usvajanja budžeta za 2026. godinu, predložićemo kvalitetne amandmane i testirati stvarne namjere vlasti. Ne vidimo nijedan racionalan razlog da se ne usvoji odluka o besplatnom vrtiću za sve nikšićke predškolce, posebno kada se iz godine u godinu prenose višemilionska sredstva zbog neznanja i nekreativnosti lokalne uprave. Ta mjera je ranije odbijena od strane odbornika vlasti, sada imaju priliku da, potpomognuti odbornicima iz PES-a, pokažu da zaista brinu o nikšićkoj mladosti i usvoje jednu pozitivnu, nediskriminatorsku odluku koja je već postala praksa u brojnim opštinama širom Crne Gore.
Nikšić je proglašen Evropskom prijestonicom kulture. Je li zasluženo priznanje i može li opravdati takav status? Jesu li i koliko politički i vjerski uticaji prisutni u kreiranju kulturnih programa u Nikšiću?
Muratović: Ideja da Nikšić postane Evropska prijestonica kulture prvi put je jasno izrečena u Izbornom programu DPS-a za lokalne izbore 2021. godine i naravno da je važno što je grad danas dobio tu titulu. Sada je ključno da svi pokažemo ozbiljnost i odgovornost, jer ova titula može biti ogromna kulturna, turistička i ekonomska razvojna šansa. Da li ćemo je opravdati, zavisi isključivo od nas.
Nažalost, dosadašnje iskustvo govori da lokalna vlast nije imala sluha za kvalitetne i dobronamjerne inicijative koje su dolazile iz redova opozicije, pa nemam prevelika očekivanja da su se u međuvremenu tome naučili.
Što se tiče kulturnih programa, nema dileme da su politički i vjerski uticaji prisutni, i to je ono što mora prestati. Ako želimo da zaista opravdamo status Evropske prijestonice kulture, šansu moraju dobijati oni koji to zaslužuju znanjem, kvalitetom i rezultatima – a ne po političkoj ili ideološkoj podobnosti. Samo tako možemo u potpunosti valorizovati ovu laskavu titulu i učiniti je ponosom svih građana Nikšića.
<h2>Zloupotreba vjere i kršenje duha sekularne države</h2>
Nedavno je predsjednica SO Nikšić Milica Lalatović-Žižić posjetila Mitropoliju crnogorsko-primorsku i razgovarala sa mitropolitom Joanikijem, o čemu je poslato i zvanično saopštenje. Pošto je Crna Gora sekularna država, jesu li prekršeni ti principi, kako tumačite odlazak šefice parlamenta kod Joanikija?
Muratović: Crna Gora je po Ustavu sekularna država. To znači da svako, pa i nosioci javnih funkcija imaju pravo da lično vjeruju u što god žele, ali nemaju pravo da vjeru predstavljaju kao dio institucionalnog djelovanja. U trenutku kada se posjeta vjerskoj instituciji promoviše kroz zvanično saopštenje, ona prestaje biti privatna i postaje politička poruka.
Dakle, ovdje se radi o političkoj zloupotrebi vjere, što nije prvi, a siguran sam, ni posljednji put. Vlast, i na lokalnom i na državnom nivou, sve otvorenije se utrkuje ko će dobiti naklonost Crkve Srbije, računajući da to donosi koji glas više. Time se ono što treba da bude lično pitanje gura u centar javne politike, a institucije se svode na produženu ruku tuđeg uticaja.
Da je taj odnos duboko poremećen, pokazali su i javni nastupi pojedinih uposlenika Crkve Srbije, poput izjave Mijajla Backovića u Morinju, gdje su politički funkcioneri iz redova vlasti praktično ismijavani kao poslušni izvršioci onoga što im se zada kroz agendu, što je jasna potvrda ko diktira, a ko sluša.
Zato ovdje nije riječ o protokolu, već o kršenju duha sekularne države i opasnom miješanju vjere i politike, koje dugoročno ponižava i institucije i građane.

Muratović: PES u Nikšiću politička marioneta bivšeg DF-a

Iz Zavoda za hidrometeorologiju i seizmologiju je saopšteno da će danas u Crnoj Gori biti pretežno sunčano.
Na sjeveru po kotlinama i duž riječnih tokova, u jutarnjim satima, mjestimično magla ili niska oblačnost, koja se ponegdje u ovim situacijama može zadržati i duže tokom dana.
Vjetar slab do umjeren, promjenljivog smjera.
Jutarnja temperatura vazduha od -4 do devet, najviša dnevna od osam do 19 stepeni.

