Institut za javno zdravlje (IJZ) i domovi zdravlja organizovaće za vikend dodatne termine za vakcinaciju djece prema kalendaru redovne vakcinacije. 
 
Iz te zdravstvene ustanove su rekli da se radnim danima vakcinacija obavlja direktno u dogovoru sa timovima izabranih doktora za djecu. 
 
Kako su kazali, termini vikendima se organizuju kao dodatna mogućnost za svu djecu, bez obzira na to da li su direktno pozvani i da li imaju izabranog doktora ili ne, a naročito za one koji kasne sa primanjem određenih doza vakcina. 
 
Iz Instituta su naveli da se dodatni termini organizuju usljed niskih obuhvata vakcinacijom pojedinim vakcinama iz kalendara redovne vakcinacije. 
 
- Ovom prilikom naglasili bi značaj vakcinacije protiv hepatitisa B za svu djecu rođenu tokom 2019, 2020, 2021. i 2022. godine, koja nijesu primila tri doze vakcine protiv hepatitisa B, jer je prethodnih godina bilo perioda kada je ta vakcina povremeno nedostajala - naveli su u saopštenju. 
 
U IJZ su istakli da su obuhvati MMR vakcinom i dalje na niskom nivou, da značajan broj djece kasni sa vakcinacijom i da se slučajevi morbila detektuju i u Crnoj Gori. 
 
Oni su pozivali sve roditelje da iskoriste mogućnost i zaštite djevojčice i dječake uzrasta od devet do 14 i od 15 do 18 godina vakcinom protiv humanog papiloma virusa. 
 
Vakcinacija je, kako su poručili iz IJZ-a, djelotvorna i pouzdana mjera za sprečavanje i suzbijanje obolijevanja od infektivnih bolesti. 
 
Oni su naglasili da je pravovremena vakcinacija djece, kao i sustizanje vakcinacije za one koji kasne sa njom, od suštinske važnosti. 
 
- Vakcinacija ne samo da štiti vakcinisane osobe, već pomaže u sprečavanju širenja uzročnika bolesti u zajednici i kolektivnim imunitetom obezbjeđuje zaštitu i za one koji zbog medicinskih razloga ne mogu biti vakcinisani - naglasili su u IJZ.

Portal ETV

original

viewImage

baseImage

610x380

500x500

400x240

400x203

thumbnail

Za vikend dodatni termini za vakcinaciju djece

Domovi zdravlja u više crnogorskih opština organizovaće za vikend vakcinaciju protiv humanog papiloma virusa (HPV), saopštili su iz Instituta za javno zdravlje (IJZ).
Navodi se da IJZ i domovi zdravlja tako nastavljaju jesenju kampanju HPV vakcinacije.
Iz IJZ-a su podsjetili da se vakcinacija obavlja radnim danima direktno u dogovoru sa timovima izabranih doktora za djecu.
- Vikendima mogu doći sva djeca (djevojčice i dječaci) uzrasta od 9 do 18 godina bez obzira da li su direktno pozvani i bez obzira da li imaju izabranog doktora ili ne - rekli su iz IJZ-a.
Kako su kazali, domovi zdravlja su počeli i sa sistematskim pregledima školske djece u okviru kojih se može primiti HPV vakcina zajedno sa drugim vakcinama iz kalendara.
Iz IJZ-a su rekli da je dio roditelja koji su ostavili validan broj telefona u zdravstvenom kartonu djeteta dobio ili će dobiti SMS poruku sa pozivom za vakcinaciju djece.
Oni su se izvinili svima koji poruku dobiju greškom, navodeći da se to dešava ako su tokom prethodnih godina promijenili broj telefona, a to nije prijavljeno i ažurirano u zdravstvenom kartonu doma zdravlja.
- Osim HPV vakcine, tokom vikenda djeca mogu primiti i ostale vakcine iz redovnog kalendara, MMR, vakcina protiv pneumokoka i druge - kaže se u saopštenju.
Navodi se da kampanja vakcinacije za sada daje rezultate.
- Nakon pet mjeseci izuzetno niskog interesovanja za HPV vakcinaciju, od kraja septembra kada smo ponovo pokrenuli kampanju bilježimo značajne iskorake - ističe se u saopštenju.
Iz IJZ-a su rekli da naročito dobre rezultate tokom kampanje ostvaraju domovi zdravlja (DZ) Glavni grad, Kotor, Herceg Novi, Danilovgrad, Kolašin i Bijelo Polje.
- Očekuje se da se uskoro dodatno angažuju ostali domovi zdravlja, naročito DZ Pljevlja i Nikšić, koji od većih opština imaju najlošije rezultate u dosadašnjem toku kampanje - naveli su iz IJZ-a.

