Slučaj Vraneš: Zbog sumnje u politički uticaj na bjelopoljsko tužilaštvo, oči uprte u VDT

Vrhovnom državnom tužilaštvu u Podgorici podnijeta je pritužba kojom se traži preispitivanje odluke Višeg tužilaštva u Bijelom Polju o odbacivanju krivične prijave podnijete protiv predsjednika opštine Darija Vraneša zbog obilježavanja Dana državnosti Srbije, saznaje portal ETV.

Pritužbu su podnijeli podnosioci krivične prijave protiv Vraneša - zamjenik predsjednika Socijaldemokratske partije (SDP) Petar Odžić, generalni sekretar Socijaldemokrata (SD) Miloš Čelanović, potpredsjednica Liberalne partije (LP) Jelena Marković i advokat Bojan Vujović, tvrdeći da je on organizovanjem svečane akademije u Centru za kultutu, 14. februara ove godine, prekršio i zakone i Ustav Crne Gore, te da je njegov cilj da grad stavi „pod djelimični ili potpuni suverenitet Srbije“.

Sumnjive odluke

Prvobitno je postupajuća državna tužiteljka u ODT Pljevlja Sanja Golubović ekspresno odbacila prijavu, zaključujući da ne postoji sumnja da je čelnik Pljevalja počinio prijavljeno krivično djelo, niti bilo koje drugo za koje se goni po službenoj dužnosti.

Na ovu odluku Odžić, Čelanović, Marković i Vujović su 10. maja reagovali pritužbom ka Višem državnom tužilaštvu u Bijelom Polju. Državni tužilac Slavenko Smolović je 7. juna, nakon uvida u spise predmeta, ocijenio osnovanom njihovu pritužbu, da bi samo mjesec kasnije donio istovjetnu odluku kao ODT u Pljevljima i odbacio krivičnu prijavu, cijeneći da ne postoji bilo koji osnov za gonjenje Vraneša.

- Obavještavam Vas da je u ovom tužilaštvu formiran predmet protiv Darija Vraneša iz Pljevalja, a povodom obilježavanja dana državnosti R. Srbije u organizaciji predsjednika Opštine Pljevlja. Ovo tužilaštvo nakon sprovedenog postupka izviđaja odbacilo je krivičnu prijavu i o odluci obavijestilo podnosioca prijave – odgovoreno je nedavno našem portalu iz bjelopoljskog Tužilaštva.

Advokat Bojan Vujović smatra vrlo simptomatičnim da isto tužilaštvo prihvati njihovu pritužbu, a potom odbaci krivičnu prijavu, osujetivši time svaku pretpostavku da može doći do obrta u ovom slučaju i eventualnog pravnog gonjenja prvog čovjeka Pljevalja.

- Osnovano sumnjamo da je vršen politički uticaj, budući da je nesporno da je počinjeno krivično djelo koje je navedeno u krivičnoj prijavi. Sa druge strane je sumnjivo da prijavu odbacuje državno tužilaštvo koje je našu pritužbu na odluku ODT-a smatralo osnovanom – kazao je Vujović za portal ETV.

Povreda teritorije i ugrožavanje nezavisnosti

U obrazloženju pritužbe na rješenje Tužilaštva, u koji je portal ETV imao uvid, advokat Vujović podsjeća da je Vraneš organizovao svečanu akademiju 14. februara - dan uoči zvaničnih datuma proslave državnog praznika Srbije (15. i 16. februar).

- Proslava 220 godina od srpske Bune na dahije, koju je podstrekao sultan Selim III, zvana Prvi srpski ustanak i 189 godina od proglašenja Sretenjskog ustava Srbije, koju je organizovala Opština Pljevlja 14. februara 2024. godine, oličena u predsjedniku opštine Dariju Vranešu, direktni je udar na ustavni poredak. Osumnjičenom je stvarni cilj da opštinu Pljevlja stavi pod djelimični ili potpuni suverenitet Republike Srbije. U konačnom, povezivanje Republike Srbije s Jadranom, potezom Pljevlja - Niksić - Boka i njegovim izuzimanjem, što jasno implicira predsjednik opštine Pljevlja (izjava predsjednika opštine Vraneša ovim povodom), ili kao srpske teritorije ili kao kao autonomne oblasti unutar Crne Gore, više puta je dokazana namjera aktuelnih opštinskih vlasti Pljevalja, Nikšića i bokeških gradova - navedeno je u pritužbi.