Sunčano, temperatura do 19 stepeni

Građani Zete danas se na referendumu izjašnjavaju o tome da li su saglasni sa izgradnjom postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda na teritoriji opštine, u naselju Botun. Biračka mjesta otvorena su u 7 časova, a glasanje će trajati do 20 sati.
Pravo glasa na referendumu ima ukupno 12.747 građana. Tim povodom, Ministarstvo unutrašnjih poslova formiralo je kol-centar sa jedinstvenim brojem 19820, putem kojeg građani Zete mogu provjeriti da li su upisani u birački spisak, kao i informaciju o biračkom mjestu na kojem glasaju.
Podsjećamo da su građani Botuna prethodnih mjeseci organizovali više protesta, izražavajući protivljenje planiranoj izgradnji postrojenja. Dio mještana je prije mjesec dana postavio i šatore, za koje je Komunalna inspekcija donijela više rješenja o uklanjanju.
Mještani Botuna su u više navrata poručili da se protive izgradnji postrojenja na toj lokaciji, naglašavajući da će istrajati u svojim stavovima i daljoj borbi protiv realizacije projekta.

Počeo referendum u Zeti: Odlučuju o izgradnji postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda u Botunu

Savremeni međunarodni poredak ulazi u fazu dubokog i dugoročnog preslaganja, obilježenu slabljenjem dosadašnjeg liberalnog međunarodnog poretka, rastućim rivalstvom velikih sila i sve izraženijom fragmentacijom političkih i bezbjednosnih struktura Zapada. Sjedinjene Američke Države sve otvorenije redefinišu svoje globalne prioritete, pomjerajući fokus sa normativnog upravljanja međunarodnim odnosima ka zaštiti sopstvenih strateških interesa. U tom procesu, Evropa se sve češće posmatra kroz prizmu pojedinačnih država, a ne kao jedinstven politički i bezbjednosni projekat, što dodatno narušava unutrašnje jedinstvo Evropske unije i produbljuje razlike među njenim ključnim akterima.
<h3>Evropska unija u potrazi za bezbjednosnim i geopolitičkim identitetom</h3>
Dok se Sjedinjene Američke Države, prema novoj Strategiji nacionalne bezbjednosti, sve više oslanjaju na neposredne nacionalne interese i selektivno angažovanje, Evropska unija i dalje traga za koherentnim bezbjednosnim i geopolitičkim identitetom, bez jedinstvenog odgovora na rat u Evropi, migracione pritiske, energetsku bezbjednost, privrednu otpornost i zajedničku odbranu. Istovremeno, Rusija i Kina, različitim sredstvima i intenzitetom, nastoje da se strateški pozicioniraju u promijenjenom globalnom okruženju, dok regionalne sile koriste nastalu fragmentaciju kako bi proširile sopstveni uticaj. U takvom geopolitičkom vrtlogu nastaje strateški vakuum, a iskustvo pokazuje da takvi vakuumi nikada ne ostaju prazni.
<h3>Balkan ostaje zona kontrolisane nestabilnosti</h3>
U tim okolnostima, Balkan ostaje definisan kao zona hronične, ali kontrolisane nestabilnosti. Zapad sve rjeđe poseže za dubinskim političkim intervencijama, a sve više se oslanja na hoc upravljanje krizama i sprečavanje njihove eskalacije. Za Crnu Goru to znači da bezbjednost više ne može biti posmatrana kroz prizmu spoljnog tutorstva, već kao rezultat sopstvene institucionalne otpornosti, strateške dosljednosti i međunarodnog kredibiliteta, uz jasnu svijest o vlastitoj poziciji u regionalnom i širem geopolitičkom okruženju.
I pored unutrašnjih slabosti i brojnih izazova, Evropska unija ostaje ključni politički i razvojni okvir dugoročne stabilnosti Crne Gore. Njena vrijednost ne ogleda se samo u ekonomskim i regulatornim standardima, već u sposobnosti da obezbijedi strateško sidrenje, predvidivost i institucionalnu konsolidaciju države u složenom bezbjednosnom okruženju Zapadnog Balkana. U tom smislu, evropska dimenzija crnogorske politike neodvojiva je od pitanja nacionalne bezbjednosti.
<h3>NATO garancija bezbjednosti Crne Gore</h3>
Istovremeno, NATO ostaje temeljna i nezamjenjiva garancija bezbjednosti Crne Gore. Međutim, priroda savremenih bezbjednosnih prijetnji se suštinski mijenja. Klasični vojni rizici sve više ustupaju mjesto složenim hibridnim izazovima, uključujući sajber napade, informacione i psihološke operacije, ekonomske pritiske i instrumentalizaciju identitetskih i društvenih podjela. Posebnu dimenziju ovih izazova predstavljaju klimatske promjene, čije je posljedice Crna Gora već dobrano osjetila. Ekstremne snježne padavine, katastrofalne poplave i razorni požare više puta su paralisali funkcionisanje države i nanijeli značajnu štetu.