I ovog vikenda HPV vakcinacija u više domova zdravlja

Institut za javno zdravlje Crne Gore (IJZCG) i domovi zdravlja nastavljaju jesenju kampanju HPV vakcinacije. Vakcinacija se, kako su naglasili, obavlja radnim danima direktno u dogovoru sa timovima izabranih doktora za djecu, a vikendima mogu doći sva djeca (djevojčice i dječaci) uzrasta od devet do 18 godina - bez obzira da li su direktno pozvani i bez obzira da li imaju izabranog doktora ili ne. 
- Takođe, domovi zdravlja su počeli i sa sistematkim pregledima školske djece u okviru kojih se isto može primiti HPV vakcina. Dio roditelja koji su ostavili validan broj telefona u zdravstvenom kartonu djeteta dobio je ili će dobiti SMS poruku sa pozivom za vakcinaciju djece. Izvinjavamo se svima koji poruku dobiju greškom, to se dešava ako su tokom prethodnih godina promijenili broj telefona a isto nije prijavljeno i ažurirano u zdravstvenom kartonu doma zdravlja - naveli su u saopštenju.
Dodaju da osim HPV vakcine tokom vikenda djeca mogu primiti i ostale vakcine iz redovnog kalendara.
- Kampanja za sada daje rezultate, i nakon pet mjeseci izuzetno niskog interesovanja za HPV vakcinaciju, od kraja septembra kada smo ponovo pokrenuli kampanju bilježimo značajne iskorake - naveli su u IJZCG.

Nastavlja se jesenja kampanja: HPV vakcinacija i ovog vikenda u domovima zdravlja

U domovima zdravlja (DZ) u više crnogorskih opština za vikend će biti organizovana HPV vakcinacija sa fokusom na djevojčice i dječake od devet do 18 godina, saopšteno je Instituta za javno zdravlje.
Iz te zdravstvene ustanove su najavili da će fokus kampanje uskoro biti i na vakcinaciji djevojaka i mladića od 19 do 26 godina.
Vakcinacija u Podgorici biće organizovana i za zainteresovane iz opština Zeta i Tuzi, u DZ „Stara Varoš“, u subotu i nedjelju od devet do 13.
Vakcinacija u DZ na Cetinju i u Budvi biće organizovana u subotu i nedjelju od osam do 12 sati.
U kotorskom i tivatskom DZ vakcinacija će biti organizovana u subotu od osam do 12 sati, a u Herceg Novom u subotu i nedjelju od devet do 11 sati.
Vakcinacija u DZ u Baru biće organizovana u subotu od devet do 14 sati, u Ulcinju osam do 14 sati i u Danilovgradu od osam do 12 sati.
U DZ u Nikšiću vakcinacija će biti organizovana u nedjelju od devet do 13 sati, a u beranskom DZ u subotu i nedjelju od osam do 14 sati.
Vakcinacija će u plavskom DZ biti organizovana u subotu od osam do 15 sati.
U DZ u Bijelom Polju vakcinacija će biti organizovana u subotu od deset do 14 i u nedjelju od devet do 14 sati.
Vakcinacija će u rožajskom DZ biti organizovana u subotu i nedjelju u terminu od osam do 14 sati, a u DZ u Pljevljima od osam do 12 sati.

