Države na raskrsnici: Sukob demokratije i napretka sa etničkim i klerikalnim nacionalizmom

U organizaciji civilnih organizacija iz Bosne i Hercegovine sa predstavnicima akademske zajednice, organizacija civilnog društva i društvenih aktivista iz Crne Gore održana je Konferencija Odnosi Bosne i Hercegovine i Crne Gore – otvorena pitanja i perspektive u Vijećnici Grada Sarajevo. Održavanje Konferencije podržali su Grad Sarajevo, općina Centar Sarajevo, općina Stari Grad i kabinet zamjenika predsjedavajućeg Doma naroda Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine.

Konferencijom je moderirao mr.sc. Emir Zlatar, generalni sekretar Vijeća Kongresa bošnjačkih intelektualaca. Nakon svih izlaganja učesnika, Konferencija je usaglasila slijedeći završni tekst Konferencije:

Naše države nalaze se na raskrsnici: jedan put nam otvara demokratski svijet Zapada, drugi  nacionalističke snage unutar i izvan naših država. To je sukob demokracije i napretka sa etničkim i klerikalnim nacionalizmom koji nas vodi u sukobe.  

Europska unija je za naše države otvorila vrata pristupnih pregovora ali mi sami moramo ispuniti uslove. Lakše i brže ćemo preći taj prag ako se držimo zajedno. Stabilnost Zapadnog Balkana je garancija stabilnosti Evrope.

Učesnici Konferencije usaglasili su sljedeće Zaključke:

Regionalna saradnja i povezivanje svih aktera civilnog društva u regionu od suštinskog su značaja za razvoj i unapređenje međudržavnih odnosa Crne Gore i Bosne i Hercegovine.

Odlučni smo u očuvanju multietničnosti naših društava, ravnopravnosti svih građana i naroda, njihovih vjeroispovijesti i svjetonazora.

Insistiramo na dubljem i snažnijem sveobuhvatnom ekonomsko-političkom  povezivanju Bosne i Hercegovine i Crne Gore kao preduslovu jačanja kapaciteta građanskih društava i suštinske evropeizacije regiona. Posebno je važna saradnja u oblasti izgradnje infrastrukture.

Zalažemo se za svestrano povezivanje sa ciljem formiranja zajedničkih pluralnih, kreativnih kulturnih politika, uvažavajući kulturne identitete i specifičnosti svakog od naroda.

Osuđujemo šovinističko i kleronacionalističko negiranje crnogorske kulture i nacije, nekažnjivo skrnavljenje nacionalnih i državnih simbola Crne Gore, diskriminaciju nacionalnih Crnogoraca, govornika crnogorskog jezika, poštovalaca i vjernika Crnogorske pravoslavne crkve.

Osuđujemo i odbacujemo usvojenu Deklaraciju tzv. srpskog sveta, i sve druge hegemonističke, jednonacionalne projekte.

Od političkih aktera Crne Gore i Bosne i Hercegovine zahtijevamo:

Da sve institucionalne kapacitete stave u funkciju ispunjavanja kriterija za  euro-atlanske integracije i jasno i odlučno se distanciraju od svih politika koje opstruiraju euroatlanski put, kao i onih koji blokiraju rad državnih institucija Bosne i Hercegovine.

Da prihvate Berlinski proces kao istinski i siguran put ka evropeizaciji Zapadnog Balkana, učestvuju u definisanju njegovih preporuka i daju puni doprinos njihovoj impementaciji na državnim nivoima.

Snažno podržavamo odluke državnih organa Crne Gore kojma se prihvaćaju presude sudova UN-a, posebno zločin genocida nad Bošnjacima i drugi ratni zločini počinjeni na prostoru BiH u proteklom ratu.

Pozivamo Ured Visokog predstavnika u Bosni i Hercegovini da Rezoluciju Skupštine Vijeća Evrope broj 1513 iz 2006. godine i presude Evropskog suda za ljudska prava, stavi u fokus u kontekstu neophodnih ustavnih promjena u Bosni i Hrecegovini.

Bosni i Hercegovini kao suverenoj i nezavisnoj državi, članici UN-a, je potreban Ustav utemeljen na evropskim demokratskim stečevinama.

Institucijama Evropske unije preporučujemo:

Da nastave snažnu institucionalnu podršku u procesu pridruživanja svih država Zapadnog Balkana Evropskoj uniji.

Da u okviru Berlinskog procesa i ostalih mehanizama regionalne saradnje koji se sprovode pod pokroviteljstvom EU, insistiraju na daljnjim koracima u procesu suočavanja s prošlošću, u cilju pune normalizacije odnosa među državama, kao i na regionalnoj ekonomskoj saradnji.

Da dio sredstava iz paketa finansijske podrške Zapadnom Balkanu usmjere na kreiranje i sprovođenje politika koje će doprinijeti obnovi jedinstvenog kulturnog prostora i zajedničkog kulturološkog identiteta, uvažavajući posebnosti svakog od naših naroda.

Učesnici Konferencije:

Crna Gora
Miodrag Vlahović predsjednik Crnogorskog helsinškog odbora
doc.dr. Aleksandar Radoman dekan Fakulteta za crnogorski jezik i književnost
prof.dr. Boban Batrićević predsjednik WestBalkanNet 
Kemal Purišić bivši ministar u Vladi Crne Gore
Biljana Jovićević novinarka i analitičarka
Milorad Popović književnik
prof.dr. Branislav Radulović predsjednik Udruženja pravnika u Crnoj Gori
Darko Šuković novinar i analitičar
Emir Pilav IVLP Alumnista Američkog State Departmenta 
prof.dr. Adnan Čirgić predsjednik Crnogorskog PEN centra
dr.sc. Sait Šabotić Bošnjačko vijeće u Crnoj Gori
Ljubomir Filipović politikolog /video obraćanje/      Bosna i Hercegovina
Vladimir Andrle predsjednik KPHJD La Benevolencija 
prof.dr. Ivo Komšić Hrvatsko narodno vijeće BiH
Miro Lazović predsjednik Foruma parlamenataraca BiH 1990
mr.sc.Emir Zlatar gen.sek. Vijeća Kongresa bošnjačkih intelektualaca
prof.dr. Kasim Trnka predsjednik Vijeća Kongresa bošnjačkih intelektualaca
akademik prof.dr. Mirko Pejanović podpredsjednik ANUBIH
dr.sc Muamer Džananović direktor Instituta za istraživanje zločina UNSA
prof.dr. Lada Sadiković Univerzitet u Sarajevu
prof.dr. Larisa Velić dekanesa Pravnog fakulteta u Zenici Dženana Karup novinarka i analitičarka
dr.sci Draško Aćimović, diplomata /video obraćanje/ 
Dragan Bursać novinar i aktivista /video obraćanje/