Dodatni izvor ranjivosti predstavlja unutrašnja politička i društvena polarizacija, naročito kada se identitetska i vjerska pitanja instrumentalizuju u svrhu kratkoročnih političkih ciljeva. U uslovima oslabljenih institucija, takve podjele lako prerastaju iz političkog u direktno bezbjednosno pitanje. One potkopavaju društvenu koheziju, narušavaju povjerenje u institucije i otvaraju prostor za maligni spoljašnji uticaj. Produžena polarizacija ne samo da smanjuje kapacitet države za strateško djelovanje, već i usporava evropsku integraciju, posebno u kontekstu smanjene pažnje Sjedinjenih Američkih Država i ključnih država članica Evropske unije prema Zapadnom Balkanu.
Stabilnost Crne Gore neposredno je povezana sa institucionalnom stabilnošću njenog okruženja, prije svega Bosne i Hercegovine i Kosova. Svako slabljenje državnih kapaciteta u tim sredinama nosi potencijal prelivanja rizika kroz bezbjednosne, migracione i kriminalne tokove. Zbog toga je za Crnu Goru od suštinske važnosti da vodi proaktivnu regionalnu politiku, zasnovanu na saradnji, ali i na jasnom strateškom pozicioniranju unutar evroatlantskog bezbjednosnog prostora.
<h3>Maligni strani uticaji izazov za obavještajno-bezbjednosni sistem</h3>
Jedan od najozbiljnijih unutrašnjih izazova ostaje ranjivost obavještajno-bezbjednosnog sistema. Iskustva iz prethodnog perioda ukazuju na ograničene kapacitete za rano prepoznavanje i prevenciju bezbjednosnih rizika, uključujući maligni strani uticaj i djelovanje stranih obavještajnih struktura. Riječ je o sistemskom izazovu koji zahtijeva jačanje kontraobavještajne komponente, depolitizaciju sektora, unapređenje analitičkih i procjenjivačkih sposobnosti, kao i izgradnju efikasnih mehanizama ranog upozoravanja.
U kontekstu evropskih integracija i regionalne dinamike, bezbjednost i kontrola granica dobijaju dodatni strateški značaj. Efikasno upravljanje granicama podrazumijeva dugoročno planiranje ljudskih resursa, kontinuiranu obuku, tehničko opremanje i snažnu međusektorsku koordinaciju. Ova oblast predstavlja jedan od ključnih testova institucionalne zrelosti i bezbjednosne pouzdanosti države.
<h3>Odliv stanovništca utiče na dugoročnu stabilnost</h3>
Pored klasičnih bezbjednosnih pitanja, demografski trendovi i ekonomska bezbjednost sve snažnije utiču na dugoročnu stabilnost Crne Gore. Odliv stanovništva, starenje populacije i strukturne ekonomske ranjivosti direktno utiču na održivost institucija, kapacitete sistema bezbjednosti i ukupnu otpornost društva, te se moraju tretirati kao integralni dio bezbjednosnog planiranja.
U takvom međunarodnom i regionalnom okruženju, diplomatija dobija proširenu i suštinsku bezbjednosnu dimenziju. Njena uloga prevazilazi tradicionalnu diplomatsku reprezentaciju i obuhvata aktivno upravljanje reputacijom države, pravovremeno signaliziranje bezbjednosnih rizika partnerima i očuvanje međunarodnog povjerenja. Nedovoljno koordinisana ili reaktivna diplomatija u ovim okolnostima može postati dodatni izvor ranjivosti.
Zaključno, kako se smanjuje intenzitet spoljnog političkog i bezbjednosnog pokroviteljstva, raste značaj unutrašnje institucionalne snage Crne Gore. Evropska orijentacija, članstvo u NATO-u, otpornost obavještajno-bezbjednosnog sistema, efikasno upravljanje granicama, regionalna stabilnost, demografska i ekonomska održivost, snažna društvena kohezija i aktivna diplomatija moraju se posmatrati kao međusobno povezani elementi jedinstvenog bezbjednosnog okvira. Puna integracija sistema nacionalne bezbjednosti, uz jasno definisane nadležnosti, procedure odlučivanja i upravljanja krizama, predstavlja imperativ institucionalne efikasnosti i dugoročne otpornosti države.
Vrijeme je za strateško otrežnjenje – jer niko neće rješavati naše probleme.