Za vikend HPV vakcinacija u više opština

Vakcinacija protiv sezonskog gripa za 2024/2025. godinu u Crnoj Gori započinje ove sedmice i sprovodiće se u svim domovima zdravlja. 
Glavni cilj ove vakcinacije, kako poručuju u Institutu za javno zdravlje (IJZCG), je smanjenje učestalosti obolijevanja, a prije svega teških formi bolesti, hospitalizacija i smrtnih ishoda među grupama stanovništva koje su u povećanom riziku.
- Vakcinacija se preporučuje: svim osobama starijim od 65 godina; svim osobama starijim od šest mjeseci sa hroničnim oboljenjima respiratornog sistema, kardiovaskularnog sistema i bubrega, osobama koje se liječe od metaboličkih poremećaja (kao što je šećerna bolest); licima sa smanjenom funkcijom imunološkog sistema uključujući i lica sa HIV/AIDS-om, kao i osobama koje imaju transplantirane organe i/ili ćelije; hronično oboljelim osobama koje borave u kolektivnom smještaju; zdravstvenim radnicima i saradnicima, a naročito je bitno da budu vakcinisani zaposleni na odjeljenjima intenzivne njege, neonatalne njege i u stacionarima za hronično oboljela lica; trudnicama i djeci uzrasta od šest mjeseci do pet godina - naglasili su u IJZCG.
I ove godine će se, ističu, koristiti četvorovalentna vakcina koja sadrži antigene odabranih sojeva virusa gripa: tipa A(H1N1), tipa A(H3N2), i dvije linije virusa gripa tipa B. Vrijeme potrebno za razvoj imuniteta nakon vakcinacije je dvije-tri sedmice.
- Vakcinu ne smiju primiti osobe koje su imale teške alergijske reakcije na ranije doze vakcina, odnosno na bilo koji sastojak vakcine. U slučaju da osoba koja treba da se vakciniše trenutno ima neku akutnu bolest sa ili bez visoke tjelesne temperature, vakcinacija će se odložiti do oporavka. Vакcinа prоtiv gripа mоžе sе dаti istоvrеmеnо sа drugim vakcinama (vakcina protiv COVID-19, ili sa vakcinama iz redovnog kalendara) pri čеmu sе vакcinе dајu u rаzličitе екstrеmitеtе – naglasili su u IJZCG.
Distribucija vakcina domovima zdravlja je, kažu, završena: a domovi zdravlja putem lokalnih medija obavještavaju stanovništvo o mjestu, vremenu i načinu na koji će biti organizovana vakcinacija protiv gripa u opštinama za koje su nadležni. 
- Vakcinacija protiv gripa je jedina specifična mjera prevencije i najdjelotvornija dostupna mjera kada se radi o sprečavanju teških formi bolesti, hospitalizacija i smrti uslijed gripa. Nijedna druga mjera prevencije nema ni izbliza takav učinak, tako da je posebno važno da se one osobe koje se nalaze u rizičnim kategorijama jave svom izabranom ljekaru kako bi se vakcinisale – istakli su u IJZCG.
IJZCG će, dodaju, od danas pokrenuti i kampanju koja uključuje distribuciju edukativnih materijala zdravstvenim i ustanovama socijalne zaštite, objave na društvenim mrežama, video materijale i gostovanja ljekara na mas medijima putem kojih će se stanovništvo informisati o svim apsektima prevencije gripa.
- Tokom septembra održane su i edukacije kako bi se što bolje pripremili za sezonu praćenja gripa i sprovođenje vakcinacije. Takođe, od prošle sedmice, započeo je i nadzor nad gripom, o čemu će IJZCG takođe redovno obavještavati stanovništvo putem svog sajta <a href="http://www.ijzcg.me/grip">www.ijzcg.me/grip</a> - zaključili su u saopštenju.

Vakcinacija protiv sezonskog gripa od ove sedmice u svim domovima zdravlja

Predsjednik opštine Pljevlja Dario Vraneš uputio je zahtjev da se građanima Pljevalja zbog enormnog zagađenja vazduha koje je registrovano tokom protekla dva dana, odobri subvencija na račune za električnu energiju, u iznosu od najmanje 50 odsto.
- Naime, u subotu, u 21 sat, koncetracija SO2 je iznosila 760 μg/m³. Dozvoljena jednočasovna srednja vrijednost iznosi 350 μg/m³, ne smije biti prekoračena preko 24 puta godišnje. Dozvolejna dnevna srednja vrijednost 125 μg/m³, ne smije biti prekoračena preko tri puta godišnje- stoji u obrazloženju.
Vraneš je zahtjev uputio ministru energetike i rudarstva Šahmanoviću, predsjedniku Odbora direktiora &nbsp;EPCG Milutinu Đukanoviću i izvršnom direktoru EPCG Zdravku Dragašu.
– Imajući u vidu enormno zagađenje vazduha u Pljevljima u toku sinoćnjih i noćašnjih sati, gdje su koncentracije sumpor-dioksida višestruko uvećane u odnosu na dozvoljene vrijednosti, izmjerene vrijednosti su najveće od kada se vrše mjerenja, a posebno uzimajući u obzir činjenicu da je Termoelektrana Pljevlja počela sa radom bez procesa desumporizacije koji je predviđen projektom ekološke rekonstrukcije zahtijevamo da svim građanima opštine Pljevlja odobrite subvenciju na račune za električnu energiju, u toku zimskih mjeseci, u iznosu od najmanje 50 odsto – naveo je Vraneš.
Vraneš je Šahmanovića, Đukanovića i Dragaša pozvao da dođu u Pljevlja i uvjere se u alarmantno stanje gdje je zbog zagađenja vazduha biološki opstanak građana doveden u pitanje.

