Puniša Perović - Narodni heroj sa Sutjeske i prvi ministar kulture poslijeratne Crne Gore

Puniša Perović rođen je na današnji dan  prije 114 godina u Šobaićima u Danilovgradu. U Nikšiću u gimnaziji počinje da piše poeziju, a na Filozofskom, potom i na Pravnom fakultetu u Beogradu formira svoje aksiološke, etičke, gnoseološke i estetske stavove.

Literatura i stvaralaštvo bili su njegovo opredjeljenje, ali glavna djela čekala su da prođu događaji koji će definisati Evropu i svijet  sredinom proteklog vijeka.

Kao student uključuje se u napredni pokret. Sa dvadesetak godina, 1933. pridružio se ilegalnoj KPJ, koja je svoje aktivnosti sprovodila sistematično i organizovano.

Perović je bio na meti beogradske žandarmerije i Specijalne policije koja se obračunavala sa članovima Komunističke partije sistematično, organizovano.

Hapšeni i privođeni prebijani i maltretirani, kalili su snagu i volju za godine koje će doći. Znali su da dolazi rat koji će zauvijek unakaziti lice humanosti. 

Perović je pritvaran, čak dva puta. Prebijan u Glavnjači i u zatvoru na Adi Ciganliji. Oba puta oslobađan je zbog nedostatka dokaza.

Jedan je od organizatora Trinaestojulskog ustanka, politički rukovodilac proleterskih brigada, kreator partizanske štampe i poslanik Crnogorske antifašističke skupštine narodnog oslobođenja. Partija mu je povjeravala najsloženije i najzahtjevnije zadatke, pogotovo je aktivno radio na omasovljenju NOP u Hercegovini. 

U novoformiranoj Petoj proleterskoj, Peroviću je pripala uloga rukovodioca Politodjela. Sa Petom je išao u proboje Zelengore, Drine i Prozora. Potom je imenovan i za funkcionera Politodjela Četvrte, konačno i Druge proleterske, da bi od 1943. do kraja rata bio na dužnosti u Pokrajinskom komitetu KPJ za Crnu Goru i Boku.

Svako ko je tog ratnog  proljeća '43. pregazio Sutjesku upoznao je najbolju i najgoru stranu ljudske prirode.

Sutjeska - hladna voda i još hladnija grobnica preko sedam i po hiljada heroja, čiji huk je opjevao Perović u jednoj od najpoznatijih pjesama sa ratnom tematikom.

"Komandant Sava" postala je oda Petoj ofanzivi, Savi Kovačeviću i diviziji, koja je, gotovo, čitava izginula u nemogućoj misiji  - štiteći ranjenike i partizansku bolnicu.

Muziku za pjesmu borci su pozajmili od ukrajinskih junaka. Danas se ta pjesma pjeva u podrumima i skloništima ukrajinskih gradova koji trpe udare ruske agresije.

Kada je CASNO aprila 1945. pretvoren u Crnogorsku narodnu skupštinu, a njegovo Predsjedništvo u Predsjedništvo Skupštine, usvojen je Zakon o obrazovanju Narodne vlade po kome je i imenovana prva vlada. Njen predsjednik bio je Blažo Jovanović, a za prvog ministra prosvjete imenovan je Puniša Perović. To je bio prvi ministar prosvjete Crne Gore poslije Drugog svjetskog rata.

Bio je i prvi glavni urednik lista Pobjeda, direktor i glavni urednik lista Borba, potpredsjednik Savezne konferencije SSRNJ i član Savjeta Federacije. Nosilac je Partizanske spomenice 1941. dobitnik nagrade AVNOJ-a kao i niz drugih priznanja i odlikovanja. Za narodnog heroja Jugoslavije proglašen je 1953. Umro je 1985. godine.