Crna Gora u novom geopolitičkom vrtlogu

Glavnoj policijskoj inspektorki u Odjeljenju za unutrašnju kontrolu rada policije Nataši Asanović uručeno je rješenje o otkazu zbog navodnog neopravdanog izostanka sa posla duže od pet radnih dana, iako se radi o periodu kada je na snazi bilo rješenje o njenoj suspenziji, odnosno privremenom udaljenju sa posla. Međutim, u krivičnoj prijavi podnijetoj 11. decembra protiv ministra, šefa Unutrašnje kontrole i drugih lica u MUP-u, Asanović ukazuje na niz, kako tvrdi, nezakonitosti koje su pratile ovaj postupak, posebno apostrofirajući to što je optužena za neopravdan izostanak s posla u danima kada je na snazi bila odluka o njenoj suspenziji, odnosno udaljenju sa posla. - Na samom dnu rješenja, iznad potpisa okrivljenog ministra, od strane prvostepenog organa ili postupajućeg službenog lica, kao ministar unutrašnjih poslova naveden je Danilo Šćepanović, a ne Danilo Šaranović, kako mu je valjda još prezime, što je bruka vijeka, da u svom rješenju ne mogu potrefiti makar prezime svog ministra. Samo po tom osnovu i razlogu, osporeno prvostepeno rješenje je neispravno i potpuno ništavno - &nbsp;ocijenjeno je u krivičnoj prijavi, u koju je "Dan" imao uvid.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251213101248_4d55a6d3f9af9f75325adc4a411e4bb8a8c3ff13c9147aaca951040a91fb3fb9.jpg" data-media-id="editor_0" data-image-id="20251213101248_4d55a6d3f9af9f75325adc4a411e4bb8a8c3ff13c9147aaca951040a91fb3fb9" data-rendition-name="original" width="1200" height="834" loading="lazy" alt="rješenje"> <figcaption>Foto: DanDan</figcaption> </figure>  U prijavi se navodi da je svima poznato da za 30 godina rada Asanović nije zloupotrijebila ni cent, "ali joj se svete jer je skrenula pažnju na zloupotrebe u MUP-u po pitanju zloupotrebe službenih kola, zloupotrebe komisija koje se plaćaju...". Prema tvrdnjama iz krivične prijave, rješenjem koje je Šaranović donio 9. maja ove godine Asanović su oduzeti službena značka, legitimacija, oružje i ključevi od kancelarije, što joj nikada nije vraćeno, niti je pozvana da joj se vrate sredstva za rad ili da dođe na posao. U prijavi je ukazano da Asanović, zbog prirode posla, mogla da radi samo sa službenom legitimacijom i značkom. - To rješenje potvrđeno je rješenjem Komisije za žalbe 3. jula i ono je i dalje na snazi u momentu donošenja predloga o prestanku radnog odnosa i do dana podnošenja prijave - piše u prijavi. Na raspravu pozvana dva dana kasnije U krivičnoj prijavi je ukazano da se o prestanku radnog odnosa ne može odlučivati po skraćenom postupku, kako je to navedeno u prvostepenom rješenju, uz pitanje zašto su u tom slučaju zakazivali usmenu raspravu i "zakasnjelim pozivom pozivali žalilju da učestvuje u postupku". U prijavi se navodi da je Asanović 22. oktobra dobila poziv za usmenu raspravu, a da je u njemu navedeno da je rasprava zakazana za 20. oktobar, odnosno dva dana prije nego što joj je poziv uručen. Tužiocima su u prijavi ukazali i da je MUP ignorisao sva njihova obraćanja (zahtjev za razmatranje i prepisivanje spisa, ponovno uručenje poziva i ostavljanje roka od osam dana u cilju pripreme za raspravu, zahtjev za slobodan pristup informacijama).