Vraneš traži od EPCG: Građanima Pljevalja umanjiti račune za struju 50 odsto

Tokom noći izvedeni su masovni napadi dronovima na skladišta nafte i rafinerije u više ruskih regiona i na anektiranom Krimu, što je izazvalo požare, evakuacije i poremećaje u vazdušnom saobraćaju, saopštili su ruski zvaničnici. Ukrajina je kasnije preuzela odgovornost za napade na vojnu i energetsku infrastrukturu.
U Volgogradskoj oblasti pogođeno je skladište nafte u Uryupinsku, gdje je izbio požar i izvršena evakuacija stanovništva. Napadnuta je i rafinerija Novo-Jaroslavsk u Jaroslavlju, nakon čega je lokalni aerodrom privremeno zatvoren. U Krasnodarskom kraju dronovi su pogodili područje oko rafinerije Afipski, izazvavši požare i nestanak struje u obližnjim naseljima. Požar je zabilježen i u skladištu nafte na Krimu, blizu Simferopolja.
Rusko Ministarstvo odbrane tvrdi da je oborilo 141 dron, dok je Generalštab Oružanih snaga Ukrajine potvrdio da su uništeni rafinerija Afipski, skladište u Uryupinsku i više vojnih ciljeva, uključujući radare, sisteme PVO i objekte elektronskog ratovanja u Donjeckoj, Zaporoškoj oblasti i na Krimu.
Napadi su dio pojačane ukrajinske kampanje protiv ruske energetske infrastrukture, koja traje od jula, s ciljem slabljenja kapaciteta Rusije za vođenje rata. Novi talas udara uslijedio je ubrzo nakon velikog kombinovanog napada 11. decembra, kada su dronovima i projektilima pogođena energetska postrojenja i vojni aerodromi širom Rusije, uključujući i naftnu platformu u Kaspijskom moru.

Kijev pojačao napade: Pogođena ključna energetska infrastruktura u Rusiji

Službenici policije su podnijeli krivičnu prijavu protiv lica osumnjičenog za prevaru, saopšteno je iz Uprave policije.
- Naime, krivična prijava podnijeta je protiv I.K. (44) iz Podgorice zbog sumnje da je izvršio krivično djelo koje mu se stavlja na teret na način što je u toku oktobra 2025. godine, na teritoriji Nikšića i Plužina, predstavljajući se kao bliski rođak tri starija oštećena lica, iste doveo u zabludu, zbog čega su mu oni, po osnovu zajma, isplatili novac u ukupnom iznosu od 2.710 eura- navodi se u saopštenju,
I.K. je na taj način ostvario protivpravnu imovinsku korist u pomenutom iznosu.
- Ovo lice se nalazi u UIKS-u, takođe zbog sumnje da je izvršio krivično djelo prevara na teritoriji više gradova u Crnoj Gori- navode iz policije,

UP: Podgoričanu krivična prijava zbog prevare na štetu tri lica u Nikšiću i Plužinama

Poslanik Demokratske Crne Gore Albin Ćeman objavio je prije dva dana na svom Fejsbuk profilu fotografiju sa ministrom ekologije, održivog razvoja i razvoja sjevera Damjanom Ćulafićem, koji je takođe iz redova Demokrata. U opisu fotografije, Ćeman je napisao ,,Botun Botunjanima”. &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Uz poruku ,,Botun Botunjanima”, Ćeman je objavio emotikon osmijeha i znak dogovora ili podrške.
On se danas oglasio povodom, kako tvrdi, ,,pokušaja trovača po zadatku da jedan običan, drugarski komentar i sliku sa proslave pretvore u navodnu zlonamjernu akciju”.
Dodao je da se kao poslanik uvijek zalagao i uvijek će se zalagati za partnerski odnos između Vlade i građana.
- Upravo takva je i ponuda Vlade: partnerska, odgovorna i konstruktivna. Jer samo takva ponuda, zasnovana na istorijskim projektima i čvrstim garancijama, omogućava da Botun bude stvarni gospodar ovog projekta- napisao je Ćeman u današnjoj objavi.
Ćeman je inače i član Odbora za rodnu ravnopravnost, Odbora za zdravstvo, rad i socijalno staranje i član Delegacije u CEI PD.
Podsjećamo, građani Zete danas glasaju na referendumu o izgradnji postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda u Botunu.&nbsp;

