(VIDEO) Prevoz pepela i šljake u oblacima dima

Ekološka katastrofa koja potresa Pljevlja uzbunila je i mještane sela Zbljevo, u neposrednoj blizini deponije Maljevac đe se odlažu pepeo i šljaka iz Termoelektrane, koji u dopisu dostavljenom Portalu ETV, poručuju da su ozbiljno zabrinuti i uplašeni za zdravlje svojih porodica, jer se svakodnevno iz kamiona rasipa pepeo/prašina, a vjetar taj oblak raznosi zagađujući i vazduh i zemlju.

- Ovo nije „malo prašine“ – ovo je udisanje čestica. Dok se institucije prave da ne vide, mi to gledamo svojim očima i brišemo sa prozora, dvorišta, auta i dječijih kolica – poručuju oni.

Zahtijevaju da se materijal iz Termoelektrane prevozi u zatvorenim/kvašenim uslovima i pod ceradama – bez rasipanja, da se točkovi peru, a put čisti, te da se zabrani istresanje i rasipanje na trasama. Traže i da Komunalna i Ekološka inspekcija izađu na teren odmah, sačine zapisnik i kazne zagađivača.

- Da se postavi i objavi mjerenje PM10/PM2.5 na ugroženim tačkama i javno objavi ko je odgovoran. Ne tražimo ničiju milost – tražimo pravo na vazduh. Ako neko misli da je normalno da sela i grad budu pod pepelom – neka to napiše svojim imenom i prezimenom – poručili su oni.

I dok su Pljevlja „na nogama“ zbog enormonog zagađenja vazduha, a ljekari pljevaljske bolnice upozoravaju na drastičan rast hospitalizovanih ljudi, pogotovo đece, ali i na povećanje smrtnih slučajeva usljed infarkta iz Elektroprivrede Crne Gore čija je Termoelektrana podružnica, tvrde da su meta ničim izazvane hajke.

Izuzetno visoke koncentracije sumpor-dioksida i ostalih štetnih materija u vazduhu koje utiču na zdravlje bilježe se nakon što je Termoelektrana puštena u probni rad poslije ekološke rekonstrukcije, međutim iz Elektroprivrede tvrde da su one „čak, gotovo 30 odsto niže u odnosu na period prije ulaska u rekonstrukciju i adaptaciju termoenergetskog bloka, odnosno prije planske obustave rada TE“.

Naglasili su i da su mjerenja sprovedena u fazi u kojoj glavni ekološki sistemi još nijesu u funkciji.

Požalili su se i da se, umjesto podrške da nastave i projekat kvalitetno dovedu do kraja, suočavaju sa osudama i nedobronamjernim napadima dijela javnosti, nezabilježenim u 43 godine dugoj istoriji TE Pljevlja, te da se sve dešava u trenutku kada „relevantne činjenice ukazuju na to da su zagađenja izazvana radom termo bloka osjetno manja nego prije osam-devet mjeseci, ili, da budemo do kraja jasni, od početka rada TE“.

- Za divno čudo, sve to vrijeme nije postojala ovakva javna i politička hajka, pa se pitamo kome je i zašto u interesu da osuđuje i omalovažava konkretne rezultate koje, kao kompanija, postižemo na putu ka čistijoj životnoj sredini u gradu koji se sa aerodinamičnim zagađenjima, nažalost, suočava decenijama – saopštili su prije nekoliko dana iz EPCG.

Poručili su i da „je neodgovorno i neprofesionalno sve zdravstvene probleme građana pripisivati uticaju TE“.

- Širenje panike na bazi paušalnih ocjena i usiljenih konstrukcija, bez uporišta u činjenicama, društveno je neprihvatljivo i veoma opasno – saopštili su iz EPCG.

Konstatovali su i da je suština ekološke rekonstrukcije ugradnja i puštanje u rad sistema za odsumporavanje (DeSOx) i denitrifikaciju (DeNOx), koji predstavljaju završnu fazu projekta.

Termoelektrana je u pobni rad puštena bez ovih sistema, a EPCG je tokom probnog rada uspjela da zaradi 11 miliona eura.