Zabranili joj da dolazi na posao, pa je otpustili zbog izostanka sa posla

Predsjednik Opštine Pljevlja Dario Vraneš dobio je juče na dar rever značku sa crnogorskom državnom zastavom od šefa Odborničkog kluba u pljevaljskom parlamentu Marka Tošića u znak podrške što je ovaj na svečanoj večeri Udruženja Pljevljaka u Sarajevu uživao, kako se to vidi na snimku koji je nedavno objavio Portal ETV, uz pjesmu „Niđe nebo nije plavo kao iznad Crne Gore“. - Svi smo ispratili Vašu nedavnu posjetu Sarajevu, a svima je posebno privuklo pažnju to kako ste iz sveg srca pjevali – „niđe nebo nije plavo kao iznad Crne Gore“. Tako da, kada je gospodin (Andrija) Mandić postao i Crnogorac i suverenista i evropejac, nekako se očekuje da ćete i Vi krenuti tim njegovim putem. Zato sam ja odlučio da Vam poklonim ovu rever zastavu Crne Gore, jer u prethodnom periodu ste po potrebi isticali zastave brojnih država i mislim da je, konačno došlo vrijeme da i ovu našu najljepšu crnogorsku zastavu istaknete. Što se kaže – uzdravlje je nosili – kazao je Tošić u pljevaljskom parlamentu.  <figure><img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251212231232_0d770b9ccba6cd61d544f34c06a1ffe708457a8cc3a4c1f01bf793ade032d026.jpg" data-media-id="editor_0" data-image-id="20251212231232_0d770b9ccba6cd61d544f34c06a1ffe708457a8cc3a4c1f01bf793ade032d026" data-rendition-name="original" width="2664" height="1200" loading="lazy" alt="Marko Tošić na dar Dariu Vranešu donio značku sa državnom zastavom Crne Gore"><figcaption>Marko Tošić na dar Dariu Vranešu donio značku sa državnom zastavom Crne Gore(Photo: Stop kadar)</figcaption></figure>  Vraneš je prihvatio Tošićev poklon, što su mnogi odbornici ispratili glasnim smijehom. - Kolega Tošiću u pravu ste, eto da se slažemo i Vi i ja u jednom – istina je da nebo nije nigdje plavo kao iznad Crne Gore i to jeste tako. Ne iznad Montenegra, nego iznad Crne Gore i to je razlika između vaše i naše politike – kazao je Vraneš. Da je prisusutvovao svečanoj večeri u Sarajevu Vraneš se pohvalio na društvenoj mreži Instagram 6. decembra, kada je objavio fotografiju i napisao da je poziv dobio od predsjednika Udruženja Alena Sulejmanovića. Nakon što je Portal ETV 8. decembra objavio informaciju, Sulejmanović koji nije odgovorio na naše pitanje o motivima poziva Vranešu da bude gost Udruženja, oglasio se dva dana kasnije na društvenoj mreži Fejsbuk, s objašnjenjem da je poziv upućen Opštini „kao instituciji“, a ne lično Vranešu. - U potpunosti se ograđujem od svih ranijih izjava i stavova predsjednika Opštine Pljevlja, posebno onih koji vrijeđaju bilo koju zajednicu, narod kojem pripadam i koji su u suprotnosti sa svim mojim ubjeđenjima – saopštio je, pored ostalog Sulejmanović, uz konstataciju da Vranešov dolazak u Sarajevo smatra „mogućom najavom promjene njegovih političkih stavova i željom da konačno bude predsjednik i predstavnik svih građana Pljevalja, bez obzira na naciju i vjeru“.