Vujović napominje i da Vraneš izjavom da su Pljevlja „centar Raške oblasti“ jasno manifestuje povredu teritorijalne cjeline i ugrožavanje nezavisnosti čime je, tvrdi on, počinjeno krivično djelo iz člana 357 - ugrožavanje nezavisnosti i 359 - ugrožavanje teritorijalne cjeline, odnosno člana 373 - pripremanje djela protiv ustavnog uređenja i bezbjednosti Crne Gore.

Advokat naglašava da Opština Pljevlja i Vraneš nemaju ustavnih i zakonskih nadležnosti da proslavljaju dane drugih država, pa ni Republike Srbije, a svojim postupanjem, napominje, lokalna vlast podriva autoritet i dostojanstvo države Crne Gore u čijem sastavu je taj grad. Istovremeno se, objašnjava Vujović, diskredituje suverena država i krši Ustav Crne Gore, kao i Zakon o državnim i drugim praznicima.

- Slavljenjem državnog praznika Republike Srbije od strane zvaničnih vlasti opštine Pljevlja, kao i izjave date tim povodom, nedvosmisleno se implicira da Pljevlja nijesu sastavni dio države Crne Gore, već Republike Srbije, čime se narušava nezavisnost i teritorijalna cjelina Crne Gore koje su vrijednosti eksplicitno zaštićene normama Krivičnog zakonika. Jasno je da se ovakvim radnjama koje predstavljaju kontinuitet djelovanja Vraneša i kroz kršenje Zakona o državnim simbolima u ranijem periodu radi o djelima usmjerenim na planiranje odnosno stvaranje uslova za, kako se navodi u stavu 3 člana 373 KZ „neposredno izvršenje krivičnog djela“. Član 10 Ustava Crne Gore normira da je svako obavezan da se pridržava Ustava i zakona i svako postupanje suprotno ovome vodi devastaciji ustavnog poretka, obesmišljavanje pozitivnog zakonodavstva i selektivnu primjenu prava koja vodi institucionalnoj anarhiji i pravnoj nesigurnosti - naglašeno je u pritužbi Vujovića.

Zahtjev tužilaštvu

Stoga, kako se navodi, javna devastacija državnih simbola ili odobravanje neustavnog i nezakonitog ponašanja u ovom ili bilo kojem drugom slučaju direktan je put da se uruši kompletan pravni sistem, autoritet države i osnovni ustavni princip o pravnoj državi zasnovanoj na vladavini prava.

- Zbog gore navedenih razloga, smatramo da je rješenje Višeg državnog tužilastva u Bijelom Polju o odbacivanju krivične prijave nepravilno i neosnovano. Stoga zahtijevam preispitivanje rješenja i donošenje nove odluke, imujući u vidu sve relevante činjenice i dokaze - zaključuje se u pritužbi advokata Vujovića.

Protiv Vraneša je u kraćem vremenskom periodu podnijeto više krivičnih prijava i svaka je odbačena. Prošle godine je Osnovno državno tužilaštvo u Pljevljima konstatovalo da prvi čovjek grada nije počinio krivično djelo kada je izložio poruzi državu upoređujući proslavu Dana nezavisnosti sa „cirkuskom predstavom“.

Kada je u pitanju svečanost povodom Dana državnosti Srbije, Vraneš ne vidi ništa problematično u tome da jedna crnogorska opština obilježava državni praznik druge zemlje. Naprotiv, smatra da Pljevlja taj datum treba da slave vječno. Tvrdio je da ovim događajem ne podriva Ustav Crne Gore, već da se njime slavi, kako je rekao, „njegoševska Crna Gora“.