ASK nezakonito pred izbore otvorila postupak protiv Jakova Milatovića i podržala Oliveru Injac

Draško Đuranović

Agencija za sprječavanje korupcije (ASK), otvaranjem postupka protiv predsjednika Crne Gore Jakova Milatovića, a po prijavi Mreže za afirmaciju nevladinog sektora (MANS), pogrešno je tumačila Zakon o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja i time je, neposredno prije izborne šutnje pred lokalne izbore u Podgorici, demonstrirala političku pristrasnost – pokazuju dokumenta kojima raspolaže Portal ETV kao i zakonska regulativa iz ove oblasti. 

PRIJAVA I HITNI POSTUPAK 

U srijedu 25. septembra, četiri dana prije izbornog dana u Podgorici i Kotoru, nevladina organizacija MANS prijavila je ASK-u predsjednika države da je ,,govoreći u toku radnog vremena na pres konferenciji Liste ‘Za bolju Podgoricu - Jakov Milatović’ prekršio Zakon o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja”. 

Dan kasnije, ASK je odmah otvorila postupak na osnovu prijave i zatražila od predsjednika Milatovića da se hitno izjasni. Sve je to dobilo i medijsku pažnju. 

- Agenciji za sprečavanje korupcije je podnesena prijava u kojoj je navedeno da ste kao Predsjednik Crne Gore, dana 24.9.2024. godine govorili u toku radnog vremena na pres konferenciji Liste „Za bolju Podgoricu - Jakov Milatović”, čime je moguće došlo do kršenja člana 44 stav 4 Zakona o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja. Shodno članu 57 stav 3 Zakona o o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja („Službeni list CG”, br. 54/24) potrebno je da nam u roku od pet dana od dana prijema ovog pismena dostavite izjašnjenje na navode iz zahtjeva – saopšteno je iz ASK-a.

Očito da je saopštenje ASK-a namijenjeno najširoj publici i da je, baš kao i prijava MANS-a, plasirano prije izborne šutnje pred lokalne izbore u Podgorici 29. septembra. 

ČITAJU LI ZAKONE U ASK-U? 

Upravo je dopis Agencije za sprječavanje korupcije, na čijem se čelu nalazi vršilac dužnosti Dušan Drakić, pokazao frapantnu nekompetentnost vrha te institucije ili, što je još gore po društvo, političku pripadnost političkim partijama iz parlamentarne većine, prevashodno Pokretu ,,Evropa sad” Milojka Spajića, Demokratama Alekse Bečića, kao i koaliciji ,,Za budućnost Podgorice” Andrije Mandića.  

O tome govore upravo zakoni na koje se ASK i MANS pozivaju. 

Zakon o predsjedniku, ni u jednom od 25 članova, ne propisuje koje je radno vrijeme predsjednika Crne Gore. Što je sasvim logično: predsjednik države je neposredno izabrana ličnost, pa je ,,ograničavanje” radnog vremena na ono poznato, administrativno od 9 do 17 sati, začuđujuće loše tumačenje i od MANS-a koji je prijavio predsjednika Milatovića, ali i od Agencije za sprječavanje korupcije koja je promptno otvorila postupak. 

O radnom vremenu konkretno govori jedan drugi propis, Zakon o državnim službenicma i namještenicima, koji eksplicitno propisuje, u članu 3, da se taj zakon primjenjuje samo na Službu predsjednika, ne i na predsjednika države. I upravo taj Zakon, u tački 72, precizira radno vrijeme državnih službenika, kao i druge obaveze ali i prava državnih službenika. 

Da su se u ASK-u potrudili da pročitaju još neki propis, recimo - Zakon o radu, koji se primjenjuje ako drugim zakonima nije nešto regulisano - znali bi da radnog vremena nema za predsjednika države, već za državne službenike koji moraju imati potpisan ugovor o radu. 

Dakle, sve ono što Jakov Milatović nema kao uslov, jer mu je mandat jasno određen, a dužnosti, prava i obaveze regulisane Zakonom o predsjedniku. 

DOKAZI O POLITIČKOJ PRIPADNOSTI 

Da sve bude interesantnije: čak ni Zakon o izboru odbornika i poslanika, u bilo kojem članu, ne zabranjuje predsjedniku države da bude u u izbornoj kampanji u bilo koje doba dana. 

Član 50a Zakona o izboru odbornika i poslanika tačno propisuje kome je što zabranjeno: ,,Javni funkcioneri koje imenuje ili postavlja Vlada Crne Gore i koje bira ili imenuje lokalna samouprava, državni službenici i namještenici ne mogu učestvovati u izbornoj kampanji, niti mogu javno izražavati svoje stavove povodom izbora, u radnom vremenu, odnosno dok su na dužnosti”. Ista zabrana važi i za policijske službenike i pripadnike Agencije za nacionalnu bezbjednost. 