Vraneš: Istina je da nebo nigdje nije plavo kao iznad Crne Gore

Predsjednik Opštine Pljevlja Dario Vraneš dostavio je Portalu ETV pozivno pismo predsjednika Udruženja Pljevljaka u Sarajevu Alena Sulejmanovića da prisustvuje tradicionalnoj svečanoj večeri ove organizacije u glavnom gradu Bosne i Hercegovine, demantujući Sulejmanovićeve tvrdnje na društvenoj mreži Fejsbuk da Vraneš nije bio lično pozvan već da je poziv upućen Opštini „kao instituciji“.&nbsp; - Ako ovo nije poziv za lično prisustvo, onda ne znam šta jeste. Gospodin Sulejmanović da ne zloupotrebljava Udruženje Pljevljaka u Sarajevu u političke svrhe. Uvijek ću štiti interese Pljevalja i Crne Gore i beskompromisno se boriti protiv zloupotreba izbornog procesa – saopštio je Vraneš u reagovanju dostavljenom našem portalu. Nakon što je Portal ETV 8. decembra objavio informaciju da je Vraneš na poziv Udruženja Pljevljaka u Sarajevu bio gost na svečanoj večeri ove organizacije, a što je odbio da komentariše predsjednik te asocijacije Sulejmanović, odnosno nije odgovorio na naše pitanje koji je bio motiv da uputi poziv Vranešu, dva dana kasnije na Fejsbuku je napisao da je poziv upućen Opštini „kao instituciji“, a ne lično Vranešu. - ... Kao i svih ovih godina, Udruženje je uputilo službeni, protokolarni poziv Opštini Pljevlja kao instituciji, iz čijeg se budžeta rad Udruženja djelimično finansira, a što je ustaljena praksa duga tri decenije. Taj poziv nije ličan i ne zavisi od toga ko obavlja funkciju predsjednika Opštine niti predsjednika Udruženja. Predsjednik Opštine Pljevlja je prisustvovao isključivo na osnovu institucionalnog poziva, a ne mog ličnog – objasnio je Sulejmanović na stranici Udruženja na društvenoj mreži Fejsbuk. Poručio je da Udruženje i on lično ne podržavaju „bilo čije uvrijedljive izjave ili postupke“.&nbsp; - U potpunosti se ograđujem od svih ranijih izjava i stavova predsjednika Opštine Pljevlja, posebno onih koji vrijeđaju bilo koju zajednicu, narod kojem pripadam i koji su u suprotnosti sa svim mojim ubjeđenjima. Takvi stavovi nikada nisu predstavljali mene, Udruženje niti vrijednosti koje njegujemo – saopštio je on. Dolazak predsjednika Opštine Pljevlja u Sarajevo i njegovo prisustvo na „Večeri Pljevljaka“, kako je napisao, smatra „mogućom najavom promjene njegovih političkih stavova i željom da konačno bude predsjednik i predstavnik svih građana Pljevalja, bez obzira na naciju i vjeru“. Pozivno pismo, međutim, kaže drugačije.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/2025121314120_fab58c5ef4a72744bd8d94f496483718e9d93b1219ffa058e3334c1dbec4c41a.jpg" data-media-id="editor_0" data-image-id="2025121314120_fab58c5ef4a72744bd8d94f496483718e9d93b1219ffa058e3334c1dbec4c41a" data-rendition-name="original" width="1114" height="1600" loading="lazy" alt="pismo"> <figcaption>Ilustracija – Pozivno pismo Udruženja Pljevljaka u Sarajevu</figcaption> </figure>  - Istovremeno očekujemo da „Dan Pljevalja u Sarajevu“ svojim prisustvom uveliča predsjendik Općine g. Vraneš Dario sa svojim saradnicima i da nam tom prilikom predstavi naša Pljevlja danas, kao i budući razvoj sa prijedlozima i sugestijama kako Pljevljaci iz dijaspore mogu pomoći u realizaciji planova razvoja našeg zavičaja – piše, pored ostalog, u pozivnom pismu koje je Portalu ETV na uvid dostavio Vraneš. A njegovo gostovanje na večeri u Sarajevu izazvalo je veliku pažnju, ne samo u Pljevljima, već i među iseljenicima koji su bili na večeri. Tako se na snimku koji je Portalu ETV dostavio čitalac čuje komentar: „Dario u Sarajevu“, a na kojem se vidi Vraneš kako uživa u stihovima pjesme „Niđe nebo nije plavo kao iznad Crne Gore“. Mnogi su, međutim, ogorčeni što je Vraneš pozvan, a zbog ksenofobnih ispada prema Bošnjacima/Muslimanima i veličanja fašističkog četničkog pokreta koji je na teritoriji Pljevalja tokom Drugog svjetskog rata počinio jezive zločine. Četnici Pavla Đurišića 1943. napravili su pokolj u tom kraju, kada su klali i bebe u kolijevkama.&nbsp; Vraneš u kabinetu drži minijaturu biste četničkog vođe zločinca Dragoljuba Draže Mihailovića. U izbornom danu 30. avgusta 2020. godine, tada zapošljen kao ljekar u Službi hitne pomoći u Pljevljima, automobilom je sa prijateljima kroz Pljevlja pratio autobus koji je stigao iz Bosne i Hercegovine, koji su snimali mobilnim telefonom, a na snimku se čuje uzrujani glas: „Dolaze Turci“. - Evo me ispred autobusa sam, autobus iz Sarajeva pun Turaka doš'o, evo ga snimamo – čuje se, pored ostalog, na snimku, nakon odvratnih psovki, kao i komentar: „Svi su plaćeni, Muslimani“... Nikada nije negirao da je tog izbornog dana „lovio glasače“ po Pljevljima, odnosno kao aktivista koalicije „Za budućnost Crne Gore“, zastrašivao Pljevljake koji žive i rade u Bosni i Hercegovini, a imaju ovđe pravo glasa. U jednom televizijskom gostovanju kazao je da su Pljevlja grad „Srba pravoslavaca, Srba katolika i Srba muslimana“... A njegovo gostovanje kod sarajevskih Pljevljaka inspirisalo je šefa Odborničkog kluba Demokratske partije socijalista Marka Tošića da juče, tokom sjednice Skupštine opštine, Vranešu daruje rever značku sa državnom zastavom Crne Gore. - Svi smo ispratili Vašu nedavnu posjetu Sarajevu, a svima je posebno privuklo pažnju to kako ste iz sveg srca pjevali – „niđe nebo nije plavo kao iznad Crne Gore“. Tako da, kada je gospodin (Andrija) Mandić postao i Crnogorac i suverenista i evropejac, nekako se očekuje da ćete i Vi krenuti tim njegovim putem. Zato sam ja odlučio da Vam poklonim ovu rever zastavu Crne Gore, jer u prethodnom periodu ste po potrebi isticali zastave brojnih država i mislim da je, konačno došlo vrijeme da i ovu našu najljepšu crnogorsku zastavu istaknete. Što se kaže – uzdravlje je nosili – kazao je Tošić u pljevaljskom parlamentu. Vraneš je prihvatio Tošićev poklon. - Kolega Tošiću u pravu ste, eto da se slažemo i Vi i ja u jednom – istina je da nebo nije nigdje plavo kao iznad Crne Gore i to jeste tako. Ne iznad Montenegra, nego iznad Crne Gore i to je razlika između vaše i naše politike – kazao je Vraneš.&nbsp; <div class="embed-block"><div style="max-width: 56vh;"><div style="left: 0; width: 100%; height: 0; position: relative; padding-bottom: 177.7778%;"><iframe src="https://cdn.iframe.ly/api/iframe?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fshorts%2Fi0FdfoDF7eM%3Ffeature%3Dshare&key=87ca3314a9fa775b5c3a7726100694b0" style="top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; position: absolute; border: 0;" allowfullscreen scrolling="no" allow="accelerometer *; clipboard-write *; encrypted-media *; gyroscope *; picture-in-picture *; web-share *;"></iframe></div></div></div> &nbsp;