A na pljevaljske ljekare i aktiviste koji upozoravaju na alarmantnu situaciju u gradu nakon puštanja u probni rad Termoelektrane nije se obrušila samo uprava EPCG, već i dikrektor Opšte bolnice Pljevlja Saša Grbović koji je na svom Fejsbuk profilu napisao: „Branio sam ovaj grad od vas koji ste ćutali trideset godina!!! Ili ste u mišijim rupama čekali da vam ŠEF odobri da kažete nešta. Bez ličnosti i bez duše!!!“...

Pominjao je u objavi i „kupovinu glasova“.

- Tada vas je ubjeđivao da ćutite. Jer je normalo da se gušite. Sada vas isti taj ubjeđuje da ste se tih godina malo manje gušili jer ste imali 50e da postavite umjesto maske pred nos. E pa prijatelji, isto se gušite i sad i tada. Isto. Provjerite. Ali sada imate ljude koji nešta rade na tome. I šta sad rade ti ljudi. Sad kada je ekološka rekonstrukcija na kraju, toplifikacija pred završetkom, ljudi koji su vam duše, ne samo duše nego i pluća, kupovali, tvrde da se više gušite. Lažiraju podatke, izmišljaju, lažu, iz udobnih pozicija onih koji su poltronski ćutali svih ovih godina, zarad nekih banaka gutali SO2, a ne znaju ni šta je SO2 ni sa čim reaguje, ne znaju ni dvije hemijske formule, takvi vam tvrde da je sad gore. Lažu!!! Lažuuu!!! – tvrdi direktor pljevaljske bolnice.

Zaključio je da Pljevlja zahtijevaju čišćenje.

- Ali prvo da se očistimo od njih!!!!. Neće nas oni čistiti. Sa njima ni u Crkvu!!! – poručio je, pored ostalog, Grbović.

Za razliku od direktora Grbovića, više ljekara Opšte bolnice Pljevlja upozorilo je na ozbiljne posljedice po zdravlje zagađenja vazduha, a poslanik, internista Dane Marković, u Skupštini Crne Gore upozorio je na alarmantne podatke da je u tri dana zabilježeno između pet i sedam srčanih udara, dok je prosjek za cijelu opštinu oko pet takvih slučajeva mjesečno.

U Pljevljima je organizovan i građanski protest, a novi će biti održan danas.

- Dođite da najurimo zagađenje iz Pljevalja – jer tog dana Pljevlja mogu imati najčistiji vazduh u decembru. Ne zato što je sistem radio posao, nego zato što je priroda napravila ventilaciju. A mi ćemo pokazati da ne pristajemo da „čist vazduh“ bude slučaj, nego pravo - poručio je na svom Fejsbuk profilu građanski aktivista Pavle Čolović.

Koliko je situacija u Pljevljima alarmantna pokazala je i jučerašnja rasprava u crnogorskom parlamentu u okviru diskusija o Prijedlogu zakona o posebnim mjerama za zaštitu životne sredine u opštini Pljevlja koji je inicirao poslanik Nikola Rovčanin (Demokrate).

Poslanici i poslanice bili su decidirani da problem zagađenja vazduha neće biti riješen jedinom konkretnom mjerom za kojom su državne vlasti posegnule prethodnih dana – zatvaranje kotlarnice u Skerlićevoj ulici, što zapošljeni odbijaju. Tokom diskusije niko nije sporio da je kotlarnica zagađivač, ali je upozoreno da će njenim gašenjem 400 stanova usred zime ostati bez grijanja.

O odgovornosti za alarmantno zagađenje vazduha u Pljevljima odlučivaće i pravosudne instirucije - ekološki aktivista Milorad Mitrović podnio je krivičnu prijavu protiv odgovornih u Termoelektrani i više institucija, stavljajući im na teret niz krivinih djela – od zloupotrebe službenog položaja, zagađivanja životne sredine, nepreduzimanja mjera zaštite životne sredine, oštećenja životne sredine do izazivanja opšte opasnosti.

Krivične prijave podnijeli su i Nenad Rubežić, diplomirani inženjer građevine i Saša Ječmenica, diplomirani pravnik i nezavisni odbornik u Skupštini opštine Pljevlja. Oni terete šest osoba i drugih odgovornih koji su odobrili probni rad Termoelektrane, optužuju ih za više krivičnih djela – od zloupotrebe službenog položaja i falsifikovanja službene isprave do zagađenja životne sredine.