Ćeman objavio ''Botun Botunjanima'', pa se predomislio i okrivio ,,trovače po zadatku”

Glavnoj policijskoj inspektorki u Odjeljenju za unutrašnju kontrolu rada policije Nataši Asanović uručeno je rješenje o otkazu zbog navodnog neopravdanog izostanka sa posla duže od pet radnih dana, iako se radi o periodu kada je na snazi bilo rješenje o njenoj suspenziji, odnosno privremenom udaljenju sa posla. Međutim, u krivičnoj prijavi podnijetoj 11. decembra protiv ministra, šefa Unutrašnje kontrole i drugih lica u MUP-u, Asanović ukazuje na niz, kako tvrdi, nezakonitosti koje su pratile ovaj postupak, posebno apostrofirajući to što je optužena za neopravdan izostanak s posla u danima kada je na snazi bila odluka o njenoj suspenziji, odnosno udaljenju sa posla. - Na samom dnu rješenja, iznad potpisa okrivljenog ministra, od strane prvostepenog organa ili postupajućeg službenog lica, kao ministar unutrašnjih poslova naveden je Danilo Šćepanović, a ne Danilo Šaranović, kako mu je valjda još prezime, što je bruka vijeka, da u svom rješenju ne mogu potrefiti makar prezime svog ministra. Samo po tom osnovu i razlogu, osporeno prvostepeno rješenje je neispravno i potpuno ništavno - &nbsp;ocijenjeno je u krivičnoj prijavi, u koju je "Dan" imao uvid.  <figure> <img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251213101248_4d55a6d3f9af9f75325adc4a411e4bb8a8c3ff13c9147aaca951040a91fb3fb9.jpg" data-media-id="editor_0" data-image-id="20251213101248_4d55a6d3f9af9f75325adc4a411e4bb8a8c3ff13c9147aaca951040a91fb3fb9" data-rendition-name="original" width="1200" height="834" loading="lazy" alt="rješenje"> <figcaption>Foto: DanDan</figcaption> </figure>  U prijavi se navodi da je svima poznato da za 30 godina rada Asanović nije zloupotrijebila ni cent, "ali joj se svete jer je skrenula pažnju na zloupotrebe u MUP-u po pitanju zloupotrebe službenih kola, zloupotrebe komisija koje se plaćaju...". Prema tvrdnjama iz krivične prijave, rješenjem koje je Šaranović donio 9. maja ove godine Asanović su oduzeti službena značka, legitimacija, oružje i ključevi od kancelarije, što joj nikada nije vraćeno, niti je pozvana da joj se vrate sredstva za rad ili da dođe na posao. U prijavi je ukazano da Asanović, zbog prirode posla, mogla da radi samo sa službenom legitimacijom i značkom. - To rješenje potvrđeno je rješenjem Komisije za žalbe 3. jula i ono je i dalje na snazi u momentu donošenja predloga o prestanku radnog odnosa i do dana podnošenja prijave - piše u prijavi. Na raspravu pozvana dva dana kasnije U krivičnoj prijavi je ukazano da se o prestanku radnog odnosa ne može odlučivati po skraćenom postupku, kako je to navedeno u prvostepenom rješenju, uz pitanje zašto su u tom slučaju zakazivali usmenu raspravu i "zakasnjelim pozivom pozivali žalilju da učestvuje u postupku". U prijavi se navodi da je Asanović 22. oktobra dobila poziv za usmenu raspravu, a da je u njemu navedeno da je rasprava zakazana za 20. oktobar, odnosno dva dana prije nego što joj je poziv uručen. Tužiocima su u prijavi ukazali i da je MUP ignorisao sva njihova obraćanja (zahtjev za razmatranje i prepisivanje spisa, ponovno uručenje poziva i ostavljanje roka od osam dana u cilju pripreme za raspravu, zahtjev za slobodan pristup informacijama).