Vraneš: Ako ovo nije poziv za lično prisustvo, onda ne znam šta jeste

Crna Gora zatvoriće pet poglavlja na Međuvladinoj konferenciji 16. decembra, nakon intenzivne diplomatske misije premijera Milojka Spajića i njegovog tima, javio je dopisnik RTCG iz Brisela. Kako javlja TVCG, sve zemlje članice saglasne su da Crna Gora treba da zatvori planiranih pet poglavlja.
Crna Gora će zatvoriti poglavlja u pregovorima sa Evropskom unijom: poglavlje 3 (Pravo osnivanja preduzeća i sloboda pružanja usluga), poglavlje 4 (Slobodno kretanje kapitala) i poglavlje 6 (Pravo privrednih društava). Iako je Francuska na jučerašnjoj sjednici Radne grupe Savjeta EU – COELA blokirala zatvaranje poglavlja 11 (Poljoprivreda i ruralni razvoj) i 13 (Ribarstvo), kako javlja TVCG, zemlje članice ipak će dati zeleno svjetlo i za njih.
Premijer Spajić, kako je najavljeno, dolazi 16. decembra u Brisel, gdje će na konferenciji za medije nakon formalne ceremonije zatvaranja poglavlja govoriti sa predsjednicom Evropske komisije Ursulom fon der Lajen.

Tag: erupcija