Dakle ni Zakon o izboru odbornika i poslanika ne pominje predsjednika države. Što će reći: predsjednik Crne Gore jeste javni funkcioner, ali to nije dovoljno da bi se - zakonito - pokretnuo upravni postupak od strane ASK-a. 

Kako onda, kada je dokazano ignorisanje zakonskih odredbi, tumačiti postupke vrha Agencije za sprječavanje korupcije, osim kao politički pristrasno ponašanje. Ili, možda, kao vraćanje usluge Drakića i ekipe iz Savjeta ASK-a partijama političke većine koje su, preko posrednika ali i direktno, uticale na izbor sadašnjeg rukovodstva Agencije za sprječavanje korupcije. 

DRAKIĆ vs DRAKIĆ

Da vrh ASK-a kroz naočare sa političkom dioptrijom gleda na različite političke subjekte, pokazuje i nedavni slučaj odobrenja, pa zabrane besplatnog autobuskog prevoza za sve građane Podgorice tokom septembra. 

Kada je posljednjeg dana avgusta gradonačelnica Podgorice Olivera Injac najavila da će uprava Glavnog grada obezbijediti, navodno kao podršku projektu ,,Evropska nedjelja mobilnosti”, besplatan autobuski prevoz za sve građane – izazvala je brojne reakcije političkih partija i optužbe da je riječ o zloupotrebi državnih resursa u izbornoj kampanji. 

Kako su lokalni izbori u Podgorici raspisani za 29. septembar, DPS i ostale opozicione stranke žestoko su optužile Oliveru Injac da zloupotrebljava položaj u izbornoj kampanji, iako se gradonačelnica Podgorice branila da je za taj potez ,,dobila odbrenje od Agencije za sprječavanje korupcije”. 

Malo ko je povjerovao gradonačelnici Injac, ali ispostavilo se da je – govorila punu istinu. 

Dopis koji je Agencija za sprječavanje korupcije uputila 29. avgusta na adresu Glavnog grada pokazuje da je lično vršilac dužnosti direktora ASK-a Dušan Drakić potpisao - kršeći Zakon o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja - odobrenje gradonačelnici Podgorice Oliveri Injac za odluku o besplatnom prevozu!

- U vezi sa Vašim zahtjevom od 26.08.2024. godine, koji se odnosi na obezbjeđenje besplatnog prevoza u prigradskom i gradskom linijskom saobraćaju na teritoriji Glavnog grada za sva lica koja koriste prevoz gradskog preduzeća 'Putevi', a povodom Evropske nedjelje mobilnosti u periodu od 16-22. septembra, obavještavamo Vas da, u skladu sa Zakonom o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja, ne postoje ograničenja za realizaciju navedenog - piše u dopisu ASK-a koji potpisuje lično v.d. direktora Dušan Drakić.

Da sve bude zanimljivije, nakon pisanja Portala ETV, Drakić je 4. septembra, u ,,ekskluzivnom” obrazloženju dnevnom listu Pobjeda, informisao javnost o ,,propustu službenika ASK-a“ i naveo da će već narednog dana da povuče odobrenje dato iz ASK-a 29. avgusta.

A onda se otkrila istina: vršilac dužnosti direktora ASK-a je u odgovoru Pobjedi ,,zaboravio“ da pojasni da je nesavjesni službenik upravo on - Dušan Drakić. 

Koji je upravo tim propisom, kao čelnik institucije zadužene za kontrolu zakonitosti rada i postupanja državnih institucija, prekršio dva propisa: Zakon o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja (član 42), kao i Zakon o komunalnim uslugama (član 2)?!

ĆUTANJE - ODOBRAVANJE NEZAKONITOSTI? 

Nakon ova dva flagrantna kršenja zakona od strane čelnika ASK-a, jasno je da je svaki pokretnuti postupak  imao političku pozadinu ili da se ublaži nezakoniti rad političkih partija na vlasti ili da se nezakonitim odlukama gradjanima predstave opozicione liste da su sklone kršenju zakona, te da se na taj način utiče na glasače.

Što znači da se urušavanje ugleda funkcija i srozavanje pozicije ASK-a, kao državne institucije, koristi za dnevno političko potkusurivanje i da se nastavlja političko djelovanje ASK-a, uz pomoć određenih struktura koje podržavaju partije vlasti.

No, umjesto da dođe do jasne pobune javnosti, u Crnoj Gori za sada vlada – ćutanje partija, većine nevladinih organizacija, društva…