Zabranili joj da dolazi na posao, pa je otpustili zbog izostanka sa posla

Predsjednik Opštine Pljevlja Dario Vraneš dobio je juče na dar rever značku sa crnogorskom državnom zastavom od šefa Odborničkog kluba u pljevaljskom parlamentu Marka Tošića u znak podrške što je ovaj na svečanoj večeri Udruženja Pljevljaka u Sarajevu uživao, kako se to vidi na snimku koji je nedavno objavio Portal ETV, uz pjesmu „Niđe nebo nije plavo kao iznad Crne Gore“. - Svi smo ispratili Vašu nedavnu posjetu Sarajevu, a svima je posebno privuklo pažnju to kako ste iz sveg srca pjevali – „niđe nebo nije plavo kao iznad Crne Gore“. Tako da, kada je gospodin (Andrija) Mandić postao i Crnogorac i suverenista i evropejac, nekako se očekuje da ćete i Vi krenuti tim njegovim putem. Zato sam ja odlučio da Vam poklonim ovu rever zastavu Crne Gore, jer u prethodnom periodu ste po potrebi isticali zastave brojnih država i mislim da je, konačno došlo vrijeme da i ovu našu najljepšu crnogorsku zastavu istaknete. Što se kaže – uzdravlje je nosili – kazao je Tošić u pljevaljskom parlamentu.  <figure><img src="https://publisher-publish.s3.eu-central-1.amazonaws.com/pb-etv/swp/8p72gy/media/20251212231232_0d770b9ccba6cd61d544f34c06a1ffe708457a8cc3a4c1f01bf793ade032d026.jpg" data-media-id="editor_0" data-image-id="20251212231232_0d770b9ccba6cd61d544f34c06a1ffe708457a8cc3a4c1f01bf793ade032d026" data-rendition-name="original" width="2664" height="1200" loading="lazy" alt="Marko Tošić na dar Dariu Vranešu donio značku sa državnom zastavom Crne Gore"><figcaption>Marko Tošić na dar Dariu Vranešu donio značku sa državnom zastavom Crne Gore(Photo: Stop kadar)</figcaption></figure>  Vraneš je prihvatio Tošićev poklon, što su mnogi odbornici ispratili glasnim smijehom. - Kolega Tošiću u pravu ste, eto da se slažemo i Vi i ja u jednom – istina je da nebo nije nigdje plavo kao iznad Crne Gore i to jeste tako. Ne iznad Montenegra, nego iznad Crne Gore i to je razlika između vaše i naše politike – kazao je Vraneš. Da je prisusutvovao svečanoj večeri u Sarajevu Vraneš se pohvalio na društvenoj mreži Instagram 6. decembra, kada je objavio fotografiju i napisao da je poziv dobio od predsjednika Udruženja Alena Sulejmanovića. Nakon što je Portal ETV 8. decembra objavio informaciju, Sulejmanović koji nije odgovorio na naše pitanje o motivima poziva Vranešu da bude gost Udruženja, oglasio se dva dana kasnije na društvenoj mreži Fejsbuk, s objašnjenjem da je poziv upućen Opštini „kao instituciji“, a ne lično Vranešu. - U potpunosti se ograđujem od svih ranijih izjava i stavova predsjednika Opštine Pljevlja, posebno onih koji vrijeđaju bilo koju zajednicu, narod kojem pripadam i koji su u suprotnosti sa svim mojim ubjeđenjima – saopštio je, pored ostalog Sulejmanović, uz konstataciju da Vranešov dolazak u Sarajevo smatra „mogućom najavom promjene njegovih političkih stavova i željom da konačno bude predsjednik i predstavnik svih građana Pljevalja, bez obzira na naciju i vjeru“.

Vraneš: Istina je da nebo nigdje nije plavo kao iznad Crne Gore

Crna Gora zatvoriće pet poglavlja na Međuvladinoj konferenciji 16. decembra, nakon intenzivne diplomatske misije premijera Milojka Spajića i njegovog tima, javio je dopisnik RTCG iz Brisela. Kako javlja TVCG, sve zemlje članice saglasne su da Crna Gora treba da zatvori planiranih pet poglavlja.
Crna Gora će zatvoriti poglavlja u pregovorima sa Evropskom unijom: poglavlje 3 (Pravo osnivanja preduzeća i sloboda pružanja usluga), poglavlje 4 (Slobodno kretanje kapitala) i poglavlje 6 (Pravo privrednih društava). Iako je Francuska na jučerašnjoj sjednici Radne grupe Savjeta EU – COELA blokirala zatvaranje poglavlja 11 (Poljoprivreda i ruralni razvoj) i 13 (Ribarstvo), kako javlja TVCG, zemlje članice ipak će dati zeleno svjetlo i za njih.
Premijer Spajić, kako je najavljeno, dolazi 16. decembra u Brisel, gdje će na konferenciji za medije nakon formalne ceremonije zatvaranja poglavlja govoriti sa predsjednicom Evropske komisije Ursulom fon der Lajen.

