CBCG: SEPA donosi velike uštede korisnicima, TIPS Clone projekat ulazi u ključnu fazu priprema
U Centralnoj banci Crne Gore održana je druga sjednica Nacionalnog odbora za platni promet, kojom je predsjedavala viceguvernerka dr Zorica Kalezić. Na sjednici su predstavljeni prvi rezultati pune primjene SEPA standarda u Crnoj Gori, razmatran napredak projekta TIPS Clone i otvorena brojna pitanja od interesa za bankarski sektor i korisnike platnih usluga.
Centralna banka je članovima Odbora predstavila podatke za period od 7. oktobra do 7. decembra 2025. godine, koji pokazuju da je SEPA sistem u kratkom roku postao dominantan u međunarodnim transakcijama stanovništva:
- za transakcije do 200 eura učešće SEPA iznosi 78%,
- transakcije do 20.000 eura učešće iznosi 65,9%.
Prosječna SEPA naknada za fizička lica iznosila je 2,24 eura, dok je prosječna SWIFT naknada bila 66,8 eura – gotovo 30 puta više.
I privreda bilježi značajne koristi: približno polovina međunarodnih tokova već prelazi na SEPA sistem. SEPA naknada pravnih lica iznosila je 6,4 eura, dok je SWIFT u prosjeku koštao 46,9 eura, što je sedmostruko veći izdatak.
Članovi Odbora informisani su o napretku projekta TIPS Clone, koji CBCG sprovodi u saradnji s Bankom Italije i uz podršku Svjetske banke. Sjeverna Makedonija zvanično je pristupila inicijativi, pa sada pet zemalja regiona radi na uspostavljanju sistema nacionalnih instant plaćanja.
U Crnoj Gori su formirani projektni timovi banaka, uspostavljena razmjena dokumentacije i u toku su aktivnosti prilagođavanja sistema za povezivanje na TIPS Clone platformu.
Aktuelna pitanja bankarskog sektora
Na sjednici su razmatrana i pitanja koje su delegirale poslovne banke, među kojima:
- buduća regulativa instant plaćanja (limiti, naknade, odnos prema DNS sistemu),
- unaprjeđenje modela prinudne naplate nad računima fizičkih lica,
- digitalizacija i standardizacija razmjene podataka za isplatu zarada,
- primjena ISO 20022 standarda u budžetskim plaćanjima.
Ključna platforma za evropsku integraciju platnog prometa
Nacionalni odbor za platni promet ostaje centralna platforma za koordinaciju CBCG, banaka, državnih organa i drugih institucija, s ciljem sprovođenja reformi koje jačaju stabilnost sistema, unapređuju zaštitu korisnika i ubrzavaju integraciju Crne Gore u evropski finansijski prostor.