Istražna grupa: Moguće da je Navaljni otrovan u zatvoru

Ruski opozicioni političar i otvoreni kritičar Kremlja Aleksej Navalni, koji je umro u zatvoru u februaru, možda je bio otrovan, naveo je istraživački tim Insajder, pozivajući se na zvanične dokumente koji djeluju kao da su izmijenjeni da bi se uskladili sa tvrdnjom države da je umro od srčanih problema.

Prema izvještaju Insajdera, objavljenom 29. septembra, grupa je dobila dvije verzije zvaničnih dokumenata o odluci da se ne pokrene istraga o Navaljnijevoj smrti u februaru u zatvoru "Polar Wolf" u arktičkoj oblasti Jamal-Nenecki, piše ruski servis Radio Slobodne Evrope.

Navaljni je služio dugogodišnju kaznu zbog optužbi za koje su njegovi podržavaoci i on tvrdili da su politički motivisane.

Oba dokumenta su izdata 26. jula 2024. godine a tekst, navodi Insajder, izgleda da je izmijenjen i sada je u skladu sa zvaničnim objašnjenjem za njegovu smrt.

Udovica Navaljnog, Julija Navalnaja, rekla je da se njen suprug"u poslednjim minutima života žalio da ima oštar bol u stomaku", dok su Navaljnijevi saradnici rekli da je ubijen u zatvoru najvjerovatnije po komandi Kremlja, što je Kremlj demantovao.

Jedan od dokumenata kaže da je 16. februara Navaljni "počeo da se žali na oštre bolove u predjelu stomaka, da mu je počelo impulsivno odbacivanje sadržaja stomaka, počeo je da ima konvulzije i izgubio svijest".

Drugi, očigledno uređeni dokument, ne navodi simptome opisane u početnom dokumentu.

U zvaničnom izvještaju autopsije navodi se da su hipertenzija i druge bolesti izazvale poremećaj rada srca koji je doveo do smrti Navaljnog.

- Zvanični uzrok smrti, poremećaj srčanog ritma, ne bi objasnio simptome koje vidimo u (prvom) izvještaju: oštar bol u stomaku, povraćanje i konvulzije. Malo je vjerovatno da se takvi simptomi mogu objasniti nečim drugim osim trovanjem - riječi su specijaliste za reanimaciju Aleksandra Polupana.

On je liječio Navaljnog u bolnici u Omsku nakon što je otrovan nervnim agensom Novičok 2020.

- Kratak vremenski interval između bolova u stomaku i konvulzija sugeriše da je to mogla biti, na primjer, organofosforna supstanca (klasa supstanci kojoj pripada Novičok), ali samo ako se primjenjuje interno, a ne lokalno - dodao je on, sa čime su se složili i drugi ljekari različitih medicinskih specijalnosti koje je intervjuisao The Insider.

Godine 2020. Navaljni je otrovan nervnim agensom sličnim novičoku, ali je preživio nakon što je avionom prebačen u Njemačku i tamo liječen. Navaljni je tada optužio predsednika Vladimira Putina da je naredio njegovo trovanje, ali je Kremlj to demantovao.

Insajder nije precizirao kako i od koga su njegovi novinari došli do dokumenata.

Ruski zvaničnici tek treba da komentarišu izvještaj.

Nakon smrti Navaljnog, zvaničnici su više od sedmicu odbijali da predaju tijelo njegovoj majci, što je izazvalo optužbe njegovih pristalica da zvaničnici pokušavaju da sakriju dokaze o njegovom ubistvu.

Kontroverze su nastavile da se vode sa bivšim Navalnijevim saradnikom Ivanom Ždanovom koji je 3. septembra rekao da je odbijanje tužilaštva Jamalo-Neneckog autonomnog okruga da pokrene istragu o smrti Navaljnog bilo nezakonito.

Vlasti okruga saopštile su u trenutku smrti da je pokrenuta istraga, iako nikada nije bilo izvještaja i nikakvi nalazi nisu objavljeni.

Insajder navodi da "druge činjenice" takođe podržavaju upotrebu toksične supstance u smrti Navaljnog.

- Vlasti dugo nisu puštale tijelo i nisu dozvoljavale alternativno ispitivanje biomaterijala. Međutim, tek sada je dokumentovana činjenica trovanja - navodi se u saopštenju.