Dobre vijesti iz Brisela: Crna Gora ipak zatvara pet poglavlja do kraja godine?

Savremeni međunarodni poredak ulazi u fazu dubokog i dugoročnog preslaganja, obilježenu slabljenjem dosadašnjeg liberalnog međunarodnog poretka, rastućim rivalstvom velikih sila i sve izraženijom fragmentacijom političkih i bezbjednosnih struktura Zapada. Sjedinjene Američke Države sve otvorenije redefinišu svoje globalne prioritete, pomjerajući fokus sa normativnog upravljanja međunarodnim odnosima ka zaštiti sopstvenih strateških interesa. U tom procesu, Evropa se sve češće posmatra kroz prizmu pojedinačnih država, a ne kao jedinstven politički i bezbjednosni projekat, što dodatno narušava unutrašnje jedinstvo Evropske unije i produbljuje razlike među njenim ključnim akterima.
<h3>Evropska unija u potrazi za bezbjednosnim i geopolitičkim identitetom</h3>
Dok se Sjedinjene Američke Države, prema novoj Strategiji nacionalne bezbjednosti, sve više oslanjaju na neposredne nacionalne interese i selektivno angažovanje, Evropska unija i dalje traga za koherentnim bezbjednosnim i geopolitičkim identitetom, bez jedinstvenog odgovora na rat u Evropi, migracione pritiske, energetsku bezbjednost, privrednu otpornost i zajedničku odbranu. Istovremeno, Rusija i Kina, različitim sredstvima i intenzitetom, nastoje da se strateški pozicioniraju u promijenjenom globalnom okruženju, dok regionalne sile koriste nastalu fragmentaciju kako bi proširile sopstveni uticaj. U takvom geopolitičkom vrtlogu nastaje strateški vakuum, a iskustvo pokazuje da takvi vakuumi nikada ne ostaju prazni.
<h3>Balkan ostaje zona kontrolisane nestabilnosti</h3>
U tim okolnostima, Balkan ostaje definisan kao zona hronične, ali kontrolisane nestabilnosti. Zapad sve rjeđe poseže za dubinskim političkim intervencijama, a sve više se oslanja na hoc upravljanje krizama i sprečavanje njihove eskalacije. Za Crnu Goru to znači da bezbjednost više ne može biti posmatrana kroz prizmu spoljnog tutorstva, već kao rezultat sopstvene institucionalne otpornosti, strateške dosljednosti i međunarodnog kredibiliteta, uz jasnu svijest o vlastitoj poziciji u regionalnom i širem geopolitičkom okruženju.
I pored unutrašnjih slabosti i brojnih izazova, Evropska unija ostaje ključni politički i razvojni okvir dugoročne stabilnosti Crne Gore. Njena vrijednost ne ogleda se samo u ekonomskim i regulatornim standardima, već u sposobnosti da obezbijedi strateško sidrenje, predvidivost i institucionalnu konsolidaciju države u složenom bezbjednosnom okruženju Zapadnog Balkana. U tom smislu, evropska dimenzija crnogorske politike neodvojiva je od pitanja nacionalne bezbjednosti.
<h3>NATO garancija bezbjednosti Crne Gore</h3>
Istovremeno, NATO ostaje temeljna i nezamjenjiva garancija bezbjednosti Crne Gore. Međutim, priroda savremenih bezbjednosnih prijetnji se suštinski mijenja. Klasični vojni rizici sve više ustupaju mjesto složenim hibridnim izazovima, uključujući sajber napade, informacione i psihološke operacije, ekonomske pritiske i instrumentalizaciju identitetskih i društvenih podjela. Posebnu dimenziju ovih izazova predstavljaju klimatske promjene, čije je posljedice Crna Gora već dobrano osjetila. Ekstremne snježne padavine, katastrofalne poplave i razorni požare više puta su paralisali funkcionisanje države i nanijeli značajnu štetu.
Dodatni izvor ranjivosti predstavlja unutrašnja politička i društvena polarizacija, naročito kada se identitetska i vjerska pitanja instrumentalizuju u svrhu kratkoročnih političkih ciljeva. U uslovima oslabljenih institucija, takve podjele lako prerastaju iz političkog u direktno bezbjednosno pitanje. One potkopavaju društvenu koheziju, narušavaju povjerenje u institucije i otvaraju prostor za maligni spoljašnji uticaj. Produžena polarizacija ne samo da smanjuje kapacitet države za strateško djelovanje, već i usporava evropsku integraciju, posebno u kontekstu smanjene pažnje Sjedinjenih Američkih Država i ključnih država članica Evropske unije prema Zapadnom Balkanu.
Stabilnost Crne Gore neposredno je povezana sa institucionalnom stabilnošću njenog okruženja, prije svega Bosne i Hercegovine i Kosova. Svako slabljenje državnih kapaciteta u tim sredinama nosi potencijal prelivanja rizika kroz bezbjednosne, migracione i kriminalne tokove. Zbog toga je za Crnu Goru od suštinske važnosti da vodi proaktivnu regionalnu politiku, zasnovanu na saradnji, ali i na jasnom strateškom pozicioniranju unutar evroatlantskog bezbjednosnog prostora.
<h3>Maligni strani uticaji izazov za obavještajno-bezbjednosni sistem</h3>
Jedan od najozbiljnijih unutrašnjih izazova ostaje ranjivost obavještajno-bezbjednosnog sistema. Iskustva iz prethodnog perioda ukazuju na ograničene kapacitete za rano prepoznavanje i prevenciju bezbjednosnih rizika, uključujući maligni strani uticaj i djelovanje stranih obavještajnih struktura. Riječ je o sistemskom izazovu koji zahtijeva jačanje kontraobavještajne komponente, depolitizaciju sektora, unapređenje analitičkih i procjenjivačkih sposobnosti, kao i izgradnju efikasnih mehanizama ranog upozoravanja.
U kontekstu evropskih integracija i regionalne dinamike, bezbjednost i kontrola granica dobijaju dodatni strateški značaj. Efikasno upravljanje granicama podrazumijeva dugoročno planiranje ljudskih resursa, kontinuiranu obuku, tehničko opremanje i snažnu međusektorsku koordinaciju. Ova oblast predstavlja jedan od ključnih testova institucionalne zrelosti i bezbjednosne pouzdanosti države.
<h3>Odliv stanovništca utiče na dugoročnu stabilnost</h3>
Pored klasičnih bezbjednosnih pitanja, demografski trendovi i ekonomska bezbjednost sve snažnije utiču na dugoročnu stabilnost Crne Gore. Odliv stanovništva, starenje populacije i strukturne ekonomske ranjivosti direktno utiču na održivost institucija, kapacitete sistema bezbjednosti i ukupnu otpornost društva, te se moraju tretirati kao integralni dio bezbjednosnog planiranja.
U takvom međunarodnom i regionalnom okruženju, diplomatija dobija proširenu i suštinsku bezbjednosnu dimenziju. Njena uloga prevazilazi tradicionalnu diplomatsku reprezentaciju i obuhvata aktivno upravljanje reputacijom države, pravovremeno signaliziranje bezbjednosnih rizika partnerima i očuvanje međunarodnog povjerenja. Nedovoljno koordinisana ili reaktivna diplomatija u ovim okolnostima može postati dodatni izvor ranjivosti.
Zaključno, kako se smanjuje intenzitet spoljnog političkog i bezbjednosnog pokroviteljstva, raste značaj unutrašnje institucionalne snage Crne Gore. Evropska orijentacija, članstvo u NATO-u, otpornost obavještajno-bezbjednosnog sistema, efikasno upravljanje granicama, regionalna stabilnost, demografska i ekonomska održivost, snažna društvena kohezija i aktivna diplomatija moraju se posmatrati kao međusobno povezani elementi jedinstvenog bezbjednosnog okvira. Puna integracija sistema nacionalne bezbjednosti, uz jasno definisane nadležnosti, procedure odlučivanja i upravljanja krizama, predstavlja imperativ institucionalne efikasnosti i dugoročne otpornosti države.
Vrijeme je za strateško otrežnjenje – jer niko neće rješavati naše probleme.

Tag: domovi-zdravlja